ချစ်ကြည်ရင်းနှီးတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဟာ မေတ္တာတရား ရှိရမယ်။ နောက်ကြောင်းတွေးတဲ့ နိုင်ငံရေးလူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုမှာ –
(၁) အမှန်တရား (Truth)
(၂) အကြမ်းမဖက်မှု (Non – Violence) ရှိရမယ်။
မြန်မာပြည်ကို စည်းကမ်းသေဝပ်ပြီး ကျင့်ဝတ်သိက္ခာ တရားကောင်းနဲ့ တည် ဆောက်သွားကြဖို့ လိုအပ်တယ်။ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးအတတ်ပညာဟာ ရဲရင့်မှု အားနည်းတယ်။ ခေတ်ဟောင်းက ပါလာတဲ့ အမူအကျင့်တွေကြောင့် နောက်ကြောင်းတွေးတဲ့ နိုင်ငံရေးတွေ လုပ်နေကြတယ်။ ရှုပ်ထွေးတဲ့ အမူအကျင့်ပါတဲ့ အတွေးမျိုးတွေ တွေးပြီး ကောင်းတဲ့အာရုံတွေ ဖျက်ဆီးပစ်ကြတယ်။
အရှင်တို့ဟာ နိုင်ငံရေးကို မတွေးဘဲ နေလို့မရပါ။ အဘက်ဘက်မှ ပါဝင်တဲ့ ပညာရေးဟာ နိုင်ငံရေးပါပဲ။ နိုင်ငံရေးကို ကြောက်လို့ ဘေးမှာထိုင်နေလို့ မရပါ။ နေ့စဉ် နေ့တိုင်း ကြံစည်စိတ်ကူးမှုတွေအားလုံးဟာ နိုင်ငံရေးပါ။ အရှင်တို့ဟာ ဘယ်လိုစိတ်ထားမျိုးကို ထားပြီး ချမ်းသာတယ်၊ ဆင်းရဲတယ်ဆိုတာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သိနေပါတယ်။ လိမ်လို့မရပါ။ စိတ်ဆိုတဲ့ (သဘာဝ)သဘောဟာ အကောင်းဘက်ကို ပြောင်းပေးနိုင်ပါတယ်။ (ဘာဝနာ ပွားပြီး ပြောင်းလဲခြင်း) မေတ္တာစိတ်၊ ဒေါသစိတ် စတဲ့စိတ်တွေကို ဘယ်လိုအကျိုးမျိုးတွေ ပေးတတ်သလဲ ဆိုတာလည်း သိကြပါတယ်။ အသိတရားဆိုတာ ယေဘုယျအားဖြင့် အကောင်း၊ အဆိုးတရားတွေနဲ့ အမြဲ ထိတွေ့ခံစားရတယ်။ ခံစားမှုဆိုတာ ဖျက်ဆီးပစ်လို့ ရပါတယ်။
လွှတ်တော်အသံ
အရှင်တို့ရဲ့ တိုင်းပြည်ဟာ နိုင်ငံရေး ရည်ရွယ်ချက်ပန်းတိုင် ရှိပါသလား။ ရှိရင် ဘယ်ပန်းတိုင်ကို ရည်ရွယ်ချက်ထားတယ် ဆိုတာကိုကော ပြည်သူတွေ သိကြရဲ့လား။ စံထား၊ စံနှုန်း ဘယ်လိုထားခဲ့တယ် ဆိုတာကော ပြည်သူတွေသိရဲ့လား။ ငါတို့ပြည်သူတွေဟာ ခံစားတတ်တဲ့ ပြည်သူဖြစ်တယ် ဆိုတာ သိထားရမယ်။ နိုင်ငံရေးအာဏာကို လုပ်ချင်တိုင်း လုပ်လို့မရပါ။ ပြည်သူရဲ့ အကျိုးကောင်းမပါဘဲ ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းပိုင်ခွင့် မရှိပါ။ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး မြင်ကွင်းဟာ ပြည်သူကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်တွေဟာ လွှတ်တော်မှာ များသောအားဖြင့် ရေငုံနှုတ်ပိတ်နေကြတယ်။ ပြည်သူ့အသံ လွှတ်တော်အသံ ဖွင့်ထားတာ ကြောင့် လွှတ်တော်မှာ ထွက်လာတဲ့အသံဟာ ပြည်သူ့အတွက် အကျိုးကျေးဇူးများဖို့ လိုတယ်။
