မဟာပညာ

“ဒကာကြီး ဦးသန်းရွှေ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး-ငြိမ်း) က
နဂိုကတည်းက ဒီမိုကရက်”

နိုင်ငံတော်ဗဟို သံဃာ့ဝန်ဆောင် တောင်ကလေးဆရာတော်ကို လျှောက်ထားမေးမြန်းခြင်း

အတွဲ(၁၂)၊ အမှတ်(၈)၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၈၅၊ ဝါခေါင်လပြည့်ကျော် ၁ ။ ၁-၉-၂၀၂၃ မြန်မာသံတော်ဆင့် (The Myanmar Herald) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

သံတော်ဆင့် – ဆရာတော်သီတင်း သုံးနေတဲ့ကျောင်းသစ်ကြီးကို အခု နိုင်ငံတော် အကြီးအကဲဖြစ်တဲ့ နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး လာရောက်ခဲ့တယ် ဘုရား၊ အရင်ကဆိုရင် နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ ထိပ်ဆုံးအဆင့် ဆရာတော်ကျောင်းကို မလာဖူးဘူး။ အခု နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲက ဘယ်လိုကြောင့် လာဖြစ်ခဲ့တယ်ဆိုတာ သိပါရစေဘုရား။ 

ဆရာတော် – တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၊ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်း အောင်လှိုင် ဆရာတော့်ကျောင်းကို ရောက်လာတဲ့အချိန်တုန်းက မထင်ခဲ့ပါဘူး။ ဒကာကြီးက ကရင်ပြည်နယ်ကို ရောက်လာတယ်ဆိုတော့ တောင်ကလေး ဆရာတော် ကျောင်းကိုလည်းရောက်ပြီးတော့ သြဝါဒခံယူချင်ပါတယ် ဆိုပြီးတော့ ဒကာတွေက လာလျှောက်လို့ အေး လာခဲ့ပေါ့လို့။ လာလို့ရပါတယ်လို့။ ဒကာကြီးဒီကို ရောက်လာတဲ့ အချိန်တုန်းက ကျောင်းကလည်း ထွေထွေထူးထူး မပြီးမြောက်သေးတော့ ဒကာကြီးနဲ့ ဦးဇင်းနဲ့ အချိန်အကြာကြီးတော့ စကားမပြောဖြစ်ပါဘူး။ ဒကာကြီးနဲ့စကား ပြောတယ်ဆိုတာကလည်းပဲ ထွေထွေထူးထူးလည်း ဘာမှလည်းပြောခဲ့တာ မရှိတဲ့အခါကျတော့ နိုင်ငံရေးကိစ္စတို့၊ အခြားသာသနာရေးကိစ္စ၊ လူမှုရေးကိစ္စ တွေလည်း ဘာမှထွေထွေထူးထူး မပြောဖြစ်ခဲ့ပါဘူး။ ဒကာကြီး မင်းအောင်လှိုင်က မွန်ပြည်နယ်မှာ၊ တပ်မ ၄၄ မှာ တပ်မမှူးဘဝကတည်းက ခင်မင်ရင်းနှီးခဲ့တဲ့ ဒကာဖြစ်နေတဲ့အတွက်ကြောင့် ဘားအံရောက်တုန်းမှာ ဆရာတော့်ကို ဝင်ရောက်ပြီးတော့ ဖူးမြော်တဲ့အနေနဲ့ လာရောက်ပြီးတော့ ဂါရဝပြုတဲ့အနေနဲ့ပဲ။ နိုင်ငံရေး၊ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ အခြားဘာတစ်ခုမှ မိန့်ခဲ့တာမျိုးမရှိဘူး။

သံတော်ဆင့် – အဲဒီတုန်းက ဆရာတော်တို့ နှစ်ယောက်အတော်ရီမော နေကြတယ်။ 

ဆရာတော် – ဟုတ်တယ်။ အဲဒီ အချိန်မှာပဲ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် အဲလိုပဲ မတွေ့တာ ကြာတာလည်းပါတယ်။ မတွေ့တာကြာတယ်အခါ ဒီအတိုင်းပဲ သူပြုံးကိုယ်ပြုံးပါ။ 

သံတော်ဆင့် – အဲဒီအချိန်တုန်းက ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီတစ်ခုတည်း အင်အားကြီးတာပေါ့ဘုရား။ ဖလုံစဝေါ်ပါတီ ပေါ်လာတော့ ဆရာတော်က ကရင်ပြည်နယ်ဘက်ကို ဝင်ထိန်းပေးတဲ့သဘော ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေကလည်း ဆရာတော်ရဲ့ ဒကာကြီးဆိုတာ သိနေတဲ့သူတွေ သိနေကြတော့ ဒါဟာ ဆရာတော်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး (ငြိမ်း) သန်းရွှေတို့ တိုင်ပင်ပြီး ဖလုံစဝေါ်ပါတီ ကရင်ဒေသမှာ ဖွဲ့လိုက်တာလားလို့ ယူဆစရာဖြစ်ပါတယ် ဆရာတော် ဘုရား။ 

ဆရာတော် – နိုင်ငံရေးကိစ္စနဲ့ ဆောင်ရွက်လာတဲ့ အခါကျတော့ ဒကာကြီး ဦးသန်းရွှေနဲ့ ဆရာတော်နဲ့ဟာ ဆုံဖြစ်ပါတယ်။ ဒကာကြီးဦးသန်းရွှေဟာ နဂိုကတည်းက ဒီမိုကရက်သမား။ ဒီမိုကရေစီကိုလည်း သူကောင်းကောင်း နားလည်ပါတယ်။ ဆိုရှယ်လစ်အကြောင်းကိုလည်း သူကောင်းကောင်း နားလည်တယ်။ ဒီမိုကရက်ပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ၊ ဘယ်လိုနိုင်ငံရေးပါတီတွေ ပေါ်ပေါက်ပေါ်ပေါက်၊ နိုင်ငံရေးအနှစ်သာရနဲ့ နိုင်ငံရေးတကယ်လုပ်တဲ့ ပါတီဆိုလို့ရှိရင် သူကတော့ အားပေးပါတယ်။ ဟို အဆိုးမမြင်ဘူးပေါ့။ အကောင်းဆုံးနဲ့ပဲနေတတ်လို့ ဆရာတော်နဲ့ ဒကာကြီးနဲ့က နိုင်ငံရေးအမြင် တူပါတယ်။ 

သံတော်ဆင့် – ဆရာတော်က ဒီမိုကရက်သမားလို့ မိန့်ပေမယ့် ဗဟိုဦးစီးစနစ်ကိုပဲ အဓိကသွားခဲ့တာ။ 

ဆရာတော် – အဲ ဒကာကြီးဦးသန်းရွှေက နိုင်ငံတော်ကို ဗဟိုဦးစီးစနစ်နဲ့ ဘာကြောင့်လုပ်ရသလဲဆိုတော့ မြန်မာပြည်၊ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဟာ ဗဟိုဦးစီးစနစ်မလုပ်ဘဲ ဘယ်လိုမှလုပ်လို့မရဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ နိုင်ငံရေးကို တကယ့်၊ အရပ်သားပြည်သူတွေက နိုင်ငံရေးကို နည်းစနစ်ကျကျနဲ့ မလုပ်တတ်သေးဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဗဟုသုတ အားနည်းတယ်။ အတွေ့အကြုံ အားနည်းတယ်။ ဖြစ်သလို၊ အဲ ရှိသလို လုပ်တတ်တာ ဖြစ်သည့်အတွက်ကြောင့် နိုင်ငံရေးက အဲသလိုလုပ်လို့ မရဘူး။ နိုင်ငံရေးက အဲလိုလုပ်လို့မရသေးဘူး ဆိုတာကို ဒကာကြီးဦးသန်းရွှေက နဂိုတည်းက သူသတ်မှတ်ထားပြီးသား။ ဒါကြောင့်မို့ ဗဟိုဦးစီးတဲ့ ဒီနိုင်ငံရေး ဆိုတာကလည်းပဲ သူကိုယ်တိုင်ဦးစီးတဲ့ နိုင်ငံရေးမဟုတ်ပါဘူး။ 

ဆရာတော်  – ကြံ့ခိုင်ရေးမှာ ဘာလိုအပ်သလဲဆိုတော့ မူကောင်းတဲ့လူ တွေလိုတယ်။ 

သံတော်ဆင့် – ဆရာတော် အမိန့်ရှိ ကြံ့ခိုင်ရေးက အင်အားအကောင်းဆုံး။ အန်အယ်ဒီက မှတ်ပုံမတင်တော့။ 

ဆရာတော် – တရားဝင်အနေနဲ့ တစ်နိုင်ငံလုံးယှဉ်ပြိုင်နိုင်မဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီလို့ သတင်းစာထဲမှာတော့ ဆရာတော်တို့အနေနဲ့ တွေ့ရတာတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တွေ့ရတဲ့ တစ်နိုင်ငံလုံး ယှဉ်ပြိုင်နိုင်တဲ့လူတွေက ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီကို ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ ချိုးလို့မရဘူး။ လူအင်အားလည်းချိုးလို့ မရသလို ဓနအင်အားလည်း ချိုးလို့မရဘူး။ ချိုးမနိုင်ဘူး။ ချိုးလို့လည်းမရဘူး။ ချိုးလို့လည်းမနိုင်ဘူး။ ဒါကြောင့်မို့ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေး ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီသည် ဘက်မရှိ။ သူ့ကို ယှဉ်ပြိုင်ဘက် မရှိတာမဟုတ်ဘူး။ သူ့ကို အတိုက်အခံ ဘက်မဲ့နေ့သူဖြစ်တယ်။ 

