ထူရူ့မုင်ႋဗျာ
ပါတ်ုရာဏ်ှ
မေတ္တာလင်ဖာ အ်ှအေးလ်ှ
ထူရူ့မုင်ႋဗျာ
ပါတ်ုရာဏ်ှ
မေတ္တာလင်ဖာ အ်ှအေးလ်ှ
၃၆ ၜၠင်ထင်းၜါ ဖၠုံထူရူ့လာခုဂ်ခါင်ႋစူး
(ဖၠုံပညာ့တ်ုဝါန့်၊ ဍုံထ်ုအင်၊ ဖၠုံထီ့ခါန်ႋ၊ ခါန်ႋမျေန်မာ)
၃၆ ကြိမ်မြောက် ကရင်ရိုးရာချည်ဖြူဖွဲ့မင်္ဂလာ အခမ်းအနား
(တောင်ကလေးကျေးရွာ၊ ဘားအံမြို့၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ မြန်မာ)
36th Karen Traditional Wrist-Tying Ceremony
(Taunggalay Village, Hpa-An, Kayin State, Myanmar)
။ အစ္စရေး လူမျိုးလို့လည်း ခေါ်ကြပါတယ်။ ဂျူးလူမျိုးများဟာ ကမ္ဘာ့ရှေးအကျဆုံးသော လူမျိုးထဲမှာ ပါဝင်ပါတယ်။ သမိုင်းတစ်လျှောက်မှာလည်း အမျိုးမျိုးဖိနှိပ်ခံရပြီး တိုင်းပြည်ပျောက်ဆုံးသွားတဲ့အထိ ဆုံးရူံးခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဂျူးလူမျိုးကို ကမ္ဘာမှာ ဉာဏ်ပညာအကောင်းဆုံးလူမျိုးလို့ သတ်မှတ်ကြပါတယ်။
။၂၀၁၅ခုနှစ် ကမ္ဘာတစ်ခွင်မှာ ဂျူးလူမျိုး လူဦးရေ ၁၄.၂ သန်းရှိပါတယ်။ ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ ဝ.၂ % ရှိတဲ့ ဂျူးလူမျိုးဟာ…. ဂျူးလူမျိုးများဟာ ၂၀ ရာစုအတွင်း နိူဘယ်စုရှင်များရဲ့ ငါးပုံတစ်ပုံ၊ အမေရိကန်နိုင်ငံ သြဇာအရှိဆုံးသူများစာရင်းထဲက ၅၀ % ၊ အမေရိကန် နာမည်အကြီးဆုံးသော ပါမောက္ခတွေထဲမှာ ၃၀ % ၊ အမေရိကန် စာပေ၊ တေးဂီတ၊ ပြဇာတ်လောက မှာ ၆၀ % ၊ ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံး လုပ်ငန်းရှင်များ စာရင်းထဲမှာ ၅၀ % ၊ Forbes စာရင်းအရ ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးသော ပုဂ္ဂိုလ် ၄၀ ထဲမှာ ဂျူးလူမျိုးက ၁၈ ဦး တို့ဟာ ဂျူးလူမျိုးဖြစ်ကြသလို၊ သမိုင်းမှာ အလွန်ကျော်ကြားကြတဲ့ အိုင်စတိုင်း၊ ကားလ်မတ်စ်၊ တာအိုဝင် စသည်တို့ဟာ ဂျူးလူမျိုးဖြစ်ကြပါတယ်။ သုတေသနအရ ဒီလိုအောင်မြင်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းအားလုံးထဲမှာ ဂျူးလူမျိုးတို့ရဲ့ မိသားစုနီတိနဲ့ ကလေးပြုစုပျိုးထောင်တဲ့နည်းလမ်းများဟာ အဓိကကျတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ သူတို့ဘာတွေကို တန်ဖိုးထားလို့ ကလေးများကို ဘယ်လိုသင်ကြားပျိုးထောင်ကြပါသလဲ။
၁။ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ရပ်တည် အားကိုးစေခြင်း