ဟုတ်မှန်မှုတွေကို ဖော်ထုတ်ပြသတဲ့နေရာ
လွှတ်တော်ရောက်တဲ့ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်တွေဟာ ပြည်သူတွေ ခံယူထားကြတဲ့ အမှန်တရားကို ဖျောက်ဖျက်ပစ်လို့ မရပါ။ နိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံပေါ်မှာ အနှစ်အသားပါတဲ့ အမှန်တရားထားတဲ့ နိုင်ငံရေးအကြောင်းကို မပြောရင်၊ သို့မဟုတ် မသုံးသပ်ရင် အမှန်တရား ကို ထိပါးမယ့် နှစ်နာချက်များတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရေးဇာတ်ခုံ ပေါ်လာမယ်။ နိုင်ငံရေးဆိုတာ လိမ်ညာယောင်ဆောင်မှု ကင်းရမယ်၊ ရဲရင့်ရမယ်၊ တည်ကြည်ရမယ်၊ ဖြောင့်မတ်ရမယ်၊ ကိုယ်စိတ်တွေ သန့်ရှင်းရမယ်။ ဟုတ်မှန်မှုတွေကို ဖော်ထုတ်ပြသတဲ့နေရာ ဆိုတာ (နိုင်ငံရေး ပါ) လွှတ်တော်ပါ။
စွန့်လွှတ်မှုကို ကြောက်ကြလို့
ပြည်သူတွေက လွှတ်တော်အမတ်တွေကို အားကိုးပြီး လွှတ်တော်ကို ရောက်အောင် ထင်ရှားတဲ့ ပြည်သူ့ဆန္ဒကို ရဲရဲကြီး မဲပြားနဲ့ မိမိရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ရွေးယူခဲ့ပြီလေ။ အရွေးခံရတဲ့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေဟာ ပြည်သူ့အကျိုးပြုမပါတဲ့၊ အမှန်တရား ကင်းမဲ့တဲ့ နိုင်ငံရေးပြဋ္ဌာန်းချက်တွေကို လုပ်ရင် ပြည်သူ့အပေါ်မှာ အမှန်တရားကို ဖောက်ဖျက် တာနဲ့တူ။ ပြည်သူ့အလုပ်အကျွေးကို မလုပ်ဘဲ ရန်သူ၊ မိတ်ဆွေ မခွဲခြားတတ်တဲ့ အမတ် ဖြစ်ရင်တော့ နစ်နာမှုမဆုံး ဖြစ်မှာသေချာတယ်။ အကြမ်းဖက်မှုလည်း တားနိုင်မယ်မဟုတ်ပါ။
အရှင်တို့တိုင်းပြည်ဟာ ပြည်တွင်းဖြစ် ပညာတွေကို လက်တွေ့ကျင့်သုံးမှု အားနည်း (ဖြစ်) နေကြတယ်။ ဒီလို အားနည်းရတာဟာ စွန့်လွှတ်မှုကို ကြောက်ကြလို့ပါ။ တကယ်တော့ အရှင်တို့ ရယူထားတဲ့ လွတ်လပ်ရေးဟာ လွတ်လပ်မှုအတွက်၊ ငြိမ်းချမ်းမှုအတွက် ခံစားဖို့ရယူ ခဲ့တာပါ။ အဆင်မပြေမှုကို ခံစားဖို့ မဟုတ်ပါ။ ဒါကြောင့် လွတ်လပ်ရေးကို ရယူခဲ့တဲ့ မြန်မာ့ခေါင်းဆောင်ကြီးတွေရဲ့ မြင်တွေ့လိုတဲ့ နိုင်ငံရေးလမ်းစဉ်ဟာ ပေးဆပ်နေမှုလမ်းစဉ် မဟုတ်ပါ။ ပေးဆပ်မှုစနစ်ကို ကျော်၍ ကျစ်လျစ်ခိုင်မာတဲ့ စိတ်ဆန္ဒအတိုင်း ထားပြီးမယိမ်းမယိုင်တဲ့ သူတော်ကောင်းတိုင်းပြည်ဖြစ်ဖို့ ကြိုးစားအားထုတ်ခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အရှင်တို့တွေဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့ အခက်အခဲကို ကျော်ဖြတ်ပြီး အားထုတ်ကြရမယ့်သူတွေပါ။ တစ်ကမ္ဘာလုံးသိအောင် ကြိုးစားရမှာပါ။ အရှင်တို့ရဲ့အဖြေကို လူတိုင်းကို ပေးသိဖို့ မလို ပါ။ ပေးသိရန် အချိန်မတန်သေးပါ။