သံတော်ဆင့် – တရုတ်က စီပီစီ ကွန်ဂရက်လို ဖြစ်လာမှာလားဘုရား။ 

ဆရာတော် – မှန်ပါတယ်။ အဲဒီလို ပုံစံမျိုးသွားလိုတဲ့ နိုင်ငံရေးဖြစ်သည့် အတွက်ကြောင့် ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေး ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီဟာ ဒီလိုဖွဲ့လာခဲ့တယ်လို့ ဆရာတော်တို့က ယူဆပြီးသား။ 

သံတော်ဆင့် – ပါတီစုံဆိုတဲ့ စနစ် ကတော့ရှိနေဦးမှာပေါ့။ 

ဆရာတော် – ပါတီစုံဒီမိုကရေစီဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သုံးနှုန်းထားပါတယ်။ ၂ဝဝ၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေမှာ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီလို့ သုံးနှုန်းထားပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီဆိုတာ ပါတီစုံကို ပြောတာမဟုတ်ဘူး။ တကယ်တမ်းကျတော့ နိုင်ငံရေးအသွင်စုံအောင် ပါတီစုံဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သုံးနှုန်းထားတာ။ တကယ်တမ်းတော့ နိုင်ငံရေးလောကမှာ ပါတီများလေ ပိုရှုပ်လေပါပဲ။ အဲဒီတော့ ပါတီစုံ နိုင်ငံရေးဆိုတာက ဒကာကြီးဦးနေဝင်းရဲ့ ဖွင့်လှစ်လိုက်တဲ့စကားလုံး ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်တမ်းကျတော့ ပါတီစုံနိုင်ငံရေးဆိုတာ မရှိပါဘူး။ ပါတီနိုင်ငံရေးပဲ ရှိပါတယ်။ ပါတီနိုင်ငံရေး၊ ပါတီအမျိုးမျိုးပါလာမယ် ဆိုပေမယ့်လည်း ပါတီအများကြီး ပါလာတာမဟုတ်ဘူး။ အဲဒီတော့ ၂ဝဝ၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပါတီစုံနိုင်ငံရေးလို့ ကျင်းပခွင့်ပေးလိုက်တဲ့ ဆိုတဲ့နေရာမှာ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေသည်သာ ပြဋ္ဌာန်းလိုက်တာ။ တကယ်တမ်းကျတော့ ပါတီစုံဆိုတဲ့ စကားလုံး သုံးမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဘယ်ပါတီတွေ လွှတ်တော်ခုံရုံးမှာ ပါရမယ်ဆိုတာ သတ်မှတ်ရမယ်။ သတ်မှတ်ပေးတာ မဟုတ်သည့် အတွက်ကြောင့် အဲဒီ ဥပဒေက ဘာလုပ်မလဲ။ ပြင်ရမယ်။ ပါတီစုံ နိုင်ငံရေးပါရမယ်ဆိုရင် ပါတီအနည်းဆုံး ၅ဝ ပါဝင်ရမယ်။ ပါတီ အနည်းဆုံး ဘယ်လောက်လောက် ပါရမလဲ။ သူက ၂ဝဝ၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေက သာမန်အားဖြင့်တော့ ဒီအတိုင်းသာ ရေးဆွဲထားပြီးတော့ တစ်ပါတီထဲသာ ပါလည်း ပါတီစုံပဲ။ ၂ ပါတီပါလည်း ပါတီစုံပဲ။ ဒါကြောင့်မို့ အဲဒီဥပဒေက ပြင်ဆင်ရမယ်။ 

သံတော်ဆင့် – ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေရဲ့ဆန္ဒ ဖြစ်စေချင်တာလား။

ဆရာတော် – ဒကာကြီးဦးသန်းရွှေ တစ်ယောက်ထဲရဲ့ ဆန္ဒတော့မဟုတ်ဘူးပေါ့။ ဒကာကြီး ဦးသန်းရွှေအပါအဝင် နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်း ပုံအခြေခံဥပဒေ ပေါ်ပေါက်အောင် ဦးဆောင်ရေးဆွဲထားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်အားလုံးပါပါတယ်။ အဲဒီတော့ တိုင်းရင်းသားအခွင့်အလမ်းကို ဖွင့်ပေးတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေပါသလို တိုင်းရင်းသားအခွင့်အလမ်းကို အဲအခွင့်အရေးကို ရယူနေတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေလည်း ပါပါတယ်။ ဒကာကြီးဦးသန်းရွှေ တစ်ဦးထဲတော့မဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဒကာကြီး ဦးသန်းရွှေကတော့ ဟို ဦးဆောင်ပေးတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်လို့ ပြောရမယ်။ ဆရာတော့် အနေနဲ့ကတော့ လွှတ်တော်နိုင်ငံရေး၊ ပါတီနိုင်ငံရေး။ အဲတော့ လွှတ်တော်နိုင်ငံရေး၊ ပါတီနိုင်ငံရေး နှစ်မျိုးထဲမှာ လွှတ်တော်ကိုရောက်သွားတဲ့ နိုင်ငံရေးသည် အဲဒါ ဘုံနိုင်ငံရေးလို့ခေါ်တယ်။ မိမိနဲ့ မသက်ဆိုင်တဲ့၊ ပါတီနိုင်ငံရေးနဲ့ မသက်ဆိုင်တဲ့အလုပ်တွေ ဘယ်သူမှ လုပ်လို့လည်းမရဘူး။ အမျိုးသားနိုင်ငံရေး သို့မဟုတ် ဘုံဆိုင်နိုင်ငံရေး လုပ်ရတော့မယ့် နိုင်ငံရေးသမားတွေ လွှတ်တော်မှာရောက်သွားပြီ။ ငါတို့တွေက ရောက်လာပြီဆိုတာကို အများပြည်သူ လုပ်ရမဲ့နိုင်ငံရေးကို မလုပ်ဘဲနဲ့ အစွဲအလမ်းမကင်းတဲ့၊ ဥပါဒါန်မကင်းတဲ့။ အစွဲအကင်းတွေပေါ့။ မကင်းတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေက နိုင်ငံရေးလွှတ်တော် မျက်မှောက်မှာ၊ လွှတ်တော်ရဲ့နေရာကို ရောက်သွားတဲ့အခါကျတော့ တိုင်းပြည်ကြီးဟာ အခုဖြစ်သွားတဲ့ကိစ္စဟာ ဒီအတိုင်းပဲ။ တကယ်တမ်းကျတော့ နိုင်ငံရေး လွှတ်တော် ရောက်သွားတဲ့လူတွေ အားလုံးသည် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်။ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဆိုတာက ပြည်သူ။ ပြည်သူရဲ့ကိုယ်စားလှယ်တွေ။ ပြည်သူ့ အလုပ်ကိုမလုပ်ဘဲနဲ့ ပြည်သူအလုပ်မဟုတ်တဲ့ နိုင်ငံရေး။ သို့မဟုတ် ပါတီအစွဲ အလုပ်လုပ်သည် ဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် တိုင်းပြည်ဟာဖြစ်ချင်သလိုဖြစ်နေတာ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ အဲတော့ ဥပဒေတစ်ပုဒ်၊ တစ်ပုဒ်ကို ဥပဒေတစ်ပါး၊ တစ်ပါးကို၊ ဥပဒေတစ်မျိုး တစ်မျိုးကို ပြုပြင်မယ် ဆိုရင်လည်းပဲ ဘယ်လိုမှပြင်လို့မရဘူး။ ဘာလို့ပြင်လို့ မရနိုင်သလဲဆိုတော့ အစွဲအလမ်းရှိတဲ့ ပါတီကိုယ်စားလှယ်တွေ ရှိတာကိုး။ အနိုင်ရပါတီ ကိုယ်စားလှယ်မျိုးပေါ့။ လူထုကိုယ်စားလှယ်လို့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို … ပေးတာ။ မှားနေတာ။ 

သံတော်ဆင့် – လွှတ်တော်ထဲ ရောက်သွားရင် ကိုယ်စားလှယ်တွေက ပါတီစွဲကင်းဖို့လိုတာပေါ့ဘုရား။ 

ဆရာတော် – ပါတီစွဲ ကင်းဖို့လိုတယ်။ လုံးဝပါတီနဲ့ ပတ်သက်တာတွေ အဲ ထားဖို့မလိုအပ်ဘူး။ 

သံတော်ဆင့် – အဲဒါဆို အဲဒီနည်း ဥပဒေတွေလည်း ပြင်ရမှာပေါ့နော်။ 

ဆရာတော် – နည်းဥပဒေပြင်ရမယ်။ နည်းဥပဒေပြင်ရမယ်။ 

သံတော်ဆင့် – လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ တွေကလည်း ပါတီစွဲကင်းရမယ်။ 

ဆရာတော် – ပါတီစွဲကင်းရမယ်။ 

သံတော်ဆင့် – အရင် ဒီမိုကရေစီ အစိုးရနှစ်ဆက် လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌတွေက သူတို့ပါတီ ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် အစည်းအဝေးတွေကို လွှတ်တော်ထဲမှာ ကျင်းပခဲ့ကြတာရှိတယ် ဘုရား။ 

