မဟာပညာ

“အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာကို ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့သူဟာ အာရှတိုက်ကို စိုးမိုးလိမ့်မယ်။ ဒီသမုဒ္ဒရာက ကမ္ဘာ့ပင်လယ်ကြီး ၇ ခုရဲ့ အဓိကသော့ချက်ဖြစ်လာလိမ့်မယ်။ အနာဂတ်ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ကြမ္မာကို ဒီရေပြင်ပေါ်မှာ အဆုံးအဖြတ်ပေးကြလိမ့်မယ်။”

၁၈၉၇, အဲလ်ဖရက်ဒ် သေယာ မဟန်း
(၁၉ ရာစု၏ အရေးအပါဆုံး အမေရိကန် ဗျူဟာမှူး (ခ) ရေတပ်ဗိုလ်ချုပ်) 
^{(Ghosh, 2011)}

မှတ်ချက် ။ ။ Seven Seas ပင်လယ်ကြီး ၇ ခုသည် ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာနှင့် အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာများအား တောင်၊ မြောက် နှစ်ပိုင်းခွဲခြမ်းထားပြီး ကမ္ဘာ့သမုဒ္ဒရာကြီး ၅ ခုကိုတင်စား၍ ခေါ်ဝေါ် သောအသုံးအနှုန်းဖြစ်သည်။ အာရဗ်လူမျိုးတွေအနေနဲ့ကတော့ သူတို့ရဲ့အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသကနေ တရုတ်ပြည်ကိုကုန်သွယ်ရန်သွားဖို့ ဖြတ်သန်းသွားရတဲ့ ပင်လယ်ကြီး ၇ ခုကို ဆိုလိုပါသည်။ 

String of Pearls Strategy

(ပုလဲကြိုး မဟာဗျူဟာ)

အထက်ပါပုံမှာမြင်တွေ့ရတဲ့အတိုင်း အာရှအရှေ့ဘက် တရုတ်ပြည်မကြီး၊ ဟောင်ကောင်၊ ဟန်နန်းပြည်နယ်ကနေစပြီး၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ ထိုင်း၊ မြန်မာစတဲ့ အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေ၊ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်၊​ သီရိလင်္ကာ၊ မော်လဒိုက်၊ ပါကစ္စတန်၊ အိုမန်ကနေမှ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ ဂျီဘူတီ၊ ဆူဒန်ကနေ တောင်/မြောက် အာဖရိကနိုင်ငံတွေအထိကို ရေကြောင်းကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးတွေ ပြုလုပ်လျှက်ရှိပါတယ်။ ^{(Aneja, 2015)}

အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေးအကဲခတ်လေ့လာသုံးသပ်သူတို့ကတော့ ဒါဟာ မိမိတို့နိုင်ငံရဲ့ အမျိုးသားလုံခြုံရေးအတွက် အနှောင့်အယှက်တစ်ခုဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ ယုံကြည်နေကြပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံအနေနဲ့ကတော့ ဝေဖန်သုံးသပ်မှုတွေကို တုံ့ပြန်မနေဘဲ မိမိတို့ ပွင့်လင်းစွာကြွေးကြော်ထားတဲ့ ရပ်ဝန်းနဲ့လမ်းကြောင်း စီမံကိန်း (ခေတ်သစ်ပိုးလမ်းမကြီးစီမံကိန်း) အတွက်သာ တစိုက်မတ်မတ် ဦးတည်လုပ်ဆောင်နေကြပါတယ်။ 

၂၀၀၄ ခုနှစ်မှာတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံရေး သုတေသီတွေက ဒါကို တရုတ်ရဲ့ ပုလဲကြိုးမဟာဗျူဟာ (String of Pearls Strategy) ဆိုပြီး စတင်အဆိုပြုတင်စားခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြပါတယ်။ 

