ကောင်းမြတ်သော အကျင့်တရားနဲ့ မိမိကိုယ်မိမိ ယဉ်ကျေးအောင် ဆုံးမကြရမယ်။
နိုင်ငံရေးစံနှုန်းသဘော
လူတွေဟာ ဒဏ်ထိမှာကို ထိတ်လန့်ကြတယ်။ သေရမှာကို ကြောက်ရွံ့ကြတယ်။ ဘယ်သူမဆိုပါ မိမိရဲ့အသက်ကို ချစ်ခင်ကြင်နာကြပါတယ်။ ညှဉ်းဆဲသတ်ဖြတ်တာကို မကြိုက်ကြပါ။ မိမိကိုယ်တိုင်လည်း မညှဉ်းဆဲရပါ။ သူတစ်ပါးတွေကိုလည်း မညှဉ်းဆဲစေ ရပါ။ ချမ်းသာမှု(ချမ်းသာရေး)ကို ရှာကြတဲ့သူချည်းပါ။ ချမ်းသာမှုကို ရှာကြတဲ့သူကို မညှဉ်းဆဲရပါ။ ညှဉ်းဆဲတဲ့သူဟာ ပစ္စုပ္ပန်နဲ့ တမလွန်ဘဝတွေမှာ ချမ်းသာမှု မရနိုင်ပါ။ ဘယ်အရာမဆို မချုပ်ချယ်ရပါ။ ချုပ်ချယ်မှု ဆိုတာ ဆင်းရဲတဲ့အကြောင်းပါ။ ဒါကြောင့် အတုံ့အလှည့်ရှိတဲ့ သဘောတရားကို နားလည်ပြီး ဘယ်သူ့ကိုမှ ကြမ်းတမ်းတဲ့ အမူအရာများ မရှိပါစေနဲ့ ဆိုတဲ့ အကြောင်းအရာတွေအားလုံးကို နိုင်ငံရေးလောကမှာ “စံနှုန်း”ထားသင့် ပါတယ်။
ထောင့်ကပ်ပါပဂြိုဟ်သား
သဘာဝကြောင့် ရင့်ရော်လာတဲ့ သစ်ပင်၊ လူသား(သဘာဝ)တွေကို ကြည့်လိုက် ရင်ပဲ ပြောင်းလဲမှု ဆင့်ကဲဆင့်ကဲ ပုံစံတွေ မြင်ရတော့ လူသားတွေရဲ့ တွေးခေါ်မှုနဲ့အတူ ပြောင်းလဲလာတဲ့ “လူမှုဘဝနိုင်ငံရေး”ဟာ ရင့်ရော်လာတဲ့ သစ်ပင်များလို၊ လူသားတွေလိုပါ ပဲ။ ရင့်ရော်လေ ရင့်ကျက်လေ ဖြစ်တဲ့ (ဘဝပေးနိုင်ငံရေးဟာ) မြန်မာပြည်နိုင်ငံရေးဟာ အတွေးစုံ၊ အမြင်စုံ၊ စွယ်စုံနိုင်ငံရေး ပင်လယ်ကြီးပမာ ကျယ်ပြန့်လာတာကို တွေ့လာရတယ်။
ဒီသဘောကို သိတဲ့လူတွေက လန့်တဲ့သူက လန့်၊ ကြောက်တဲ့သူက ကြောက်နဲ့ စုပေါင်းပြီး တော့ “ထောင့်”မှာကပ်ပြီး (ကြည့်နေပြီးတော့) ငြိမ်နေကြတယ်။ ပွဲမပြီးမီကြည့်နေတဲ့ ပုံစံမျိုး လိုပေါ့။ ရောလည်း ရောချင်တယ်။ ပါလည်း ပါချင်တယ်။ ဒွိဟလေးနဲ့ မှင်တက်တက်နဲ့ ငြိမ်ဝပ်ပိပြားနေကြတယ်။ ထောင့်ရပ်ကနေ တစ်ချက်တလေ အသံပေးထွက်တယ်။ ငြာသံ ပေးတယ်။ ဆူသံပေးတယ်။ ဆဲသံပေးတယ်။ အဲဒီလို ထောင့်ကပ်တဲ့သူတွေရဲ့ လက်ချက်နဲ့ မြန်မာပြည်နိုင်ငံရေးဇာတ်အိမ်ဟာ အငြိမ်ဓာတ်မမြင်ရဘဲ လှုပ်ခါတဲ့ သဘောမျိုးလေး တွေ့ရ တယ်။ ဒါကြောင့် ဘာသာတရားအရ မေတ္တာပို့တဲ့နေရာမှာ “ထောင့်အရပ်၌ရှိသော” ဂုဏ်ပြုရ သော၊ မေတ္တာပို့ရသော အရပ်အဖြစ်နဲ့ ရှိတယ်။ ပါပဂြိုဟ်သား ဆိုတာ အဲဒါမျိုးပေါ့။