ဆရာတော် – ကျင်းပခဲ့တယ်။ အဲဒါလည်း မှားတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒါတွေက မလုပ်ရဘူး။ ငါသည် ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ် ဖြစ်နေပြီဆိုတာကို လွှတ်တော်ထဲ ရောက်သွားတဲ့ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ် ဖြစ်သည်ဆိုတာကို ပြည်သူ့ကို၊ ပြည်သူကို လေးစားရမယ်။ ပြည်သူ့ ဥပဒေကို လေးစားရမယ်။ ပြည်သူ့သိက္ခာကို ထိန်းသိမ်းရမယ်။ ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ ကိုယ်ကျင့်သိက္ခာကို စောင့်စည်းရမည်။ 

“စိမ်းနီမဖက် ဝါမဖက်ဘဲ တစ်သက် အကျင့်တရားနဲ့ နေမယ့်ပုဂ္ဂိုလ်တွေ ဒီတိုင်းပြည်ကို နိုင်ငံရေးသိက္ခာရှိရှိနဲ့ ကျင့်သုံးဖို့ လိုအပ်မယ် …”

နိုင်ငံတော်ဗဟိုသံဃာ့ဝန်ဆောင် တောင်ကလေးဆရာတော်

သံတော်ဆင့် – တပည့်တော်တို့ ပြည်သူတွေကတော့ အခုအခါမှာ ဆင်းရဲကျပ်တည်း နေကြတာလည်း ရှိပါတယ်။ ဒီအပေါ် ဆရာတော်ဆုံးမဩဝါဒ ပေးလိုတာရှိရင် မိန့်ပါဘုရား။ 

ဆရာတော် – ဆရာတော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံသူ၊ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အနေနဲ့ကတော့ လက်ရှိအခြေအနေကတော့ စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲကတော့ ရှိမှာပဲ။ တိုင်းပြည်မှာ အေးအေးချမ်းချမ်း ငြိမ်ငြိမ်သက်သက်၊ တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နဲ့ မဖြစ်ရင် ပြည်သူပြည်သား တွေကတော့ အခက်အခဲများစွာ ရှိနေဦးမှာပဲ။ အဲတော့ ဆရာတော့်အနေနဲ့ ကတော့ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးပဲ ဦးတည် ဦးတည်၊ ဘယ်လိုနိုင်ငံရေးပဲ ဦးတည် ဦးတည်ပေါ့နော်။ မြန်မာပြည်မှာ အမျိုးသားပြန်လည် သင့်မြတ်ရေးဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက် မပါဘဲနဲ့တော့ သူတစ်မင်း ငါတစ်မင်း၊ သူတစ်လှမ်း ငါတစ်လှမ်း၊ သူတစ်သင်း ငါတစ်သင်း၊ သူတစ်ဖွဲ့ ငါတစ်ဖွဲ့ ရှိနေ ဖြစ်နေသမျှကာလပတ်လုံး ကတော့ မြန်မာပြည်မှာ ပိုပြီးတော့ ခက်ခဲဦးမှာပဲ။ … ဆိုလိုချင်တာက အခုဆိုလို့ရှိရင် အပြင်မှာနေတဲ့သူတွေဟာ အစိမ်း၊ အနီဆိုတဲ့ စကားလုံးသုံးတယ်။ ဒီလိုမသုံးဘဲနဲ့ ဖရဲသီးတဲ့။ ဟုတ်လား။ ဖရဲသီး။ အပြင်မှာကြည့်ရင် အစိမ်း။ အထဲမှာကြည့်ရင် အနီ။ ဟုတ်လား။ တချို့ကျတော့ ဘုန်းကြီးတွေကို လိမ္မော်သီးတဲ့။ အမျိုးစုံအမျိုးစုံ လှည့်ပြီး တော့ခေါ်တယ်ဗျ။ အခုဆိုရင် သင်္ဘောသီးလည်း စားလို့မရတော့ဘူး။ ဖရဲသီး လည်းစားလို့မရတော့ဘူး။ အဲတော့ ဖရဲသီး၊ သင်္ဘောသီးစသဖြင့်ပေါ့နော်။ ဒီအသီးတွေကို ဝယ်ပဲစားစား၊ ဘာပဲ စားစားတော့ မဖြစ်သင့်ဘူး။ အတတ်နိုင်ဆုံး အစိမ်းမဖက်၊ အနီမဖက်၊ စိမ်းနီမဖက်၊ အဝါမဖက်ဘဲ စိမ်းနီမဖက်၊ ဝါမဖက်ဘဲ မိမိတို့ရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်၊ တိုင်းပြည်ကောင်းအောင် လုပ်ဆောင်ချက်၊ မိမိတို့ရဲ့တိုင်းပြည်တစ်သက်လုံး၊ ကောင်းစားဖို့အတွက်ကို ကိုယ်တိုင် ရည်ရွယ်ချက် ကြီးကြီးမားမားထားပြီးတော့ လုပ်ဆောင်ကြမဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ များများစားစားပေါ်လာဖို့ပဲ အရေးကြီးတယ်။ စိမ်းနီမဖက် ဝါမဖက်ဘဲ တစ်သက် တိုင်းပြည်ကောင်းစားမဲ့ အကျင့်တရားနဲ့နေမဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ နေနိုင်မဲ့ပုဂ္ဂိုလ် တွေကိုလည်း ဒီတိုင်းပြည်ကို သိက္ခာ ရှိရှိနဲ့၊ နိုင်ငံရေးသိက္ခာရှိရှိနဲ့ ကျင့်သုံးဖို့ လိုအပ်မယ်လို့။ 

သံတော်ဆင့် – ဆရာတော့် ဒီကျောင်းမှာ သံဃာတွေကိုရော ဘယ်လိုဩဝါဒပေးထားပါလဲ ဘုရား။ 

ဆရာတော် – အင်း ကျောင်းတိုက်ထဲမှာနေတဲ့ ကိုရင်၊ ဦးဇင်း၊ ရဟန်းသံဃာတွေ အားလုံး ဘယ်အစိုးရတက်တက်၊ ဘယ်အစိုးရလက်ထက်ပဲ ဖြစ်ဖြစ် ဆရာတော်တို့ကျောင်းကတော့ အမုန်းမစွက်၊ အကြမ်းမဖက် … အနုနည်း အဝိဟိံသာနိုင်ငံရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေးနည်း။ အဲတော့ဘယ်သူ့ကိုမှ အမုန်း တရားလည်းမထားနဲ့။ ဘယ်သူ့ကိုမှ အကြမ်းဖက်လုပ်တဲ့အလုပ်တွေ မလုပ်နဲ့။ မညှဉ်းဆဲတဲ့ အလုပ်မှန်သမျှ မိမိတို့ ရင်ခွင်မှာပိုက်။ အကုန်လုံး အဲဒီအတိုင်း မေတ္တာတရားနဲ့နေရ။ ဒီလိုဩဝါဒပေး ထားတယ်။ 

သံတော်ဆင့် – ဆရာတော်က ဗဟိုဝန်ဆောင်တာဝန်ယူတဲ့အခါကျတော့ သံဃနာယကကိစ္စတွေ အပေါ်ဘာများ မိန့်ချင်ပါသလဲဘုရား။ 

ဆရာတော် – တစ်နိုင်ငံလုံးမှာရှိကြတဲ့ နိုင်ငံတော်သံဃာ့ဗဟိုဝန်ဆောင် အပါး ၃ဝဝ လည်းပဲ အလုပ်လုပ်ကြပါတယ်။ နိုင်ငံတော်သံဃမဟာနာယက သံဃနာယကဆရာတော်ကြီးများရဲ့ လုပ်ဆောင်လာခဲ့တဲ့ လုပ်ဆောင်ရမဲ့ အလုပ်တွေကလည်းပဲ များပြားနေတဲ့အတွက်ကြောင့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေ အကောင်အထည် ဖော်တဲ့နေရာမှာ၊ အခက်အခဲတွေရှိကြတာတွေ ဆရာတော်တို့တွေ့ရပါတယ်။ သာသနာသန့်ရှင်းရေး တည်တံ့ပြန့်ပွားရေး အတွက်ကိုတော့ အားလုံးဆောင်ရွက် ပြီးတော့ ဦးတည်တဲ့ဆရာတော်တွေ ချည်းပါပဲ။ ဝိနည်းဒေသနာတော်တွေနဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် တစ်ခါတလေ အဲဒီဝိနည်းဒေသနာတော်မှာ ခွင့်ပြု၊ ခွင့်မလွှတ်နိုင်တဲ့၊ ခွင့်မပြုနိုင်တဲ့ သိက္ခာ ပုဒ်တွေနဲ့ နွှယ်သွားတတ်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့ သံဃအဖွဲ့အစည်း လုပ်ထုံး လုပ်နည်း ညီညီညွတ်ညွတ် ဆောင်ရွက်တဲ့အခါမှာ မိမိတို့ ဆောင်ရွက်သင့်တယ်။ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်တဲ့ နေရာမှာလည်းပဲ ဝိနည်းဓမ္မခံလုပ်ထုံး လုပ်နည်းနဲ့ ဆောင်ရွက်ဖို့လည်း လိုအပ်ပါတယ်။ အဲဒါမှာပဲ ဆရာတော်တွေရဲ့ ဗုဒ္ဓဘာသာ သာသနာတော်သန့်ရှင်းမည်။ … ဒီသာသနာဝန်ထမ်း များစွာရှိတဲ့ အထဲက ရာခိုင်နှုန်းနဲ့အတူ ရွေးကောက်မှုပြုရတဲ့ နေရာမှာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း အတိုင်း ဆောင်ရွက်ဖို့သင့်တာပေါ့။ ဥပမာ ဘုန်းဘုန်းတို့ ကရင်ပြည်နယ်မှာ ဆိုရင် ကရင်ပြည်နယ်မှာ သံဃာ၊ ရဟန်းသံဃာတွေရဲ့ ဦးရေစာရင်းအရ ဆိုလို့ရှိရင် သမုတိ သံဃာတော်အချိုး အစားနဲ့ နောက်ပြီးတော့ ဗဟိုဝန်ဆောင် အချိုးအစားနဲ့ ရွေးကောက်ပြုရမယ် ဆိုလို့ရှိရင် ဆရာတော်တို့ ကရင် ပြည်နယ်မှာ ရွေးကောက်မှုပုံစံပြောင်းရမှာ။ နိုင်ငံတော်သံဃမဟာနာယက လုပ်ငန်းစဉ်မှာ ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ ဘုန်းဘုန်းတို့ ကရင်ပြည်နယ်မှာ နိုင်ငံ တော်သံဃမဟာနာယက အဖွဲ့ဝင် တစ်ပါးပဲ ပါဝင်ခွင့်ရတယ်။ ဟို များစွာ ပါဝင်ခွင့်ရလိုတဲ့ ဆန္ဒမဟုတ်ပါဘူး။ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအတိုင်းသာ လုပ်မယ် ဆိုလို့ရှိရင် ဘယ်လောက်သံဃာဦးရေနဲ့ သံဃာအပါးရေ ဘယ်လောက်နဲ့ ပါဝင် သင့်တယ်။ … နိုင်ငံတော်သံဃမဟာ နာယကအဖွဲ့ဝင် ဆောင်ရွက်တဲ့နေရာမှာ အင်အားနည်းတာ။ အထူးသဖြင့် ဆရာတော်ကြီးတွေက ပင်ပန်းပါတယ်။ အဲတော့ အင်အားနည်းတယ်၊ ပင်ပန်းတယ်ဆိုတော့ အင်အားလည်းများဖို့ရယ်၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအဆင့်ဆင့်ကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင်နဲ့ ဆောင်ရွက်တတ်ဖို့ရယ် ဒါ အရေးကြီးတယ်။ 