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
။ ကောင်းမွန်တဲ့ ကလေးပညာရေးဟာ တိုးတက်မူ အားလုံး ၊ ကောင်းကျိုးအားလုံးရဲ့ အခြေခံဖြစ်တယ်လို့ ဂျူးတို့က ယုံကြည်ပါတယ်။ ကလေးတွေရဲ့ လွတ်လပ်တဲ့တွေးခေါ်မူနဲ့ ကိုယ့်ကိုကို ရပ်တည်နိုင်မူ၊ မိမိကိုယ်ကို အားကိုးတတ်မူကို အလေးထား ပျိုးထောင်ပါတယ်။ ကလေးကို အချစ်လွန်ကဲတာမျိုး၊ ပိုးမွေးသလို မွေးတာမျိုးကို လုံးဝဆန့်ကျင်တယ်။ သူတို့စကားပုံတစ်ခုက ဒီလိုဆိုပါတယ်။ “ ၅ နှစ်ကလေးဟာ သင့်ရဲ့ အရှင်သခင်၊ ၁၀ နှစ်ကလေးဟာ သင့်ရဲ့ကျွန်၊ ၁၅ နှစ်ကလေးဟာ အဖေနဲ့တန်းတူဖြစ်သွားပြီ” တဲ့။ ဆိုလိုတာက ၅ နှစ်ကလေးဆိုရင် အတတ်နိုင်ဆုံး ချစ်မယ်။ ပျိုးထောင်မယ်။ ၁၀ ကျရင် သူနိုင်တဲ့ဝန်ကို ထမ်းခိုင်းမယ်။ မိဘများက သူနိုင်သမျှ အချိန်ရရင်ရသလို ခိုင်းရမယ်။ ၁၅ နှစ်ကျရင် ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်တတ်စေရမယ်။
၂ ။ စာအုပ်ချစ်တဲ့ဓလေ့
~~~~~~~~~~~~~~~~
။ ကလေးများသိတတ်ခါစအရွယ်မှာပဲ ဂျူးမိသားစုများဟာ ပျားရည်တစ်စက် တို့ထားတဲ့ ကျမ်းစာအုပ်ကို ကလေးအားနှမ်းရူပ်စေပါတယ်။ ဆိုလိုရင်းကတော့ စာအုပ်ဟာ အလွန်ချိုမြိန်ကြောင်း၊ နှစ်သက်စရာ အလွန်ကောင်းကြောင်း သိစေတဲ့ သဘောပါ။ ဂျူးမိသားစုတိုင်းလိုလို စာအုပ်စင်ထားရှိပြီး စာအုပ်စင်များကို ခေါင်းအုံးဘက်မှာ ထားရပါတယ်။ စာအုပ်ဆိုတာ ချစ်ရုံတင်နဲ့ မပြီးပဲ လေးစားရတဲ့သဘောပါရှိပါတယ်။ သူတို့ကိုသူတို့လည်း စာအုပ်ချစ်တဲ့လူမျိုးလို့ တင်စားကြတယ်။ သုတေသန စာတမ်းအရ အသက် ၁၄ နှစ်အထက် ဂျူးကလေးများဟာ တစ်လအနည်းဆုံး စာအုပ်တစ်အုပ်ဖတ်ပြီးတယ်လို့ဆိုပါတယ်။
၃။ ဉာဏ်ပညာကို အလေးထားတတ်အောင် ပျိုးထောင်ပေးခြင်း
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
။ ဂျူးမိသားစုထဲမှာ ကလေးများနည်းနည်းအသိရှိလာပြီဆိုရင် မိခင်ဖြစ်သူက ဒီလိုမေးမြန်းလေ့ရှိတယ်။ “တကယ်လို့ သားရဲ့အိမ်က မီးလောင်သွားတယ်၊ ပစ္စည်းတွေလည်း ဘာမှမကျန်အောင် အလုခံရတယ်။ သားဘာကိုယူပြီးထွက်ပြေးမလဲ” တဲ့ ၊ ကလေးက ရွှေတို့ ၊ ငွေတို့ ဖြေဆိုရင် မိခင်က ပြန်စဉ်းစားအုံး၊ အဲဒီပစ္စည်းဟာ အရောင်မရှိဘူး၊ အနံ့အရသာလည်း မရှိဘူးလို့ ပြန်ပြောလေ့ရှိပါတယ်။ သားက “ ဉာဏ်ပညာ” လို့ ဖြေဆိုနိုင်တဲ့ အထိ မိခင်က တစ်ဖြည်းဖြည်း လမ်းကြောင်းပေးပါတယ်။ ကျနော်တို့ ဆီက ပညာရွှေအိုး လူမခိုးနဲ့ ခတ်ဆင်ဆင်တူပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျနော်တို့က ကလေးတွေ သူဖာသာသူသိစေတာမျိုးမဟုတ်ပဲ မိဘနဲ့ဆရာများက တိုက်ရိုက်ပြောပြတာများနေပါတယ်။