ဖွတ်ဖွတ်ကြေမွနေပါပြီ
မြန်မာပြည်ဟာ နိုင်ငံရေးနဲ့ပတ်သက်ရင် ငြိမ်သက်သင့်တာ ကြာလှပါပြီ။ လူမျိုးစု ပြဿနာ၊ ဝါဒရေးရာပြဿနာ၊ အာဏာရှင်စနစ်ကို မွေးထုတ်ပေးတဲ့ ပြဿနာများ စတဲ့ ပြဿနာတွေ အကြီးအကျယ် ရှိနေလို့ပါပဲ။ ဒီလိုပြဿနာတွေကို ရှိနေအောင် (ဖြစ်နေ အောင်) ဘယ်သူဘယ်ဝါက ဖန်တီးထားကြပါသလဲ။ စိစစ်လိုက်ရင် ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်း ကြီး မြင်နေကြတာပဲ။ တစ်နေ့တခြား အမုန်းပွားမှု များလာတာကြောင့် ဒီလို ကြီးထွားလာတဲ့ ပြဿနာဟာ တိုင်းပြည်အတွက် ဖွတ်ဖွတ်ကြေမွနေပါပြီ။
မဖြစ်မနေ သွားရမှာ
လူထုတွေ ဆင်းရဲဒုက္ခရောက်ကြရခြင်း အကြောင်းရင်းဟာ စုံတဲ့ပြဿနာ ဖြစ်လို့ ပါပဲ။ မြန်မာပြည်ဟာ မကျေနပ်မှု အမျိုးမျိုးကြောင့် ပေါက်ဖွားလာရတဲ့ တိုင်းပြည်ဖြစ်လို့ အဲဒီ မကျေနပ်မှုတွေက ရှေ့ဆက်ပြီး ကျေနပ်မှု ရကြအောင် (လူထုအခွင့်အရေးဆိုင်ရာများ ဆိတ်သုဉ်းမှု မဖြစ်အောင်) သည်းခံခွင့်လွှတ်ကြဖို့ လိုပါတယ်။ အပြတ်တိုက်၊ အပြတ်မိုက် အမြတ်ထွက်အောင် လုပ်ဆောင်တဲ့နည်းတွေ မသုံးကြဖို့ လိုတယ်။ မြန်မာပြည်လူထုဟာ ယနေ့ ကမ္ဘာမှာ သေးသိမ်ကျဉ်းမြောင်းတဲ့ မူဝါဒ(စနစ်)အောက်က မဟုတ်တော့ပါဘူး။ ကျဉ်းမြောင်းတဲ့ အမျိုးသားရေးဝါဒတွေလည်း မရှိသင့်တော့ပါဘူး။ အခွင့်အားလုံးကို ပိုင်ဆိုင် ထားတဲ့ နိုင်ငံရေးမူဝါဒအောက်ကို ရောက်လာပါပြီ။ တန်းတူအခွင့်အရေးနဲ့ စစ်မှန်တဲ့ ပြည်ထောင်စုစနစ်တွေ ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံမှာ အလင်းတန်းများ သန်းလာကြပြီဖြစ်တဲ့အတွက် အာမခံချက် အပြည့်အဝထားတဲ့ လူမှုဘဝနိုင်ငံရေးစနစ် ထင်ရှားလာပါပြီ။ ဒီအတိုင်းပဲ မဖြစ်မနေ သွားရမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ဝိုင်းဝန်းပြီး စုပေါင်းအားနဲ့ လုပ်ဆောင်ကြရမှာ ဖြစ် ပါတယ်။
ကင်းကင်းရှင်းရှင်း