သံတော်ဆင့် – တပည့်တော်တို့မြန်မာသံတော်ဆင့် ပရိသတ်တွေရော ဆရာတော်အထူးမှာကြားချင်တာ၊ သီးခြားမိန့်ချင်တာ ရှိပါသလားဘုရား။ 

ဆရာတော် – အဲ မြန်မာသံတော်ဆင့် စာဖတ်ပရိသတ်များအနေနဲ့ ဆရာတော့် တစ်ပါးအနေနဲ့ နိုင်ငံရေးဆောင်းပါးတွေကို တွန်းတွန်းတိုက်တိုက်ရေးလိုတဲ့ ဆန္ဒရှိပေမဲ့ အဲဒီတုန်းက အတားအဆီး အပိတ်အပင်ရှိတာကြောင့် မရေးဖြစ်ခဲ့ဘူး။ နစကလက်ထက် ရောက်လာတော့ နိုင်ငံရေးဆောင်းပါးရေးပေမဲ့ အားရပါးရမရေးခဲ့ရတဲ့ အတွက်ကြောင့် ဆရာတော်တို့ တပည့်ဒကာ၊ ဒကာမတွေ နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အတွေးကောင်းကောင်း နိုင်ငံရေးတွေ၊ စနစ်ကောင်းကောင်း နိုင်ငံရေးတွေ၊ ဝေဖန်ပိုင်းခြားနိုင်သော နိုင်ငံရေးတွေ ဆရာတော်တို့အနေနဲ့ မရေးဖြစ်ခဲ့ပါဘူး။ မရေးဖြစ်တာ။ မရေးတတ်တာမဟုတ်ဘူး။ ရေးတတ်တယ်။ အခုတော့ ကာလအချိန်အခါအရ ရေးသားတဲ့ နေရာမှာ အကြိုက်ကို လိုက်ရတာလည်း ဆရာတော်တို့အနေနဲ့ မရေးဘူး။ အဲတော့ ဆရာတော်တို့ရဲ့ အကြိုက်ကို ရေးခွင့်၊ ရေးသားဖို့ရာအတွက်အကြောင်း အင်္ဂါမပြည့်စုံသေးတဲ့ အတွက်ကြောင့် နိုင်ငံရေးဆောင်းပါးတွေကို စိတ်ကြိုက် မရေးဖြစ်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအတွက် တပည့်ဒကာ၊ ဒကာမတွေသည်းခံပေးပါ။ … အကျဉ်းချုံး အနေနဲ့ပြောရရင်တော့ မြန်မာပြည်လူမှုရေးက ရှုပ်ထွေးဦးမှာပါပဲ။ စာပေနယ်ပယ်အနေနဲ့ ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ စာပေနယ်မှာ အလုပ်လုပ်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ စာပေလုပ်ငန်းနဲ့ အသက် မွေးမြူပြုကြတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ စာပေစာနယ်ဇင်းလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ကြတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေအားလုံးအတွက် နယ်ပယ်မကျယ်တော့ပါဘူး။ … ဒီထက်မက စီးပွားရေးမကောင်း၊ လူဦးရေ မမျှမတဖြစ်ရင် စာပေလုပ်ငန်းနဲ့ အလုပ်လုပ်တဲ့သူတွေ၊ အသက်မွေးပြုကြတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေအတွက် အထူးသဖြင့် အခက်အခဲများစွာ ရှိဦးမှာပါပဲ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး၊ မြန်မာ့စီးပွားရေး၊ မြန်မာ့လူမှုရေးဟာ အားလုံး၊ အားလုံး ဒဏ်ရာဒဏ်ချက် ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် ရှိနေတာဖြစ်သည့် အတွက်ကြောင့် စာပေနယ်သမားအတွက်၊ စာပေနယ်သမားအတွက် ကိုလည်းပဲ ထိခိုက်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ မြန်မာသံတော်ဆင့် စာဖတ်ပရိသတ်နဲ့အတူ ဆရာတော်တို့ တစ်တွေ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ စာပေနယ်ပယ် လွတ်လပ်ရေးဖြစ်လာဖို့ များစွာကြိုးစားရဦးမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ 

သံတော်ဆင့် – မိန့်ကြားပေးတာ ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ဆရာတော်။ 

မောင်ရေစက်

ဓာတ်ပုံ (မြန်မာသံတော်ဆင့်)

(တောင်ကလေးဆရာတော် (အဲးခိုး) ထံသို့ မြန်မာသံတော်ဆင့်အယ်ဒီတာ လာရောက်လျှောက်ထား မေးမြန်း (၁) မှအဆက်)

(မြန်မာသံတော်ဆင့် စာတွဲ(၁၂)၊ အမှတ်(၅)မှအဆက်)

အတွဲ(၁၂)၊ အမှတ်(၇)၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၈၅၊ ဝါခေါင်လဆန်း ၂ ၊ ၁၈ – ၈ – ၂ဝ၂၃၊ မြန်မာသံတော်ဆင့် (The Myanmar Herald) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးခေတ်မှ ယနေ့ နစကအစိုးရခေတ်ထိ နှစ်ပေါင်း ၇၅ နှစ်တိုင်အောင် သက်တမ်းအရှည်ကြာဆုံးနှင့် စိတ်ဓာတ်အင်အား အပြင်းထန်ဆုံး တောတွင်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အဖြစ် ရပ်တည်နေသော KNU အဖွဲ့နှင့် အစိုးရတို့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးခဲ့သည်မှာလည်း ယနေ့တိုင်အောင်ပင် ဖြစ်သည်။ KNU နှင့် မငြိမ်းချမ်း၍ မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း၊ အောက်ပိုင်းဒေသများ လုံခြုံရေးထိခိုက်ပျက်စီးမှုဒဏ်ကိုလည်း ပြည်သူများ နှစ်ပေါင်းကာလရှည်ကြာစွာ ခံစားခဲ့ကြရသည်။ လမ်းစဉ်ပါတီခေတ်ကို အဆုံးသတ်ခဲ့သော ၁၉၈၈ ရှစ်လေးလုံး အရေးအခင်းပြီးနောက် နိုင်ငံတော်ကို တာဝန်ယူ ထိန်းသိမ်း အုပ်ချုပ်ခဲ့သော နဝတ (တပ်မတော်) အစိုးရ၊ နအစ (တဖြစ်လည်း) နယကအစိုးရ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ ခေတ်တွင်မတော့ KNU နာမည်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး စောဘိုမြ ရန်ကုန်မြို့တော်သို့ ခရီးပေါက် ဆိုက်ရောက်လာခဲ့ကြောင်း၊ ပြည်သူအများ သတင်းစကား အချိန်လွန်မှ သိခဲ့ရသည်။ ထိုအကျိုးဆက်ကြောင့်လည်း ယနေ့ နစကအစိုးရခေတ်တွင် KNU အဖွဲ့ ခေါင်းဆောင်ပိုင်းနှင့် တပ်မတော်၊ အစိုးရ ခေါင်းဆောင်များ တွေ့ဆုံ၍ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးနေနိုင်ကြသည်မှာ အထင်အရှားဖြစ်သည်။ KNU တို့၏ (ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီးသော) ခေါင်းဆောင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး စောဘိုမြနှင့် မြန်မာနိုင်ငံမှ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ခင်ညွန့်တို့ ရန်ကုန်မြို့တွင် ၂၀၀၄ ခုနှစ် နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ အစိုးရ (နယက) လက်ထက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ ဖြစ်မြောက်စေခဲ့ရာ၌ အဓိကဦးဆောင် ပါဝင်စီစဉ်ပေးခဲ့သည်မှာ နိုင်ငံတော်ဗဟိုသံဃာ့ဝန်ဆောင် ကရင်ပြည်နယ်၊ ဘားအံမြို့ တောင်ကလေးဆရာတော် အဂ္ဂမဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဓဇ ဒေါက်တာ ဘဒ္ဒန္တပညာသာမိ (ယခု မြန်မာသံတော်ဆင့် ပင်တိုင်ဆောင်းပါးရှင် – အဲးခိုး )ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရ၍ ယင်း KNU အဖွဲ့ဥက္ကဋ္ဌ စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနှင့် မြန်မာခေါင်းဆောင်များ စတင်တွေ့ဆုံဖြစ်ခဲ့ပုံ နိုင်ငံရေးသမိုင်း ကွက်လပ်တစ်ခုကို မြန်မာသံတော်ဆင့်မှ မေးမြန်းမှတ်တမ်းတင်ခဲ့ပါသည်။ 