လက်ရှိမှာ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံရဲ့ ဟမ်ဘန်တိုတာဆိပ်ကမ်း (Hambantota Port) ကိုတော့ တရုတ်အစိုးရပိုင် ကုမ္ပဏီ (China Merchants Port Holdings Company Limited (SEHK: 144)) က ၉၉ နှစ် သက်တမ်းစာချုပ်နဲ့ ငှားရမ်းထားပြီး ပါကစ္စတန်ရဲ့ ဂဝါဒါဆိပ်ကမ်း (Gwadar Port) ကိုတော့ တရုတ်အစိုးရပိုင် ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်တဲ့ (China Overseas Port Holding Company (COPHC)) က ဦးစီးလည်ပတ်လျှက်ရှိပါတယ်။ ^{(The Diplomat, 2017) (Harris, 2019)}

စိန်လည်ဆွဲ မဟာဗျူဟာ

(Necklace of Diamond Strategy)

ထိုကဲ့သို့ တရုတ်ရဲ့ အိန္ဒိယကို ရစ်ပတ်သွယ်ဝိုက်ပြီး လုပ်ဆောင်သွားတာကို တန်ပြန်သည့်အနေနဲ့ အိန္ဒိယဘက်ကလည်း စိန်လည်ဆွဲ မဟာဗျူဟာဆိုပြီး အထက်ပါပုံအတိုင်း ကုန်သွယ်ရေး၊ သံတမန်ရေးစတာတွေနဲ့ ပြန်လည်စီမံလုပ်ဆောင်ပါတယ်။ 

အိုမန်ရဲ့ ဒူကမ်ဆိပ်ကမ်း (Duqm Port)၊ အီရန်ရဲ့ ချဘဟာဆိပ်ကမ်း (Chabahar Port) ကနေမှ တရုတ်မြောက်ဘက် မွန်ဂိုလီးယား၊​ အရှေ့ဘက်က ဂျပန်၊ အရှေ့တောင်ဘက်က ဗီယက်နမ်၊ စင်ကာပူ၊ အင်ဒိုနီးရှားကနေမှ ဟိုးအရှေ့အာဖရိက အစမ်းရှင်းကျွန်းစုတွေထိဖြစ်ပါတယ်။ ^{(Zhou, 2021)}

လက်ရှိမှာ အီရန်ရဲ့ ချဘဟာဆိပ်ကမ်း (Chabahar Port) ကိုတော့ အိန္ဒိယအစိုးရပိုင်ကုမ္ပဏီ ဖြစ်တဲ့ (India Ports Global Pvt Ltd) က ဦးစီးလည်ပတ်လျှက်ရှိပါတယ်။

အိန္ဒိယဟာ မွန်ဂိုလီးယား၊ ဂျပန်တို့နဲ့ ဘာသာရေးသမိုင်းကြောင်းအစဥ်အလာတွေရှိခဲ့ကြတယ်။ တစ်ချိန်က အိန္ဒိယဗုဒ္ဓဘာသာ သာသနာပြုတွေဟာ မွန်ဂိုလီးယားကိုရောက်ရှိခဲ့ကြတဲ့အတွက် လက်ရှိမှာမွန်ဂိုလီးယားဟာ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်အများဆုံးရှိနေပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ အိန္ဒိယဟာ မွန်ဂိုလီးယားမှာ စွမ်းအင်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးတည်ဆောက်မှုတွေကိုလည်းလုပ်ဆောင်လျှက်ရှိတယ်။ ^{(ANI, 2022)}

အိန္ဒိယနဲ့ ဂျပန်တို့ဟာလည်း အာရှမှာ အကြီးဆုံးနဲ့ သက်တမ်းအကြာဆုံး ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများလည်းဖြစ်ကြပါတယ်။ လတ်တလောမှာလည်း မာရူတီ-စူဇူကီးကားကုမ္ပဏီ (Maruti Suzuki India Limited) ဟာ တတိယမြောက်ကားစက်ရုံကို အိန္ဒိယမှာထပ်မံဖွင့်လှစ်မည့်အပြင် စူဇူကီးကားကုမ္ပဏီရဲ့ သုတေသနနှင့်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး (Research and Development) ဌာနကိုလည်း အိန္ဒိယမှာလျှပ်စစ်ကားထုတ်လုပ်နိုင်ရေးအတွက် တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်နိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေပါတယ်။ ^{(Express News Service, 2022) (Shah, 2022)}