သိထားရမယ့် အကြောင်းတရား
အရှင်တို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးမူဝါဒလမ်းစဉ်ကို မုန်းတီးမှု၊ တိုက်ခိုက်မှု မရနိုင်ပါ။ အရှင်တို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးလုပ်ဆောင်မှုတွေဟာ နိုင်သွားတဲ့လူ မရှိပါ။ အကျိုးမများတဲ့၊ နိုင်ခဲ့တဲ့ အနိုင်မျိုးဟာ မြန်မာတိုင်းပြည်မှာ မရှိပါ။ ချမ်းသာသုခတရားမပါတဲ့ အနိုင်မျိုးဟာ လူ့သိက္ခာကို မမြှင့်တင် နိုင်ပါ။ အဲဒီလို အနိုင်မျိုးဟာ အကြမ်းဖက်မှုကို ထုတ်လုပ်တဲ့အနိုင်ပါ။ တစ်ကမ္ဘာလုံး သင်ခန်းစာယူကြရမယ့် အနိုင်ပါ။ အရှင်တို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးကြိုးစားမှုဟာ ကွဲပြားနေတဲ့အရာကို တူညီတဲ့ အသိစိတ်ဓာတ်နဲ့ ဖန်တီးထားတဲ့ နိုင်ငံရေးပါ။ နောက်ဆုံး လူ့ကမ္ဘာဟာ ချမ်းသာသုခ အေးမြမှ ဖြစ်မယ်။ လူတိုင်းသိထားရမယ့် အကြောင်းတရားတစ်ပါး ဖြစ်ပါတယ်။
လက်ရှိ နိုင်ငံရေးအားလုံးရဲ့ အခြေအနေဟာ တစ်နိုင်ငံနဲ့ တစ်နိုင်ငံ အချင်းချင်း မှီခိုအားထားကြတဲ့စနစ်ပါ။ ဒီစနစ်ဟာ ခေတ်ဟောင်းစနစ်မဟုတ်ပါ။ အဆင့်အတန်းပြောင်းလဲ လာတဲ့ လူသားအချင်းချင်း အဆင့်ဆင့် နားလည်လာတဲ့စနစ်ပါ။ နိုင်ငံနယ်မြေဟု မခွဲခြားဘဲ ကမ္ဘာတစ်စု၊ မိသားစုတစ်စု ဖြစ်အောင် လုပ်ကြမယ့် နိုင်ငံရေးအစီအစဉ်ဖြစ်လို့ ပြောင်းလဲ ဆက်ဆံမှုကို မကျေနပ်ဘဲ နေလို့မရပါ။ အများက သဘောကျတဲ့အရာကို တစ်ယောက် (တစ်ဦး)တည်းက တားဆီးမရနိုင်တာကြောင့် အများရဲ့လိုအင်ကို စုပေါင်းပြီး အသိအမှတ်ပြု ရမှာပဲ။
ဒါပေမဲ့ ခေတ်ကာလအပြောင်းအလဲ တူညီမှုမရှိ၊ မျှတမှု မရှိတော့တဲ့အခါကျမှ ပြင်သူက ပြင်၊ ဆင်သူက ဆင်၊ နှင်သူကနှင်မှု ပြုကြမယ့် အဝေးပြေးနိုင်ငံရေးမြင်ကွင်းကြီးကို မြန်မာနိုင်ငံရေး ရှုမြင်တတ်တဲ့သူတွေ သိထားဖို့ လိုပါလိမ့်မယ်။
မစစ်မမှန်တဲ့ အကူအညီ
နိုင်ငံတကာလူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ ယနေ့ ဘာတွေများ နိုင်ငံရေးစနစ်ကို ဖက်တွယ် ထားကြပါသလဲ။ ရာဇဝင်တည်မယ့် ကြေညာချက်တွေ ထုတ်ပြီး လူတွေအစုလိုက်အပုံလိုက် တောင်းပွဲ၊ တိုက်ပွဲဖြစ်အောင် (ဆူပူအောင်) လုပ်ဆောင်နိုင်မယ့် နိုင်ငံရေးကျင့်စဉ် အစီအစဉ် ကို ဖန်တီးလုပ်ကြံနေသလား။ အမျိုးမျိုးသော တစ်ခုတည်းသော အာဏာရယူမှုစနစ်ကို