(မောင်ရေစက်)

သံတော်ဆင့် – ယခင် KNU ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဦးမူတူးဆေးဖိုး အနားယူသွားတဲ့အပေါ် ဆရာတော် ဘယ်လိုမြင်လဲဘုရား။

ဆရာတော် – ပြီးခဲ့တဲ့ ကေအန်ယူအဖွဲ့ ဗဟိုဥက္ကဋ္ဌအပြောင်းအလဲ ပြောင်းလဲမှုနဲ့ ပတ်သက်တာနဲ့ ဆရာတော်အနေနဲ့ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမူတူးဆေးဖိုးက အသက်အရွယ်ကြီးတာလည်း ပါတာပေါ့။ ပြီးတော့ နိုင်ငံရေးကိစ္စ၊ လူမှုရေးကိစ္စ၊ ဒီအဖွဲ့အစည်းရဲ့ကိစ္စတွေမှာ ဆောင်ရွက်တဲ့၊ ဆောင်ရွက်တာ၊ ဆောင်ရွက်လုပ်ကိုင်မှု . . . ဘူးပေါ့။ အဲတော့ ကေအန်ယူဥက္ကဋ္ဌအသစ် ပြောင်းသွားတဲ့အပေါ်မှာ ဆရာတော်အနေနဲ့ ဖြစ်သင့်ပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကေအန်ယူဥက္ကဋ္ဌကြီးလုပ်ဆောင် လာခဲ့တဲ့ ဒကာကြီးမူတူးဆေးဖိုးဟာ အသက်အရွယ်ကြီးရင့်တာက တစ်ကြောင်း၊ ဒီအသင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့၊ အဖွဲ့အစည်းနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ လုပ်ဆောင်မှုမှာလည်း သူ့မှာလည်းအားနည်းတာက တစ်ကြောင်း၊ အဲတော့ ပြောင်းသွားတယ်။ ပြောင်းလဲသွားတာကိုလည်း ဆရာတော်အနေနဲ့ ကြိုဆိုပါတယ်။ ကေအန်ယူအဖွဲ့ဗဟိုဥက္ကဋ္ဌ ဦးစောကွယ်ထူးဝင်းအနေနဲ့ သူဥက္ကဋ္ဌနေရာ ရသွားတာကိုလည်းပဲ ဆရာတော်အနေနဲ့ ဝမ်းသာပါတယ်။ ကြိုဆိုပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပြောင်းလဲသင့်နေပြီ ဆိုတာကိုလည်းပဲ ဆရာတော်တို့ ဒီ ကေအန်ယူ ကွန်ဖရင့်တွေမှာ ပြုလုပ်ဖို့ရာကြာပါပြီ။ မလုပ်ဖြစ်သေးတာ ဒီကြားထဲမှာ ဒီလိုလုပ်ဖို့ ဒီလိုပြောင်းလဲသွားတာကို အင်မတန်ကောင်းပါတယ်လို့ ဆရာတော်အနေနဲ့ ဒီလိုပဲပြောချင်ပါတယ်။ ဦးစောကွယ်ထူးဝင်းက နိုင်ငံရေးကို စိတ်ဝင်စားတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ငြိမ်းချမ်းရေးကိုလည်းပဲ သူကလည်း သူကိုယ်တိုင်ကလည်း စိတ်ဝင်စားပါတယ်။ သူ့လက်ထဲမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးတွေ ဆက်လုပ်မယ်လို့ . . . . လို့ဆရာတော်အနေနဲ့ ယုံပါတယ်။

သံတော်ဆင့် – စစ်ရေးမပါဘူးလား ဘုရား။

ဆရာတော် – ဦးစောကွယ်ထူးဝင်းက စစ်ရေးနဲ့ပတ်သက်တာကို အဲဒီ လောက်ထိစိတ်မဝင်စားဘူး။ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ နိုင်ငံရေးကိုသာ ပိုပြီးတော့ စိတ်ဝင်စားပါတယ်။ 

သံတော်ဆင့် – ဆရာတော်က အကြံမပေးတော့ဘူးလို့ အစောပိုင်းက မိန့်သွားပါတယ်။ … 

ဆရာတော် – ကရင်ပြည်နယ်တစ်ခုတည်း အနေနဲ့ကတော့ ကရင်ပြည်နယ်မှာ နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခမရှိဘူး။ စီးပွားရေးပဋိပက္ခလည်းမရှိဘူး။ ငြိမ်းချမ်းရေး ပဋိပက္ခလည်းမရှိဘူး။ ဆိုတော့ ပဋိပက္ခကင်းတဲ့ဒေသ ဖြစ်တယ်။ ဒီကြားထဲမှာ ဖြစ်ပျက်လာတဲ့ ၂ဝ၂ဝ ဖြစ်ပျက်လာတဲ့ ကိစ္စဝိစ္စတွေက ပေါ်ပေါက်လာလို့သာ ကရင်ပြည်နယ်မှာ မအေးချမ်း၊ မသာယာဖြစ်နေတာ။

နိုင်ငံတော်ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပိတ်သဟာယအဖွဲ့ဆိုတာရှိတယ် … 
နဝတ၊ နယက (၂) ခေတ် နှစ်သုံးဆယ်ကျော် အစိုးရနှင့် ကေအင်န်ယူ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ဖို့ရာအတွက် အဲ့ဒီခေတ်ကာလတုန်းက တောင်ကလေးဆရာတော် ဘယ်လိုဆောင်ရွက်ခဲ့သလဲဆိုတာ သူတို့အကုန်လုံးသိပါတယ် …

တကယ်တမ်းကျတော့ ကရင်ပြည်နယ် အတွင်းထဲမှာရှိတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေ အားလုံးဟာ အေးအေးချမ်းချမ်းပဲ နေထိုင်ကြပါတယ်။ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေရော၊ ဒီဘက်အစိုးရနဲ့ ပတ်သက်တဲ့အဖွဲ့အစည်းတွေ အားလုံးရော … လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းတွေရော အေးအေးချမ်းချမ်းနဲ့ပဲ နေနေကြမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကြားထဲမှာ ပဋိပက္ခရပ်ဝန်းက ကြီးထွားလာတဲ့အခါကြတော့ အဲဒီပဋိပက္ခရပ်ဝန်းကို မွေးထုတ်လာတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေကပဲ ဒီကရင်ပြည်နယ် အတွင်းထဲမှာ နည်းပေါင်းစုံနဲ့ မကျေနပ်ချက်တွေကို ဆောင်ရွက်လုပ်ကိုင်လာလို့ ပြဿနာတွေ အနည်းငယ် ဖြစ်လာကြတာပေါ့။ တကယ်တမ်းကြတော့ ဒီပြဿနာတွေကလည်း နိုင်ငံရေးအဖြေရှာနိုင်တဲ့ တစ်နေ့ကျရင် အဆင်ပြေသွားမှာပါ။ အေးချမ်းသွားမှာပါ။

သံတော်ဆင့် – အချိန်ကာလ ဘယ်လောက်ဆိုရင် ပြေလည်သွားနိုင်လဲ။ 

ဆရာတော် – အချိန်ကာလ ဘယ်လောက်အထိ ခန့်မှန်းနိုင်လဲဆိုတော့ အနိမ့်ဆုံး ၂၀၂၃၊ ၂ဝ၂၄ အတွင်း လောက်ဆိုရင်တော့ ပြေလည်သွားနိုင်ပါတယ်။ … 

သံတော်ဆင့် – နိုင်ငံတော်ကနေ ဘွဲ့တံဆိပ်တွေ ပေးတဲ့အခါမှာ ဆရာတော်ကို သီရိပျံချီဘွဲ့ ပထမဆုံး ဘာလို့ပေးတယ်လို့ ဆိုတာသိရင် မိန့်ကြား ပေးပါဘုရား။