အရှင်တို့ဟာ ပြဿနာတွေ လုံးထွေးမသွားအောင် ဖြေလျှော့ရမယ့်အလုပ်ကို လုပ်ရ မှာပါ။ ရေစုန်မျောပါသွားတတ်တဲ့ ဦးစားပေးမဟုတ်တဲ့အရေးကို ဦးထိပ်မထားဖို့ လိုတယ်။ မသိနားမလည်တဲ့ပြဿနာ၊ မရိုးသားတဲ့ စိတ်ဓာတ်တွေဟာ ပြဿနာအဆိပ်ဓာတ်ကို မဖြေရှင်း နိုင်ပါဘူး။ ပြဿနာကို မမြင်၊ မသိ၊ နားမလည်ရင် အကြောက်မပြေတဲ့ နိုင်ငံရေးနည်းတွေ ဝင်လာတတ်တယ်။ အကြောက်မပြေတဲ့ နိုင်ငံရေးကြောင့် ရှုပ်ထွေးမှု၊ လုံးထွေးမှုတွေ ဖြစ်လာ ခဲ့ရတာပါ။ ဒီအကြောင်းတွေကို ကောင်းကောင်း နားလည်သဘောပေါက်ကြပြီဆိုရင် အရှင်တို့ တိုင်းပြည်မှာ ဆိတ်သုဉ်းမှု မဖြစ်သွားအောင် “လူမှုဘဝနိုင်ငံရေး”ကို ပြဿနာကင်းကင်း (ရှင်းရှင်း)နဲ့ တည်ထောင်နိုင်ရမယ်။
ရင်းကြဖို့
နိုင်ငံရေးသဘောတရားမှာ နားမလည်မှု၊ အထင်လွဲမှု၊ မုန်းတီးမှုများ မရှိဖို့ လိုအပ် ပါတယ်။ သူသူငါငါ ရှိတဲ့ပြင်ဆင်ချက်ကို အနာမပျောက်တဲ့နည်းနဲ့ ရှုတ်ချ၊ ဝေဖန်၊ ပိုင်းခြား ပြကြမယ်ဆိုရင် အငြင်းတရားတွေ ပြီးဆုံးမှာ မဟုတ်ဘဲ အမုန်းအစွက်လည်း ပြီးသွားမှာ မဟုတ်ပါ။ ကြီးထွားလာနိုင်တဲ့ ပြဿနာကို ဖြေလျှော့မှု အကြိမ်ကြိမ်သာထားပါ။ အေးမြတဲ့ ရင်တွင်း စကားတွေ၊ ဖြေလျှော့တဲ့ စိတ်ဓာတ်တွေ စိတ်ဓာတ်ကောင်း အပြည့်အဝထားတဲ့ နိုင်ငံရေးတွေဟာ ထိပ်ဆုံးကို ရောက်ကြတယ်။ ဒီလို သည်းခံခြင်း အင်အားကောင်းတဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေ မြန်မာပြည်မှာ မရှိမဖြစ် ရှိရမှာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အရင်းအနှီးကြီးကြီး ရင်းကြဖို့ လိုပါတယ်။ (နိုင်ငံရေးအရင်းအနှီး)
တူးဆွဖွပြသူ မဟုတ်
အရှင်တို့ဟာ စုစည်းမှုခွန်အားရှိတဲ့တိုင်းပြည်ကို ဆုတ်ယုတ်သွားအောင် အားမထုတ် ပါဘူး။ ဆုတ်ယုတ်နေတဲ့တိုင်းပြည်ကိုလည်း ဖရိုဖရဲ မွဲတေပြာကျသွားအောင် မလိုလားပါဘူး။ အရှင်တို့ရဲ့ တိုင်းပြည်မှာလည်း ကွဲအက်မှု၊ ခွဲထွက်မှု၊ ဖရိုဖရဲ ပျက်စီးခဲ့ရမှုအတွက်ကိုလည်း (လုံးဝ) မလိုလားပါဘူး။
အရှင်တို့ဟာ ဒေသအစွဲ၊ အမျိုးအနွယ်အစွဲ၊ ပုဂ္ဂိုလ်အစွဲထားတဲ့သူတွေ မဟုတ်ပါ။ အစွဲအလမ်းမကင်းကြသူ ဖြစ်ပေမယ့် အကုသိုလ်ဖြစ်တဲ့ အတ္တများတဲ့ အစွဲအလမ်းတရားကို ဘယ်တော့မှ မထားပါ။ အရှင်တို့ဟာ ရင်ဆိုင်ရမယ့်ပြဿနာ မရှိပါ။ ရင်ဆိုင်ရမယ့် ပြဿနာရှိလာရင် ခေါင်းအေးအေးနဲ့ ရင်ဆိုင်နိုင်ပါတယ်။ စိတ်ပျံ့လွင့်ခြင်းဟာ အရှင်တို့မှာ အလေ့အထ၊ စရိုက်မရှိပါ။ ကိုင်တွယ်ခြင်းကိုလည်း ရှောင်ဖယ်မယ့်သူ မဟုတ်ပါ။ အန္တရာယ်ကိုလည်း နူးညံ့သိမ်မွေ့စွာ ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းနိုင်ပါတယ်။ တိုင်းပြည်ရဲ့အရေးမှန်သမျှကို တူးဆွ ဖွပြမည့်သူတွေ မဟုတ်ပါ။
လေးနက်သောစိတ်ဓာတ်
ပြဿနာအရပ်ရပ်ကို နိုင်ငံရေးနည်းနဲ့ မဖြေရှင်းပါ။ တရားသောနည်းနဲ့သာ ဖြေရှင်း မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မည်သူ့ တိုင်းပြည်ကိုမှ မထိပါးပါ။ မည်သည့်အတွက်မှ ရန်ကြွေးမထားပါ။ `အရှင်တို့ရဲ့အထဲက လေးနက်သော၊ နူးညံ့သိမ်မွေ့သော၊ အကြီးအကျယ်ဆုံးသော၊ စစ်မှန်သော “လူမှုဘဝနိုင်ငံရေးအုတ်မြစ်”ကို တည်ဆောက်ထားပါတယ်။ ဒီအုတ်မြစ်ကို ကံကြမ္မာကြောင့်နဲ့ လည်း ကွဲဖို့၊ ခွာဖို့၊ ခွဲထွက်နိုင်သော အကြောင်းရင်း မရှိပါ။ အကြားမရှိသော အာကာသဓာတ် ပမာ လုံလောက်စွာ စေ့ကျပ်ထားပါတယ်။ ဒီအဆုံးအဖြတ်ဟာ အရှင်တို့ရဲ့ ပြည်ထောင်စု စိတ်ဓာတ်ကို ဖော်ဆောင်ပြထားပါတယ်။ ဒီလိုလေးနက်သော စိတ်ဓာတ်မျိုးဟာ လွယ်ကူစွာ မမှားမယွင်းနိုင်ပါ။ ခိုင်မြဲပါတယ်။ တည်တံ့ပါတယ်။
နိုင်ငံရေးမှန်ရင်
မြန်မာပြည်ဟာ နိုင်ငံရေးအရ သုံးစွဲသော အခွင့်အာဏာ အပြည့်အဝ ရှိပါတယ်။ လေးနက်တည်ငြိမ်စွာ ဥပဒေပိုင်စိုးနိုင်သော အခွင့်အရေးမရသောသူ မရှိပါ။ ဥပဒေပြဋ္ဌာန်း နိုင်သော အခွင့်အရေး ရှိကြပါတယ်။
ပြည်ထောင်စုတိုင်းပြည် ဖြစ်တာကြောင့် –
(၁) ဥပဒေပြုခွင့်အာဏာ
(၂) အုပ်ချုပ်ခွင့်အာဏာ
(၃) တရားစီရင်ခွင့်အာဏာကိုယ်စီကိုယ်င ရထားကြပါတယ်။
ပြည်ထောင်စုစနစ်မှန်သမျှ နိုင်ငံရေးအာဏာ မပေးအပ်ခြင်း မရှိပါ။ ပြည်ထောင်စု စနစ်ရှိတဲ့ တိုင်းပြည်တိုင်းကို လေ့လာရင် ဘယ်လိုနိုင်ငံရေးမူဝါဒနဲ့ ကျင့်သုံးကျင့်သုံး အစိုးရ အဖွဲ့မှာ သင့်လျော်သလို အာဏာခွဲဝေရေး ရှိကြစမြဲပါ။ လူဦးရေပိုများသူကို ပို၍ လွှမ်းမိုး ခြယ်လှယ်တယ်ဆိုတာ မရှိရပါ။ ခြယ်လှယ်ချင်တိုင်း ခြယ်လှယ်လို့မရတဲ့ ပြည်ထောင်စုစနစ် ကို ကျားကန်ပေးတဲ့သူတွေ၊ တင်းကျပ်စွာ အတင်းကျင့်သုံးစေတဲ့သူတွေ အင်အားစုကြီး မရှိတော့ပါ။ နိုင်ငံရေးအရ အခွင့်အရေးကို ပိတ်ပင်တဲ့သူဟာ အစစ်အမှန်ကို မလိုချင်လို့ပါပဲ။ အစစ်အမှန်မရှိတဲ့ နိုင်ငံရေးဟာ ပြဿနာမွေးထုတ်ဖို့သာ ဦးတည်နေကြတယ်။ (တကယ် တော့) နိုင်ငံရေးမှန်ရင် ပြဿနာကို ဘယ်တော့မှ မမွေးမြူရပါ။ (မမွေးပါ)