အိန္ဒိယ၏ ငါးမျှားချိတ်နှစ်ခု မဟာဗျူဟာ

(Double Fish Hook strategy)

ထို့အပြင် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာရဲ့ ရေပြင်ကို စိုးမိုးနိုင်ရေးအတွက် အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေနဲ့ အောက်ပါနိုင်ငံတွေနဲ့  စစ်ဘက်ဆိုင်ရာနဲ့ သံတမန်ရေးရာလုပ်ဆောင်မှုတွေကို စဥ်ဆက်မပြတ်ပြုလုပ်လျှက်ရှိနေတယ်။ ^{(Jha, 2020)}

အရှေ့ဘက်ခြမ်း ငါးမျှားချိတ်

အရှေ့ဘက်ခြမ်း ငါးမျှားချိတ် (Eastern Fish Hook) မှာတော့ အိန္ဒိယပိုင် အန္ဒမန်နဲ့ နီကိုဗာကျွန်းစု (Andaman and Nicobar Islands) ကနေမှ အင်ဒိုနီးရှားရဲ့ ဆဘန်းဆိပ်ကမ်း (Sabang Port)၊ သြစတေးလျပိုင် ကိုးကိုစ် (ကီးလင်း) ကျွန်းစု (Cocos Islands) တို့ဖြစ်ကြပါတယ်။ ဆဘန်းဆိပ်ကမ်းကတော့ အနောက်ဘက်ခြမ်းကလာရင် မလက္ကာရေလက်ကြားထဲမဝင်ခင် မလေးကျွန်းစုတွေထဲမှာရှိတဲ့ ပထမဆုံးဆိပ်ကမ်းတစ်ခုဖြစ်တယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံဟာ ကိုးကိုစ်ကျွန်းစုတွေမှာရှိတဲ့ ရေတပ်နဲ့ စစ်စခန်းတွေကို တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက်ရဲ့ အပြန်အလှန်အသုံးပြုနိုင်မှုအတွက် သြစတေးလျနဲ့သဘောတူညီချက်တွေ (Mutual Logistics Support Arrangement, MLSA) ထားရှိထားကြပါတယ်။ ^{(Australian Government Defence, 2020)}

အနောက်ဘက်ခြမ်း ငါးမျှားချိတ်

အနောက်ဘက်ခြမ်း ငါးမျှားချိတ် (Western Fish Hook) မှာတော့ အိုမန်ရဲ့ ဒူကမ်ဆိပ်ကမ်း (Duqm Port, Oman) ကနေစပြီး အာဖရိကတိုက်အရှေ့ဘက်ခြမ်းမှာရှိတဲ့ ဆေးရှဲ (Seychelles) ပိုင် အစမ်းရှင်းကျွန်းစု (Assumption Islands)၊ ပြင်သစ်ပိုင် ရီယူနီယန်ကျွန်းစု (Reunion Islands) နဲ့ မောရစ်ရှ (Mauritius) တို့ပဲဖြစ်ကြပါတယ်။ 

ငါးမျှားချိတ်ဆူးချွန်နှစ်ခု ဆုံမှတ်

ငါးမျှားချိတ်ဆူးချွန်နှစ်ခု ဆုံမှတ်နေရာကတော့ အမေရိကန်ရေတပ်စစ်စခန်းကိုငှားရမ်းထားသော ယူကေပိုင် ဒီယာဂိုဂါစီယာ၊ ချာဂိုစ်ကျွန်းစု (Diego Garcia, Chagos Islands) နေရာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

အိန္ဒိယနဲ့ အမေရိကန်တို့ဟာ Logistics Exchange Memorandum of Agreement (LEMOA) သဘောတူညီချက်ကိုချုပ်ဆိုထားကြတာဖြစ်ပြီး စာချုပ်ရဲ့အခြေခံအချက် (၃) ချက်ကတော့ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါတယ်။ 

1. Logistics Support Agreement (LSA) 
2. Communications Interoperability and Security Memorandum of Agreement (CISMOA) 
3. Basic Exchange and Cooperation Agreement for Geo-spatial Cooperation (BECA)