ဆရာတော် – ဆရာတော့်အနေနဲ့ကတော့ နိုင်ငံရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့  ဆောင်ရွက်ချက်တွေ မရှိပါဘူး။ ဆရာတော်ရဲ့ အမေ၊ ဆရာတော်ရဲ့ ခမည်းတော်၊ ဆရာတော့်ရဲ့မယ်တော်ကတော့ သူတို့ခေတ်နဲ့ သူတို့ အချိန်တုန်းက နိုင်ငံတော် လွတ်လပ်ရေးရဖို့ရန်အတွက် ကြိုးပမ်းအားထုတ် ဆောင်ရွက်တဲ့အထဲမှာ အဖေသည်။ ခမည်းတော်သည် သခင်။ မယ်တော်ကျပြန်တော့လည်းပဲ သခင်မ။ နိုင်ငံတော်လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းအားထုတ်တဲ့အထဲမှာ မိခင်နဲ့ဖခင်။ ခမည်းတော်နဲ့ မယ်တော်တို့ကတော့ သူတို့တွေက နိုင်ငံတော်လွတ်လပ်ရေး ဆောင်ရွက် ခဲ့ကြတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေဆိုတော့ ဝံသာနု ရက္ခိတ၊ ဝံသာနုခေတ် တစ်လျှောက်လုံးက သခင်မျိုးဟေ့ ဒို့ မြန်မာဆိုတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်တယ်။ ဆရာတော်အနေနဲ့ ကတော့ သီရိပျံချီဘွဲ့ ရဖို့၊ မရဖို့ ဆိုတာထက် ဆရာတော့်အနေနဲ့ ပထမဦးဆုံး ဘာမှမသိခဲ့ဘူး။ နိုင်ငံတော်က ကြေညာလိုက်တဲ့ အခါကျတော့ တောင်ကလေးဆရာတော်လည်း ပါတယ်ဆိုတဲ့အခါကျတော့ ဆရာတော်ကလည်း ပြန်လေ့လာတယ်။ ဒီ သီရိပျံချီဘွဲ့ကို ရဟန်း သံဃာတော်တွေ၊ ဗုဒ္ဓဘာသာရဟန်း သံဃာတော်တွေ ချီးမြှင့်ခဲ့တာမရှိခဲ့ဘူး ဆိုတာတော့ အဲဒါလည်း တွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီသီရိပျံချီ ချီးမြှောက်မှု ပြုလိုက်တဲ့ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဆရာတော်တို့ နိုင်ငံတော် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် နဝတ၊ နအဖခေတ် တစ်လျှောက်လုံးမှာ ဆရာတော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံတော်မှာ မြန်မာနိုင်ငံတော် ငြိမ်းချမ်းရေးမိတ်သဟာယ ဆိုတာရှိပါတယ်။ အဲဒီ နိုင်ငံတော်ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ မိတ်သဟာယအဖွဲ့မှာ ခရစ်ယာန်ဆရာတော်တွေနဲ့ ဗုဒ္ဓဘာသာဆရာတော်တွေ ဖွဲ့စည်းပြီးမှ တိုင်းပြည်မှာ အနာဂတ်ကာလ ငြိမ်းချမ်းသွားအောင် ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်းတွေမှာရှိတဲ့ ခရစ်ယာန်ဘုန်းတော်ကြီးနဲ့ ဗုဒ္ဓဘာသာဘုန်းတော်ကြီး ဆောင်ရွက်တဲ့ အသင်းအဖွဲ့ဆိုတာရှိတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ဒီ နိုင်ငံတော်ကပေးတဲ့ သီရိပျံချီဘွဲ့သည် မြန်မာနိုင်ငံတော် မိတ်သဟာယ၊ ငြိမ်းချမ်းရေး မိတ်သဟာယက ပါဝင်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေ ကြည့်ပြီးတော့ သီရိပျံချီဘွဲ့ချီးမြှင့်တယ်လို့ ဆရာတော်တို့ အဲဒီအတိုင်းသိရပါတယ်။ ဆရာတော် ကရင်ပြည်နယ်မှာ ဆရာတော်ပါပါတယ်။ ကချင်ပြည်နယ်မှာ သိက္ခာတော်ရဆရာတော် …  စသည်အားဖြင့် ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါ ဆရာတော်တို့ အနေနဲ့ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံတော်ငြိမ်းချမ်းရေး မိတ်သဟာယအဖွဲ့အနေနဲ့ နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်တယ်လို့ ဆရာတော်က ယူဆတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆိုတော့ နဝတခေတ် တစ်ခေတ်၊ နယကခေတ် တစ်ခေတ်။ ဒီ ခေတ် ၂ ခေတ်စလုံးကို ဆရာတော်တို့ကိုယ်တိုင်က နှစ်ပေါင်း ၃ဝ ကျော် မြန်မာနိုင်ငံငြိမ်းချမ်းသွားအောင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို လိုက်လံပြီးတော့ နိုင်ငံရေးငြိမ်းချမ်းရေးကို ဆောင်ရွက်တဲ့ ဗုဒ္ဓဘာသာဘုန်းတော်ကြီး၊ ခရစ်ယာန်ဘုန်းတော်ကြီး အဲဒီအသင်းက ဖြစ်ပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေး မိတ်သဟာယအဖွဲ့ဆို တာရှိတယ်။ အေး အဲဒါကို ကြည့်ပြီးတော့ပဲ ပေးသင့်တယ်ထင်လို့ ပေးတယ်လို့ပဲ ဆရာတော်ကတော့ ယူဆတယ်။ 

သံတော်ဆင့် – အဲဒီအဖွဲ့လည်း အခုထိရှိနေတုန်းပဲပေါ့နော်။ 

ဆရာတော် – မြန်မာနိုင်ငံမိတ်သဟာယအဖွဲ့က မရှိတော့ဘူး။ ဘာလို့လည်းဆိုတော့ အသက်ကြီးသွားကြပြီ။ ကွယ်လွန်သွားကြပြီ။ အဲ ကရင်ပြည်နယ်မှာဆိုရင် ဦးဇင်းတစ်ပါးလောက်၊ နှစ်ပါးလောက်ပဲ ကျန်တော့တယ်။ ကျန်တာတော့ ကွယ်လွန်ကုန်ပြီ။ ငြိမ်းချမ်းရေးမိတ်သဟာယအဖွဲ့မှာ ဆရာတော်တို့ လုပ်ဆောင်ကြတာ။ ယနေ့အထိ ကချင် ပြည်နယ်မှာရှိပါသေးတယ်။

သံတော်ဆင့် – အဲဒီတုန်းက ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဘိုမြနဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော် ခေါင်းဆောင်တွေ ရန်ကုန်မြို့မှာ တွေ့ ဆုံဆွေးနွေး ခဲ့ကြတဲ့ကိစ္စ။ 

ဆရာတော် – ဆရာတော်တို့လုပ်ဆောင်ခဲ့တာ။

သံတော်ဆင့် – အဲဒီ ငြိမ်းချမ်းရေး မိတ်သဟာယအဖွဲ့က လုပ်ဆောင်ခဲ့တာလား။

ဆရာတော် – အဲဒီ မိတ်သဟာယအဖွဲ့အပါအဝင် ဆရာတော်တို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့တာ။ အဲဒီအစီအစဉ်အားလုံးသည် ဆရာတော်ကိုယ်တိုင်က ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဘိုမြရယ်၊ နဝတ၊ ၂၀၀၄ မတိုင်ခင်မှာ ဆရာတော်ကိုယ်တိုင်က အကုန်လုံးလုပ်တာဖြစ်ပါတယ်။

သံတော်ဆင့် – အဲဒီတုန်းက အတွင်းရေးမှူး ၁ နဲ့လေ။ 

ဆရာတော် – အတွင်းရေးမှူး ၁ နဲ့။ 

သံတော်ဆင့် – ရန်ကုန်မြို့ထဲမှာ တွေ့တာလား။

ဆရာတော် – ရန်ကုန်မြို့ထဲမှာ တွေ့ပါတယ်။ အင်းလျားကန်ဟိုတယ်မှာ တွေ့ကြပါတယ်။ အဲဒီ အစီအစဉ်အားလုံးသည် ဆရာတော်ကိုယ်တိုင် ရေးဆွဲထားတဲ့ ဆရာတော်ကိုယ်တိုင် ရေးဆွဲထားတဲ့ အလုပ်မှန်သမျှ ဆရာတော် ကိုယ်တိုင်စီစဉ်ထားတဲ့ အလုပ်တွေပါ။ 

သံတော်ဆင့် – ဗိုလ်ချုပ်ကြီး စောဘိုမြ ကွယ်လွန်သွားပြီးနောက် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တာမလာဘော တက်လာတဲ့ အခါကျတော့ရော လုပ်ဖြစ်သေးလား။ 

ဆရာတော် – ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တာမလာဘော မတက်လာခင်ကတည်းကိုက အဲဒီ အစီအစဉ်လုပ်ဆောင်ခဲ့တာပါ။ 