၄။ စာအုပ်အများကြီးကို ဝန်တင်ထားတဲ့ “လား” မဖြစ်ပါစေနဲ့
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
။ စာတအားဖတ်တော့ ဒီစကားပုံ ပေါ်ပေါက်လာတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။ ကလေးများကို ငယ်ငယ်ကတဲက စာဖတ်အောင် သွန်သင်ပေးကြတယ်။ ပြီးရင် စဉ်းစား တတ်အောင် ပျိုးထောင်ပေးကြပါတယ်။ သူတို့အယူအဆအရ ဖတ်မှတ်လေ့လာခြင်းဟာ အတုခိုးခြင်းတစ်မျိုးသာဖြစ်ပြီး စဉ်းစားတွေးခေါ်တတ်ခြင်း၊ ကိုယ်ပိုင်အမြင်ရှိခြင်းနဲ့ အသစ်ဖန်တီးတတ်ခြင်းသည်သာ အဓိကကျတယ်လို့ ယူဆပါတယ် ။ ဗဟုသုတ ကြွယ်ဝပြီး ဘာမှမလုပ်တတ်တဲ့သူကို စာအုပ်ကိုဝန်တင်ထားတဲ့ “ လား” လို့ စကားပုံနဲ့ ခိုင်းနိူင်းထားပါတယ်။
၅။ တွေးခေါ်ခြင်းဆိုတာ သံသယနဲ့ အဖြေတို့ ပူးပေါင်းပြီးဖြစ်ပေါ်လာတာပါ။
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
။ ဒါလည်းသူတို့ရဲ့ နာမည်ကြီးစကားပုံပါ။ မိဘစကား၊ ဆရာစကားအပါအဝင် ဘယ်သူပြောတာပဲဖြစ်ဖြစ် သံသယ အရင်ဝင်ခိုင်းပါတယ်။ သံသယဝင်မှပဲ အဖြေမှန်ထွက်တဲ့သဘောပါ။ ကျနော်တို့ဆီက ပြောတဲ့အတိုင်း နာခံမှ လိမ္မာမယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆနဲ့ ကွဲလွှဲပါတယ်။
မိဘများ အထောက်အကူ ဖြစ်ဖို့ တင်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ နှစ်သက်နိုင်ကြပါစေ။
Ref: WeChat
Credit;Sayar Aung Ko Latt
ရင်းမြစ် ။ ။ တိုင်းရင်းသားများအခွင့်အရေး
ကရင့်မာန် Blogspot မှပြန်လည်မျှဝေဖော်ပြခြင်း။
ဒီလက်ချီပွဲကိုတော့ ပြည်နယ်ကျက်သရေကျောင်း ဆရာတော် ဘုရားကြီးကိုယ်တိုင် ဦးစီးပြီးတော့ ကျင်းပတာဖြစ်ပါတယ်။
နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ဒီကရင့်ရိုးရာ လက်ချီပွဲကို လပြည့်နေ့နဲ့ အနီးစပ်ဆုံး Sunday မှာ ကျင်းပ ပြုလုပ်ပါတယ်။
(၂၂.၀၈.၂၀၁၀) ရက်မှာ ကရင့်ရိုးရာ လက်ချီပွဲကို ကျင်းပ ပြီးစီးသွားတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ link ကို လာလည်တဲ့ မိဘ ပြည်သူ အပေါင်းတို့ လက်လှမ်းမီသလောက် ဓါတ်ပုံကို မျှ၀ေတင်ပြပေးလိုက်ပါတယ် (စောအဲ့ကလို)
Posted by ပန်းသတင်းလေညှင်းဆောင် at 6:00 AM