စစ်မှန်တဲ့စနစ် ရှိရမယ်
လူတွေဟာ (နိုင်ငံရေးသမား)နိုင်ငံရေးပုဂ္ဂိုလ်တွေကို တွေ့ရင် မတူမတန်ပုံနဲ့ မဝံ့မရဲနဲ့ ဆက်ဆံပြောဆိုလိုကြတယ်။ နိုင်ငံရေးမဟုတ်သူ အုပ်ချုပ်တဲ့သူတွေကျတော့ ကိုးကွယ်ရာ အစစ်လို့များ မှတ်ထင်နေကြတယ်။ အမှတ်မှားတဲ့ အကျင့်ပါတဲ့စရိုက်ကြောင့် လိုရာ ပန်းတိုင် မရောက်ဘဲ နောက်ကောက်ကျန်နေကြတဲ့ တိုင်းပြည်တွေ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အများကြီးပါပဲ။ ဒီလို နောက်ကောက်ကျန်နေရတာဟာ နိုင်ငံရေးအရ ထားရှိရမယ့် အခွင့်အရေးတွေကို ပိတ်ပင်ထားလို့ပါပဲ။ နိုင်ငံရေးဆိုတာ တော်လှန်ရေး မဟုတ်ပါ။ လူမျိုးရေး မဟုတ်ပါ။ သိမ်းပိုက်ရေး မဟုတ်ပါ။ ပြိုကွဲရေး မဟုတ်ပါ။ အဲဒီအတိုင်းပဲ စုပေါင်းပူးပေါင်းတဲ့နိုင်ငံရေးကို “ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံရေး”လို့ပဲ ခေါ်ရမယ်။ ဒါကြောင့် အရှင်တို့ရဲ့တိုင်းပြည်ဟာ စုပေါင်း ပူးပေါင်းထားတဲ့ နိုင်ငံရေး၊ သို့မဟုတ် လူမျိုးတစ်မျိုး၊ လူတန်းစားတစ်ရပ်က တည်ထောင် ထားတဲ့ တိုင်းပြည်မဟုတ်တဲ့ (ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံ၊ ပြည်ထောင်စုစနစ်) ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံရေး ဖြစ်တာကြောင့် မြန်မာပြည်ဟာ စစ်မှန်တဲ့ ပြည်ထောင်စုစနစ်ကြီး ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ရတာပါ။ စစ်မှန်တဲ့စနစ်မရှိဘဲ ဘယ်တိုင်းပြည်မှ မတည်တံ့၊ မခိုင်မြဲပါ။ ဘုရင်မိသားစုများ တည် ဆောက်ထားတဲ့ တိုင်းပြည်ဖြစ်နေတာတောင်မှ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ မပြဋ္ဌာန်းထားရင် ခိုင်မြဲတဲ့ ဘုရင်စနစ်မဖြစ်နိုင်သလို ပြည်ထောင်စုတိုင်းပြည်တိုင်းမှာ စစ်မှန်တဲ့စနစ် ရှိရမယ်။
ပြင်ဆင်ခြင်းသည်သာ ရင့်ကျက်ခြင်း