သံတော်ဆင့် – ဦးတာမလာဘော ရော ရန်ကုန်လာခဲ့လားဘုရား။ 

ဆရာတော် – တာမလာဘော မရောက်ခဲ့ဘူး။ ….. မရောက်ခဲ့ဘူး။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးစောမူတူးတစ်ယောက်ပဲ ရောက်ခဲ့တယ်။ ကျန်တဲ့အဖွဲ့အစည်းပါ ပါတာပေါ့။ ကော်သူလေးကအစ အကုန်ပါပါတယ်။ ဆရာတော်ငြိမ်းချမ်းရေး သွားရောက်ပြီးတော့ ဟောနေတဲ့အချိန်မှာ ဒီ နဝတအစိုးရနဲ့ ကေအန်ယူတွေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ဖို့ရာအတွက်ဆရာတော်က အကြိမ်ကြိမ်သွားပြီးတော့ ကေအန်ယူ ဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင် တစ်ယောက်ရဲ့အိမ်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်တာ ဆရာတော် တရားဟောခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီငြိမ်းချမ်းရေးတရား ဟောနေတဲ့အချိန်အခါမှာ ကေအန်ယူဥက္ကဋ္ဌ မူတူးဆေးဖိုး၊ စောမူတူးဆေးဖိုးက အဲဒီအချိန်တုန်းက အကြီးအကဲမဖြစ်သေးဘူး။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအရာမှာ မရှိသေးပါဘူး။ အဲဒီအိမ်မှာ ဆရာတော် တရားဟောနေရင်းနဲ့ နိုင်ငံရဲ့ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ တရားဒေသနာကို ဟောနေရင်းနဲ့ ဥက္ကဋ္ဌကြီးမူတူးဆေးဖိုး ကိုယ်တိုင်က မျက်ရည်ကျပြီးတော့။ ဆရာတော်ရဲ့ရှေ့မှာ မျက်ရည်ကျပြီးတော့။ လူသူလေးပါးရှေ့မှောက်မှာ မျက်ရည်ကျပြီးတော့ ဒီငြိမ်းချမ်းရေးဟာလုပ်မှ ဖြစ်မယ်ဆိုတာကို သူကိုယ်တိုင် ထုတ်ပြောခဲ့တယ်။ ဆရာတော် ကိုယ်တိုင်လည်း မြင်ခဲ့ရတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ဒီ နဝတ၊ နအဖအစိုးရနဲ့ ကေအန်ယူနဲ့ဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးဟာ အဲဒီကနေစပြီးတော့ အကောင်အထည် ဖော်ခဲ့တာ။ အဲဒီကနေစပြီးတော့ ခရီးရောက်သွားတော့ ၂ဝ၁ဝ အစိုးရ ပေါ်လာတဲ့အခါ ကျတော့လည်း ဆရာတော်က ဒီကြားထဲမှာ သက်သေအနေနဲ့ ဆရာတော်က ဆောင်ရွက်တဲ့အနေနဲ့ပဲ၊ ကျန်တဲ့ ဒကာတွေကလည်း ငြိမ်းချမ်းရေးပွဲစားတွေက ဝင်ဝင်လာတဲ့အခါကျတော့ ဆရာတော်တို့က အေးဆေးနေတယ်။ ရဟန်းသံဃာတွေဆိုတော့။ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် အေးဆေးနေလိုက်တယ်။ ကျန်တဲ့လူတွေကတော့ သူ့ဟာသူဝင်ပြီးတော့ သူ့ဟာသူ နေရာယူကြတယ်။ နေရာယူကြတယ်။ နေရာလုကြတယ်။ အဲလိုပေါ့။ နောက်ပြီးတော့ သူ့ဟာသူ သွားကြတာပဲ။

သံတော်ဆင့် – အဲဒါကတော့ လူတွေ ဖြစ်သွားတာပေါ့။

ဆရာတော် – လူတွေဖြစ်သွားကြတာ။ ဆရာတော်တို့ကတော့ ကိုယ့် ဣန္ဒြေနဲ့ကိုယ် အေးဆေးပဲနေမယ်။ အဲတော့ ဆရာတော်မှာ ဒီ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆောင်ရွက်တဲ့ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကေအန်ယူအဖွဲ့အစည်းတွေ အားလုံးနီးပါး၊ ဒါပေမယ့် အခု ကေအန်ယူ တက်လာပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း ကေအန်ယူတွေကတော့ သိတာမဟုတ်ဘူး။ ကွယ်လွန်သွားတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မြ။ ဗိုလ်ချုပ်မောင်မောင်၊ ဗိုလ်ချုပ်ရွှေဆိုင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်တန်တဘော၊ ဖဒိုမန်းရှာ။ အဲဒီခေတ်ကာလတုန်းက တောင်ကလေး ဆရာတော်နဲ့ ဘယ်လို ဆောင်ရွက်ထားခဲ့သလဲဆိုတာ သူတို့ အကုန်လုံး သိပါတယ်။

သံတော်ဆင့် – ဗိုလ်ချုပ်ထိန်မောင် ငြိမ်းချမ်းရေးယူတော့ရော ဆရာတော် လုပ်ပေးတာပဲလား။

ဆရာတော် – ဒကာကြီးဦးထိန်မောင်က နောက်ပိုင်းမှ ဝင်ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းက ဝင်တယ်။ ဦးထိန်မောင်လည်းပဲ ဆရာတော်နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖိတ်ခေါ်တဲ့အချိန်တုန်းက ငြိမ်းချမ်းရေး သွားဆွေးနွေးတဲ့အချိန်မှာ သူတို့အကုန် ပါပါတယ်။

သံတော်ဆင့် – ဆရာတော်အဲဒီကို သွားတရားဟောတဲ့အချိန်မှာ အခုဗိုလ် ချုပ်ကြီးလုပ်နေတဲ့ ဦးစောဂျော်နီရှိပါလား။

ဆရာတော် – အမ်း ဂျော်နီက သူက ငယ်သေးတယ်။ ငယ်တဲ့အခါကျတော့ သူတော့ သူကတော့ အပြင်အနေနဲ့က နားထောင်တဲ့အနေနဲ့တော့ ပါပါတယ်။ ဆွေးနွေးတဲ့အထဲမှာ သူကတော့ မပါသေးဘူး။

သံတော်ဆင့် – သူကတော့အတွင်း သိနေမှာပေါ့။

ဆရာတော် – သိပါတယ်။ သူကတော့ သိပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးဟောပြော ပွဲလုပ်တဲ့အချိန်မှာ သူတို့သိပါတယ်။ 

(မောင်ရေစက်)

ဆရာတော် နိုင်ငံရဲ့ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ တရားဒေသနာကို ဟောနေရင်းနဲ့ ဥက္ကဋ္ဌကြီး မူတူးဆေးဖိုးကိုယ်တိုင်က ဆရာတော်ရဲ့ရှေ့မှာ … လူသူလေးပါးရှေ့မှောက်မှာ မျက်ရည်ကျပြီးတော့ ဒီငြိမ်းချမ်းရေးဟာလုပ်မှ ဖြစ်မယ်ဆိုတာကို သူကိုယ်တိုင်ထုတ်ပြောခဲ့တယ် … အခုဗိုလ်ချုပ်ကြီး စောဂျော်နီက ငယ်သေးတယ်။ သူက နားထောင်တဲ့အနေနဲ့တော့ ပါ, ပါတယ် …

နိုင်ငံရေးအရ ပြဒါးတစ်လမ်း သံတစ်လမ်းဖြစ်သွားတာ ဖြစ်သည့်အတွက်ကြောင့် နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းက တစ်ခုထဲသောနိုင်ငံရေးထွက်ပေါက်ကို ပြန်လည်ပြီးတော့ ရနိုင်ဖို့အတွက်ကို ဖြစ်နိုင်စရာအကြောင်းမရှိဘူး …

အဂ္ဂမဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဓဇ အဂ္ဂမဟာကမ္မဋ္ဌာနာစရိယ ဒေါက်တာဘဒ္ဒန္တပညာသာမိ
(တောင်ကလေးဆရာတော်)

အတွဲ(၁၂)၊ အမှတ်(၅)၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၈၅၊ ဒုတိယဝါဆိုလဆန်း ၄ ၊ ၂၁ – ၇ – ၂၀၂၃၊ မြန်မာသံတော်ဆင့် (The Myanmar Herald) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာသံတော်ဆင့် အပတ်စဉ်သတင်းစာတွင် (၁၁) နှစ်တိုင် နိုင်ငံရေးသုတေသနဆောင်းပါးများ ရေးသားခဲ့သည့် ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံမြို့ တောင်ကလေးဆရာတော် (အဲးခိုး) နိုင်ငံတော်ဗဟိုသံဃာ့ဝန်ဆောင် အဂ္ဂမဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဓဇ အဂ္ဂမဟာကမ္မဋ္ဌာနာစရိယ ဒေါက်တာဘဒ္ဒန္တပညာသာမိ မဟာထေရ်ထံသို့ ယခု ၂၀၂၃ ခုနှစ် မေလတွင် မြန်မာသံတော်ဆင့်အယ်ဒီတာ သွားရောက်လျှောက်ထား မေးမြန်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည် …

အယ်ဒီတာ – ယခု နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အစိုးရလက်ထက် ဆရာတော်ရေးသားလျက်ရှိသည့် နိုင်ငံရေးဆောင်းပါးများအပေါ် နိုင်ငံတော်အစိုးရ (အာဏာပိုင်) များထံမှ တစ်စုံတစ်ရာ ဝေဖန်သုံးသပ်ခြင်း၊ ဆရာတော်ကို လျှောက်ထားပြောဆိုခြင်းများ ရှိပါသလား။ ရှိလျှင် သိရှိလိုပါတယ် ဘုရား။