ရင်းမြစ်။ ။
ကရင့်မာန် (koedetharr.blogspot.com)
http://koedetharr.blogspot.com/2010/08/sunday.html
၁၅ ၜၠင်ထင်းၜါ ဖၠုံဏိင်းထင်းသင့်မူႋဏီ (၂၇၄၆ ဏိင်း)
(ဖၠုံပညာ့တ်ုဝါန့်၊ ဍုံထ်ုအင်၊ ဖၠုံထီ့ခါန်ႋ)
၁၅ ကြိမ်မြောက် ကရင်အမျိုးသားနှစ်သစ်ကူးနေ့ အခမ်းအနား (၂၇၄၆)
(တောင်ကလေးကျေးရွာ၊ ဘားအံမြို့၊ ကရင်ပြည်နယ်)
15th Happy Karen New Year Celebrations (2746)
(Taunggalay Village, Hpa-An, Kayin State)
ဩစတြေးလျနိုင်ငံသား Ludo Kuipers ဘားအံမြို့၊ တောင်ကလေးကျေးရွာသို့ ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ရောက်ခဲ့စဥ်အခါက ရိုက်ကူးခဲ့သော ကရင်နှစ်သစ်ကူးနေ့ ဓာတ်ပုံနှင့် ဗီဒီယိုမှတ်တမ်းများ
Feature Image: Music and dancing | Karen New Year | Myanmar | OzOutback
စာပေလောကတွင် စာပေဖခင်ဖြစ်တော်မူသော ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံမြို့ ကမော့ကစင်ရွာသစ် တိုက်ကျောင်း ဆရာတော် ဘဒ္ဒန္တစန္ဒန (မန်းနဲစံ – ဖားအံ) စာရေးဆရာပညာရှင်ကြီး ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးဖြစ်ပါသည်။
ဆရာတော်သည် သီဟိုဠ်(သီရိလင်္ကာ) နိုင်ငံသို့ ဟိန္ဒီဘာသာ သက္ကဋဘာသာ ပါဠိဘာသာ ကျမ်းစာများကို ကျွမ်းကျင်တတ်မြောက်လိုသော ဆန္ဒတော်ဖြင့် (၄) နှစ်တိတိ ကြွရောက်လေ့လာသင်ကြားတော် မူသည်။
ဟိန္ဒီဘာသာဖြင့် ရေးသားသော ရာမာယဏဇာတ်တော်၏အဆိုအမိန့် ရည်ရွယ်ချက် လုပ်ဆောင်ချက်များကို တတ်ကျွမ်း နားလည် သဘောပေါက်သော ဆရာတော်တစ်ပါးဖြစ်သည်။ ဆရာတော်သည် ကုသိနာရာ သိန္ဒီဘာသာစာအုပ်နှင့် တစ်ခြား သောဟိန္ဒီဘာသာ စာအုပ်များကိုလည်း ဘာသာပြန်ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး ထူးခြားရှားပါးသော ကျမ်းတတ်ပုဂ္ဂိုလ်ကျော် ဆရာတော်တစ်ဆူဖြစ်သည်။
ကရင်ပြည်နယ်သို့ ပြန်လည်ကြွရောက် သီတင်းသုံးတော်မူသည့်အခါ ကရင်ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ ဒေါက်တာ စောလှထွန်း က ဒါယကာ ခံယူပြီး ရှေးဟောင်းကရင်စာပေကို ပြန်လည်ပြု စုပေးနိုင်ရန် တောင်းပန်တော်မူခဲ့ပြီး ကရင်ရာမာယဏကျမ်း နှစ်(၁၀၀)ပြည့် အထိမ်းအမှတ် အခမ်းအနားကို (၁၃၄၅ – ခုနှစ်) (၁၉၈၄-ခုနှစ်)တွင် ဇွဲကပင်ခန်းမ၌ ကျင်းပခဲ့ကြောင်း မှတ်တမ်းများအရ သိရှိရပါသည်။
ရင်းမြစ် ။ ။ တိုင်းရင်းသားများအခွင့်အရေး