နိုင်ငံရေးလောကမှာ ဖွဲ့စည်းပုံမရှိဘဲ (ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ မရှိဘဲ) တိုင်းပြည် အဖြစ် နေထိုင်တဲ့နိုင်ငံ ရှိပါတယ်။ ဗြိတိသျှနဲ့ အစ္စရေးနိုင်ငံကို လေ့လာရင် တွေ့နိုင်တယ်။ တိုင်းပြည်တစ်ပြည်မှာ အဓိက အရေးကြီးဆုံးက အချုပ်အခြာအာဏာ တည်တံ့ခိုင်မြဲဖို့ပါပဲ။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ဆိုတာ ပြည်သူတွေက မိမိတို့ ပိုင်ဆိုင်တဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာကို ကာကွယ်ထိန်းသိမ်းဖို့အတွက်ပါပဲ။
လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဆိုတာ နိုင်ငံတော်ရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ သုံးရပ်ကို စီမံခန့်ခွဲပိုင်ခွင့်ရှိတဲ့သူတွေ ဖြစ်တာကြောင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွေကိုလည်း ပြင်ဆင်ရန် ပုံဖော်ပိုင်ခွင့်ရှိတဲ့သူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အခြေခံဥပဒေအရ ရေးဆွဲချိန်ကာလက တွေဝေသည့် အလျောက် သက်ရောက်မှုတစ်ပါးပါးသို့ ရောက်ခဲ့ရင် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အများဆန္ဒနဲ့ ပြင်ဆင်နိုင်ခွင့် ရှိတယ်။ မပြင်ဆင်ရသော ဥပဒေ၊ ပြင်ဆင်ခြင်းမရှိသောဥပဒေ၊ အခြေခံဥပဒေ မှာ မရှိပါ။ ပြင်ဆင်ရန်ရှိလည်း အများကို အသိပေးရသော ပြင်ဆင်ခြင်းဥပဒေများ ဖြစ်ပါက လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များရဲ့ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအတိုင်း ပြည်သူများ ထောက်ခံမှုပြုရင် ပြဋ္ဌာန်းလိုတဲ့ဥပဒေ တည်သွားတာပါပဲ။ ရေသေလို ဥပဒေမျိုး ရေးဆွဲထားတောင်မှ နိုင်ငံတော်
ရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာကို ထိပါးမှုရှိတဲ့ဥပဒေများ ဖြစ်လာခဲ့ရင် မပြင်ဘဲ မရှိပါ။ ပြင်ဆင်ခြင်း သည်သာ ရင့်ကျက်ခြင်း ဖြစ်လာတယ်။
ပုရွက်ဆိတ်ညိုကိုက်လို့ငို