တပည့်တော် (မြန်မာသံတော်ဆင့်) သို့ နိုင်ငံတော်အစိုးရတာဝန်ရှိသူ အချို့ထံမှ ပြောဆိုသည်ကို ကြားသိရသည်မှာ ယခင် (ဒီမိုကရေစီ/ရွေးကောက်ခံ) အစိုးရများလက်ထက် မြန်မာသံတော်ဆင့် သတင်းစာရေးသား ဖော်ပြခဲ့သည်များနှင့် ယခု မြန်မာသံတော်ဆင့် ရေးသားဖော်ပြ နေသည်များအပေါ် ဖတ်ရှုရသည်ကို အားလျော့နေသည့် သဘော (ယခင်က ဝေဖန်သုံးသပ်ချက်များ ပြင်းထန်စွာ သတင်းဂျာနယ်ဖော်ပြ ခဲ့ပြီး၊ ယခု ထိုကဲ့သို့ ပြင်းထန်သည့် နိုင်ငံရေးဝေဖန်သုံးသပ်ချက်များ မပါတော့ သည့်အပေါ် ဖတ်ရှု၍မကောင်းကြောင်း) ဆိုလိုကြောင်း ပြောခဲ့ပါသည်။

သို့သော်လည်း ခေတ်ကာလအခြေအနေအရ အတိုင်းအတာတစ်ခု စည်းထား၍ သတင်းဂျာနယ် ရေးသားဖော်ပြ နေရသည့်အပေါ် ယင်းစာဖတ် ပရိသတ်အချို့ အလိုကျ မြန်မာသံတော်ဆင့် ဖော်ပြ၍မရဘဲ သင့်လျော်သလောက်သာ ယခု နစကအစိုးရ (၂) နှစ်ကျော် သက်တမ်းတွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့ရပါသည်။ ထို့အတွက်လည်း မြန်မာသံတော်ဆင့်အပါအဝင် သတင်းစာ၊ ဂျာနယ်များ စာဖတ်ပရိသတ်၏ အားပေးဖတ်ရှုမှု ကျဆင်းခဲ့ရပြီး ပုံမှန်စာနယ်ဇင်းကဏ္ဍကျရာအခန်းမှ မပျောက်ပျက်စေရေး အားထုတ် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်တို့အပေါ် ဆရာတော်၏အမြင်နှင့် သုံးသပ်ချက် သိရှိလိုပါသည်။ 

ဆရာတော် – မိမိရဲ့အမြင်တွေ ရှိသလို၊ ထင်သလိုပေါ့နော်။ မိမိရဲ့အမြင်တွေ၊ အထင်တွေရှိသလို ရေးသားဖို့ရန် အတွက်ရာ အခက်အခဲရှိပါတယ်။ ဘာလို့ အခက်အခဲ ရှိသလဲဆိုတော့ အစိုးရအစဉ်အဆက်က လွှတ်တော်ကနေပြီးတော့ ရပ်တည်လာပြီးမှ ဖြစ်လာတဲ့အစိုးရဆိုတော့ အခုက အရေးပေါ်ကာလ၊ ဒီဟာပြီးမှဖြစ်လာတဲ့ လက်ရှိအာဏာထိန်းသိမ်းတဲ့ အစိုးရဖြစ်တဲ့အခါကျတော့ ဆရာတော်တို့ စာရေးသားပြုရတဲ့နေရာမှာ အမျိုးမျိုးချင့်ချိန်ပြီးတော့မှ ရေးသားရတာပေါ့။ အဲတော့ ဒါပဲလားဆိုတော့ မြင်ချင်သလို၊ ထင်ချင်သလို၊ မြင်တဲ့အတိုင်း၊ ထင်တဲ့အတိုင်း ရေးသားမယ်ဆိုရင်လည်းပဲ ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ ဆရာတော်ကြားမိပါသေးတယ်။

ဒီကြားထဲက ဘာတွေကြားမိသလဲဆိုတော့ မြန်မာသံတော်ဆင့်ဂျာနယ်မှာရေးသားတဲ့ အဲးခိုးကိုလည်း ထိန်းပါဦးဆိုပြီးတော့ ဆရာတော်လည်း တစ်ဖန်ပြန်ပြီးတော့ ကြားရပါတယ်။ အဲတော့ ဆရာတော် ဘာမှထွေထွေထူးထူး မြန်မာသံတော်ဆင့်မှာ မရေးခဲ့ပါဘူး။ ပြင်းထန်တဲ့စကားလုံးတွေ၊ ပြင်းထန်တဲ့နိုင်ငံရေးတွေ၊ ပြင်းထန်တဲ့ တစ်ဦးတစ်ယောက် မကောင်းခြင်း ဝေဖန်တာတွေ ဘာမှမပါပါဘူး။ အဲ ခပ်ရှင်းရှင်းနဲ့ ပြောရရင်တော့ ပထမဦးဆုံး ၂ဝ၁ဝ ကာလတုန်းက အစိုးရဖြစ်လာတဲ့ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရလောက်ကိုမှ ဆရာတော် ဝေဖန်ခဲ့ပါသေးတယ်။ ဆရာတော် အဲဒီအတိုင်းပဲမြင်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် သတင်းစာတို့၊ ဂျာနယ်တို့။ နောက်ထပ် ပေါ်လာတဲ့ သတင်းစာတွေ၊ ဂျာနယ်တွေ၊ စာဖတ်ပရိသတ်တွေအားမရခြင်း အကြောင်းရင်းကတော့ သတင်းစာ၊ ဂျာနယ်တွေရဲ့အပေါ်မှာ ပြင်းထန်တဲ့ ကန့်သတ်ချက်တွေ များစွာရှိတယ်လို့ပဲ ဆရာတော့်အနေနဲ့ နည်းနည်းပြောချင်ပါတယ်။

အယ်ဒီတာ – မြန်မာ့နိုင်ငံရေးတွင် လက်ရှိတပ်မတော်အစိုးရနှင့် ထောက်ခံ သူများ၊ တပ်မတော်အစိုးရ လုပ်ဆောင်ချက်များအပေါ် ဆန့်ကျင်ဘက်အမြင်ဖြင့်ဝေဖန်နေကြသည့် နိုင်ငံရေးအင်အားစုများအကြား ပြေလည်စွာ ပူးပေါင်းပြီး မြန်မာ့အရေး အနာဂတ်နိုင်ငံရေးအတွက် အေးချမ်းတည်ငြိမ်မည့် နိုင်ငံရေးနည်းလမ်း (သို့မဟုတ်) တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံရေးထွက်ပေါက် ရှိလာနိုင်ပါမည်လား။ 

ဆရာတော် – မေးခွန်း နံပါတ် ၃ အနေနဲ့က မြန်မာနိုင်ငံ၊ မြန်မာပြည် မြန်မာနိုင်ငံရေးအနေနဲ့က လက်ရှိတပ်မတော် အနေနဲ့ကလည်း ထောက်ခံတဲ့ တပ်မတော်အစိုးရရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်များအပေါ် ဆန့်ကျင်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ ဒီအင်အားစု ၂ စု ပြန်လည်ပြီးတော့ အချင်းချင်းပြန်ပြေလည်နိုင်ဖို့ အတွက်ကတော့ ဆရာတော်အနေနဲ့ကတော့ မမြင်နိုင်ပါဘူး။ ပြန်လည်ပြီး ညီညွတ်ကြမယ်လို့တော့ မမြင်နိုင်ပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ နိုင်ငံရေးအရ ပြဒါးတစ်လမ်း သံတစ်လမ်းဖြစ်သွားတာဖြစ်သည့်အတွက်ကြောင့် နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းက တစ်ခုထဲသောနိုင်ငံရေးထွက်ပေါက်ကို ပြန်လည်ပြီးတော့ ရနိုင်ဖို့အတွက်ကို ဖြစ်နိုင်စရာအကြောင်းမရှိဘူး။

အေးဟုတ်ပြီ။ နိုင်ငံရေးဦးတည်ချက်။ နစကရဲ့ ကြေညာထားတဲ့ နိုင်ငံရေးဦးတည်ချက်ထဲမှာ အနာဂတ်ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု။ ဒါမှမဟုတ် ဖယ်ဒရယ်နိုင်ငံရေးကို တကယ်ပဲ စေတနာအမှန်နဲ့ လမ်းဖွင့်ပေးမယ်ဆိုရင်တော့ ဒါကတော့ တစ်နည်းတစ်လမ်း တစ်နည်းတစ်ဖုံ ပြောင်းလဲနိုင်ပါတယ်။ ဆရာတော်အနေနဲ့ အဲဒီလိုမြင်ပါတယ်။ အကယ်၍ အဲဒီလို ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုရဲ့ ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံရေးမဟုတ်ဘဲနဲ့ ဒီလိုပဲ တစ်ဦးတစ်ဖွဲ့၊ တစ်စုတစ်ဖွဲ့၊ ထောက်ခံလိုက်၊ အားပေးလိုက်၊ လုပ်ဆောင်လိုက်၊ ဒီအစီအစဉ်နဲ့ပဲ သွားနေမယ်ဆိုရင်တော့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဟာ နည်းလမ်းကျတဲ့ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံရေး၊ နည်းစနစ်ကျတဲ့ ဖယ်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံရေးစနစ်။ အဲလိုနိုင်ငံရေးအပေါ်ကို ဘယ်လိုနည်းနဲ့မှ ရောက်နိုင်စရာ အကြောင်းမရှိပါဘူး။

တပ်မတော်အစိုးရ အနေနဲ့လည်း ဒါကိုဆောင်ရွက်လို့ မလုပ်နိုင်သလို တပ်မတော်အစိုးရမဟုတ်တဲ့ နောက်ထပ်တက်လာမယ့် နိုင်ငံရေး အင်အားစုတွေလည်းပဲ လုပ်ဆောင်နိုင်မယ်လို့ ဆရာတော်အနေနဲ့ မမြင်ဘူး။

ဆက်လက်ဖော်ပြပါမည်။

ဓာတ်ပုံ (မြန်မာသံတော်ဆင့်)