စစ်ဘက်ဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေ၊ လေ့ကျင့်မှုတွေ၊ လူသားချင်းကိုယ်ချင်းစာနာမှုအထောက်အပံ့တွေ၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ဆောင်မှုတွေ၊ တစ်ဖက်နဲ့တစ်ဖက်ရဲ့ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာအဆောက်အဦးတွေကိုလည်း အပြန်အလှန်အသုံးပြုနိုင်မှုစတဲ့ အချက်တွေလည်းပါရှိပါတယ်။ ^{(BYJU’S, 2021)}

အန္ဒမန်နဲ့ နီကိုဗာကျွန်းစု

(Andaman and Nicobar Islands)

ဒီ ငါးမျှားချိတ်နှစ်ခု မဟာဗျူဟာရဲ့ အခရာအကျဆုံးနေရာကတော့ အန္ဒမန်ကျွန်းစုနေရာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ပုံမှာမြင်ရတဲ့ အတိုင်း အန္ဒမန်ကျွန်းစုတွေရဲ့တောင်စွန်းစွန်းမှာရှိတဲ့ နာကဗာရီကျွန်းစု (နီကိုဗာကျွန်းစု) တွေဟာ မလက္ကာရေလက်ကြားရဲ့ ဝင်ပေါက်တည့်တည့်မှာရှိတဲ့ အတွက် ရေကြောင်းကုန်သွယ်ရေးအတွက် အရေးပါတဲ့နေရာတစ်နေရာဖြစ်နေပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ အိန္ဒိယအစိုးရဟာ ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေကို စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ထို့အပြင် ဂျပန်နိုင်ငံမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများလည်းရှိနေပါပြီ။ 

“ဗြိတိသျှပါလီမန်တွင် ပြုလုပ်သော ၁၉၃၅ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံ အက်ဥပဒေအရ အိန္ဒိယနှင့် မြန်မာနိုင်ငံကိုခွဲလိုက်ရာတွင် အန္ဒမန်ကျွန်းစုမှာ အိန္ဒိယပိုင်နက်တွင်ကျရောက်ခဲ့၏။ အမှန်စင်စစ်သော်ကား ပထဝီဝင်အနေအထားအရ ကပ္ပလီကျွန်းစုသည် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံပိုင် ဖြစ်သင့်ပေသည်။”

^{(Wikipedia contributors, 2021)}

Karen People of Andaman and Nicobar Islands

အက်ဒမန်ကျွန်းစုပေါ်တွင် အခြေချနေထိုင်သော ကရင်လူမျိုးများ 

လက်ရှိမှာတော့ အန္ဒမန်ကျွန်းစုပေါ်မှာ တစ်ခြားလူမျိုးစုများအပြင် ကရင်လူမျိုးစု ၂၆၀၀ ကျော်ကျော်ခန့် နေထိုင်လျှက်ရှိပါတယ်။ 

အန္ဒမန်ကျွန်းပေါ်တွင် နေထိုင်နေကြသော ကရင်လူမျိုးတို့၏ပုံရိပ်တစ်ချို့ကို ဖော်ပြလိုက်ရပါတယ်။

“A Karen by blood, a true Indian by heart.”

^{Naw Jacquelyn Jack – YouTube}

အန္ဒမန်ကျွန်းပေါ်မှာ ကရင်လူမျိုးစုများအကြောင်းကို အောက်ပါလင့်ခ်တွင် ဆက်လျှက်ဖတ်ရှု့နိုင်ပါသည်။ 

အိန္ဒိယပိုင် အက်ဒမန်ကျွန်းစုပေါ်တွင် အခြေချ နေထိုင်သော ကရင်လူမျိုး ၂၆၀၀ ကျော်ရှိ – မဟာပညာ (mahar.asia)

References

Aneja, A. (2015, January 20). China steps up drive to integrate Africa with Maritime Silk Road. The Hindu. Retrieved August 29, 2022, from https://www.thehindu.com/news/international/world/china-steps-up-drive-to-integrate-africa-with-maritime-silk-road/article6802385.ece