တီထွင်ဖန်တီးနေကြတာလား။ ခေတ်သစ်နိုင်ငံရေးသိပ္ပံစနစ်က အဲဒီအကြောင်းတွေကို မတွေးတောတော့တာ ကြာမြင့်ခဲ့လေပြီ။ ယနေ့ ကမ္ဘာ့ပြဿနာမှာ လူသားအချင်းချင်း မှန်ကန်တဲ့ ထောက်ပံ့ကူညီကြမှု မလုပ်နိုင်ကြသေးပါ။ ယုံကြည်မှု မရှိကြသေးပါ။ တရားမျှတမှုသဘော လည်း ညီမှုရှိအောင် မရှုနိုင်ကြသေးပါ။ ဒီသဘောတရားဟာ တစ်နေ့တခြား ပိုမိုများပြား လာတာကို မြင်ရလိမ့်မယ်။
အရှင်တို့ဟာ အထောက်အပံ့အကူအညီကို လက်ဖြန့်၍ မတောင်းဆိုပါ။ အင်အား သုံးလို့၊ ကြောက်ရလို့ ကူညီမယ့်အကူအညီ အထောက်အပံ့မျိုးလည်း ရယူရန် အကြောင်း မရှိပါ။ အဲဒီလို မစစ်မမှန်တဲ့ အကူအညီမျိုးကို မြန်မာ့မြင်ကွင်းအလယ်မှာ ဘယ်တော့မှ မရှိရပါ။ အရှင်တို့မှာရှိတဲ့ အခက်အခဲဟာ လူသားနဲ့ဆိုင်တဲ့ အခက်အခဲပဲ ရှိပါတယ်။ သီးခြား အခက်အခဲမျိုး (အခွင့်အရေးရယူမှု အခက်အခဲအမျိုးမျိုး) မရှိပါ။ ယနေ့ လူမှုအဖွဲ့ အစည်းတိုင်းမှာ နေထိုင်တဲ့ဘဝကို ကိုယ်စိတ်ချမ်းသာစွာ နေထိုင်တဲ့ အခွင့်ရှိတဲ့ စနစ်ကို လိုချင်ကြတယ်။
လကမ္ဘာပေါ်မှာ သီးခြားနေထိုင်မည့် စနစ်မျိုး မဟုတ်ပါ။ တသီးတခြား မနေလို တာကြောင့် မြန်မာ့လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေးဟာ စနစ်ကွဲပြားတဲ့ လူမှုဘဝနိုင်ငံရေးကို မလိုချင်ကြပါ။
ခွင့်လွှတ်မှု အများဆုံးထားတဲ့ သည်းခံမှု
အရှင်တို့တိုင်းပြည်ဟာ အစုအဖွဲ့၊ အသေးငယ်ဆုံး တိုင်းပြည်တစ်ပြည် မဟုတ်ပါ။ အရာခပ်သိမ်းကို လုံခြုံမှု၊ ချမ်းသာခွင့်ရှိတဲ့ တိုင်းပြည်ပါ။ နိုင်ငံတော်အုပ်ချုပ်မှုစနစ်ကိုလည်း လူ့အဖွဲ့အစည်းများနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့စနစ်ကို တည်ထောင်ထားတဲ့ တိုင်းပြည်ပါ။ စစ်မှန်တဲ့ သတ္တိထူးကို စစ်မှန်တဲ့အတိုင်း ဖွင့်ဟရတဲ့ တိုင်းပြည်တစ်ပြည် ဖြစ်ကြောင်း သိစေချင်ပါ တယ်။ အရှင်တို့ဟာ ဘယ်လိုအလုပ်မျိုးပဲဖြစ်ဖြစ် အကျိုးယုတ်မာမယ့်အလုပ်မျိုး ဘယ်တော့မှ မလုပ်ပါ။ တိုင်းပြည်ကို လက်နက်ဆင်ပြီး မကာကွယ်ပါ။ ဒုက္ခဝမ်းနည်း ကြေကွဲရမယ့်အလုပ် မျိုး မရှိရပါ။
အမှန်တရားဟာ အမှိုက်ပုံကြီးနဲ့ တူပါတယ်။ အမှိုက်ပုံကြီးလောင်ကျွမ်းဖို့ လူတွေကို လောင်စာအဖြစ် ဘယ်တော့မှ မဖြစ်စေရပါ။ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးကြောင့် လူ့အခွင့်ရေးအားလုံး ချိုးဖောက်မှု မဖြစ်စေရပါ။ အင်အားကြီးမားတဲ့သူတွေရဲ့ အခွင့်အရေး၊ အခွင့်အလမ်းတွေကို မတားဆီး၊ မပိတ်ပင်သလို အင်အားရှိတဲ့သူတိုင်းရဲ့ အခွင့်အရေးတွေကိုလည်း လေးစားတန်ဖိုး ထားတဲ့ တိုင်းပြည် ဖြစ်ရမယ်။ အရှင်တို့မှာ အာဏာရှင်စနစ်အောက်က မွေးဖွားလာကြတဲ့ သူတွေ မဟုတ်ပါ။ တိုင်းပြည်နဲ့ လူမျိုးကို အုပ်ချုပ်ချင်တိုင်း အုပ်ချုပ်လို့ရတဲ့ စနစ်မျိုးကို လက်ခံကြတဲ့သူတွေ မဟုတ်ပါ။ လူသားတွေရဲ့ တန်ဖိုး၊ သို့မဟုတ် စွမ်းအင်ကို ဖြုန်းတီး ပစ်ကြတဲ့ စနစ်မျိုးလည်း လိုချင်ကြသူ မဟုတ်ပါ။ အရှင်တို့ဟာ အရာခပ်သိမ်းကို သည်းခံ နိုင်ပါတယ်။ သည်းခံခြင်းကြောင့် အောင်မြင်မှုထိပ်ဆုံးသို့ ရောက်မယ် ဆိုတာကို ယုံကြည်ပါတယ်။
အရှင်တို့တိုင်းပြည်ဟာ ချို့ယွင်းချက် အပြစ်အနာအဆာများပြီး သိက္ခာမဲ့တဲ့သူ ကို ခေါင်းဆောင်တင်ထားတာ မဟုတ်ပါ။ မယုံကြည်လို့ လက်မခံနိုင်တာပါ။ အရှင်တို့ရဲ့ သည်းခံခြင်းဟာ လာဘ်ထိုးပြီး ကြောက်စရာတွေကို လွဲသွားစေတဲ့ သည်းခံခြင်းမျိုး မဟုတ် ပါ။ သတ္တိအရှိဆုံး သည်းခံခြင်းပါ။ အရှင်တို့ရဲ့ သည်းခံခြင်းဟာ စွမ်းအင် ဖြစ်ရမယ်။ အားနုပ်ခြင်းမဟုတ်ပါ။ အရှင်တို့ရဲ့ဘဝကို ဖိစီးနှိပ်စက်တဲ့သူတွေကို သဘောထားမကောင်း ခြင်းနဲ့ မတုံ့ပြန်ပါ။ တစ်နေ့ သူတို့တွေ ငါတို့ရဲ့ သည်းခံခြင်းအကျိုးတရား အကြောင်းတွေ သိလာစေရပါမယ်။ ကြမ်းတမ်းပြစ်မှားတဲ့ တုံ့ပြန်မှုဟာ ခွင့်လွှတ်တဲ့သည်းခံခြင်း မဟုတ်ပါ။ ခွင့်လွှတ်မှု အများဆုံးထားတဲ့ သည်းခံမှုကသာ မိမိလူမျိုးကို ပေးကမ်းသွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာတိုင်းပြည်ဟာ မေတ္တာတရားရဲ့ ချစ်ခြင်းသဘောတရားကို တက်ကြွစွာ လက်ခံကျင့်သုံး နိုင်ကြပြီဆိုရင် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို ချိုးဖောက်မည့်သူတွေ ရှိမှာမဟုတ်ပါ။ ပျက်သုဉ်းမှု အမျိုးမျိုးလည်း ကြုံတွေ့ရမှာ မဟုတ်ပါ။
ပြည်သူတွေက လွှတ်တော်အမတ်တွေကို အားကိုးပြီး လွှတ်တော်ကို ရောက်အောင် ထင်ရှားတဲ့ ပြည်သူ့ဆန္ဒကို ရဲရဲကြီးနဲ့ မဲပြားနဲ့ မိမိရဲ့ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ရွေးယူခဲ့ပြီလေ။ အရွေးခံရတဲ့ ပြည်သူ့ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေဟာ ပြည်သူအကျိုးပြုမပါတဲ့၊ အမှန်တရားကင်းမဲ့တဲ့ နိုင်ငံရေးပြဋ္ဌာန်းချက်တွေ လုပ်ရင် ပြည်သူ့အပေါ်မှာ အမှန်တရားကို ဖောက်ဖျက်တာနဲ့ တူ။
ကိုးကား။ တောမှီရဟန်း၏ “အဝိဟိံသာနိုင်ငံရေး (၂၀၁၆)၊ စာမျက်နှာ ၉၆-၁၀၀၊ အဝိဟိံသာနိုင်ငံရေး (၄)” မှကောက်နုတ်ရေးသားဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။