နိုင်ငံရေး မရင့်ကျက်သေးခင်က လူတွေဟာ စီးချင်း (Political) နိုင်ငံရေးတွေ လုပ်ကြတယ်။ တိုင်းပြည် တစ်ပြည်နဲ့ တစ်ပြည် ကျူးကျော်ကြတယ်။ ဘုရင် ဘုရင်ချင်း၊ ဓားဓားချင်း၊ တုတ်တုတ်ချင်း၊ လှံလှံချင်းနဲ့ သူနိုင်ငါနိုင် အနိုင်စီးလုကြတယ်။ အဲဒီလို စီးချင်းလုကြပေမယ့် ကောက်ကျစ်တဲ့စိတ်ဓာတ်တွေမရှိဘဲ ကတိပေးထားတဲ့အတိုင်း တည်မြဲ ကြတယ်။ တရားမဲ့လုပ်ချင်တိုင်း လုပ်လို့မရပါ။ ယခုခေတ် နိုင်ငံရေးလည်း ဥပဒေမဲ့စွာ လုပ်လို့မရပါ။ တာဝန်ရှိတဲ့အတိုင်း လုပ်ရမယ်။ ပျော့ပျောင်းညင်သာသိမ်မွေ့တဲ့ “လူမှုဘဝ နိုင်ငံရေး”ဟာ ဂိုဏ်းဂဏပြင်းထန်တဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေ အချိန်စောစွာ ကျဆင်းနိုင်တယ်။ အကျင့်စရိုက်မတူ ကွဲပြားတဲ့လူတွေဟာ အသင်း၊ အဖွဲ့၊ အစည်းဘယ်လို့ပဲ ဖွဲ့စည်းဖွဲ့စည်း အားလုံး ဥပဒေစည်းကမ်းကို လိုက်နာတဲ့သူချည်းပဲ မရှိပါဘူး။ လူမှုဘဝပြောင်းလဲတဲ့အတိုင်း လူတွေလည်း ပြောင်းလဲနေတော့ စည်းဖွဲ့ကမ်းဖွဲ့တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေလည်း ခေတ်ရေစီးအတိုင်းလိုက်ပါသွားတော့တာပဲ။ အဲဒီလို ဝက်အူလှည့်လို တစ်လှည့်ချင်း လှည့်နေတဲ့ နိုင်ငံရေးကို ဝက်အူလှည့်မလှည့်တတ်တဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေဆိုရင် “ပုရွက်ဆိတ်ညို ကိုက်လို့ငို”ပါပဲ။
လုပ်ကျွေးမှု ပြုကြပါအံ့
ရုပ်ဝတ္ထုသဘောဟာ တစ်ခဏ အစိုးရခြင်းပါ။ တစ်ခဏ အစိုးရခြင်းဟာ နိုင်ငံရေး အာဏာနဲ့ တူပါတယ်။ ဖြစ်ပြီး ပျောက်ကွယ်သွားတတ်တဲ့ အာဏာကို အကြီးကျယ်ဆုံး၊ အခမ်းနားဆုံးပိုင်ဆိုင်မှု မဟုတ်ပါ။ အထက်မြက်ဆုံးမာန်ဟာ တစ်ခဏလေးရဲ့ အစိုးရခြင်းပါ။ ပိုင်ပြီ၊ နိုင်ပြီ၊ အောင်ပြီ ဆိုတဲ့အရာဟာ နောင်တနဲ့အတူ မထားခင်၊ သံဝေဂ မယူမီလေးမှာ မြန်မာပြည် အင်ပါယာနိုင်ငံကြီးကို စိုးရိမ်ပူဆွေးမဲ့စွာနဲ့ လုပ်ကျွေးမှု ပြုကြပါအံ့။
ပြည်ထောင်စုစနစ်ရှိတဲ့ တိုင်းပြည်တိုင်းကို လေ့လာရင် ဘယ်လိုနိုင်ငံရေးမူဝါဒနဲ့ ကျင့်သုံး ကျင့်သုံး အစိုးရအဖွဲ့မှာ သင့်လျော်သလို အာဏာခွဲဝေရေး ရှိကြစမြဲပါ။
ကိုးကား။ တောမှီရဟန်း၏ “အဝိဟိံသာနိုင်ငံရေး (၂၀၁၆)၊ စာမျက်နှာ ၂၀၁-၂၀၆၊ အဝိဟိံသာနိုင်ငံရေး (၂၃)” မှကောက်နုတ်ရေးသားဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။