ANI. (2022, April 12). India-Mongolia come up as closes partners amid Russia-Ukraine war. ANI News. Retrieved August 29, 2022, from https://www.aninews.in/news/world/asia/india-mongolia-come-up-as-closes-partners-amid-russia-ukraine-war20220412060407/

Australian Government Defence. (2020, June 4). Australia and India sign Defence arrangement. Retrieved August 29, 2022, from https://www.minister.defence.gov.au/minister/lreynolds/media-releases/australia-and-india-sign-defence-arrangement

BYJU’S. (2021, March 22). Logistics exchange memorandum of agreement (LEMOA) guidelines BYJU’S. BYJUS. Retrieved August 29, 2022, from https://byjus.com/free-ias-prep/lemoa/

Express News Service. (2022, August 28). Success of Maruti is a sign of strong India-Japan ties: Modi. The Indian Express. Retrieved August 29, 2022, from https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/success-of-maruti-is-a-sign-of-strong-india-japan-ties-modi-8117732/

Ghosh, P. (2011, September 1). Indian Ocean dynamics: An Indian perspective. East Asia Forum. Retrieved August 29, 2022, from https://www.eastasiaforum.org/2011/04/05/indian-ocean-dynamics-an-indian-perspective/

Harris, M. (2019, April 9). Who are the Chinese Overseas Port Holding Company in Gwadar? CPIC Global. Retrieved August 29, 2022, from https://www.cpicglobal.com/who-are-the-chinese-overseas-port-holding-company-in-gwadar/

Jha, P. (2020, August 8). Countering Chinese String of Pearls, India’s ‘Double Fish Hook’ Strategy. Modern Diplomacy. Retrieved August 29, 2022, from https://moderndiplomacy.eu/2020/08/08/countering-chinese-string-of-pearls-indias-double-fish-hook-strategy/

Shah, A. (2022, August 28). Japan’s Suzuki drives deeper into India with global R&D unit. Reuters. Retrieved August 29, 2022, from https://www.reuters.com/business/autos-transportation/japans-suzuki-says-set-up-new-global-research-company-india-2022-08-28/

The Diplomat. (2017, June 17). What’s Happening at Pakistan’s Gwadar Port? Retrieved August 29, 2022, from https://thediplomat.com/2017/06/whats-happening-at-pakistans-gwadar-port/

Think School. (2022, May 31). How Andaman and Nicobar’s Military STRATEGY is making India UNBEATABLE? : Geopolitics Case study [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=PZEQnCaGxgw

Wikipedia contributors. (2021, December 19). ကပ္ပလီကျွန်း. ဝီကီပီးဒီးယား. Retrieved August 29, 2022, from https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%80%E1%80%95%E1%80%B9%E1%80%95%E1%80%9C%E1%80%AE%E1%80%80%E1%80%BB%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8

Zhou, L. (2021, May 9). China, Indonesia hold joint naval exercises near Jakarta. South China Morning Post. Retrieved August 29, 2022, from https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3132821/china-indonesia-hold-joint-naval-exercises-near-jakarta

To learn more: 

Think School. (2022, May 31). How Andaman and Nicobar’s Military STRATEGY is making India UNBEATABLE? : Geopolitics Case study [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=PZEQnCaGxgw

Venter, D. 2017. India and Africa: Maritime Security and India’s Strategic Interests in the Western Indian Ocean. In Walker, I., Ramos, M. J., & Kaarsholm, P. (Eds.), Fluid Networks and Hegemonic Powers in the Western Indian Ocean. Lisboa: Centro de Estudos Internacionais. Retrieved from http://books.openedition.org/cei/469

Map tools used: 

https://www.mapchart.net/world.html World Map – Simple | MapChart 

https://map.openseamap.org/ OpenSeaMap – The free nautical chart

မှတ်ချက် ။ ။​ ဝီကီပီးဒီးယားအား ကိုးကားမှုအနေဖြင့်အသုံးပြုခြင်းကို အတတ်နိုင်ဆုံးရှောင်ရှားသင့်သည်။