Year: 2022

အဲးခိုး

အရှင်တို့တိုင်းပြည်ဟာ (နိုင်ငံဟာ) စုစည်း (စုဖွဲ့) ပြီး နေထိုင်ကြတဲ့
ပြည်ထောင်စုတိုင်းပြည်ကြီး ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို အမြဲတမ်းမှတ်ယူရမယ်။ ပြည်ထောင်စု တိုင်းပြည်ကြီး တစ်ပြည်ရဲ့ ဂုဏ်ထူးဝိသေသဟာ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးပါပဲ။ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးကို မကြိုးစားဘဲ ပါတီအကျိုးအမြတ် နိုင်ငံရေး ကြိုးစားကြတဲ့ နိုင်ငံရေးဟာ နောက်ဆုံးတော့ လူမုန်းခံရတာပါပဲ
…

အတွဲ(၁၁)၊ အမှတ်(၃၀)၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၈၄၊ သီတင်းကျွတ်လပြည့်ကျော် ၁၂၊ ၂၁-၁၀-၂၀၂၂၊ မြန်မာသံတော်ဆင့် (The Myanmar Herald) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

(ယခင်တစ်ပတ်မှအဆက်)

ရွှေ့ကွက်ပျက်တဲ့ ဇာတ်အိမ် 

နိုင်ငံတိုင်းမှာ လူတစ်ဦး တစ်ယောက်တည်း နေထိုင်တာမဟုတ်ပါ။ လူအများနဲ့ နေထိုင်ကြရတာပါ။ လူအများ နေထိုင်ကြတဲ့ တိုင်းပြည် တစ်ပြည်ဟာ အမှန်တရား တစ်ခုမှ (တစ်ပါး) မရှိရင် လူတွေဟာ အမှန်တရားကို ဆင်ခြင်စဉ်းစား နိုင်ကြမည် မဟုတ်ပါ။ အမှန်တရားကို မစဉ်းစား၊ မဆင်ခြင်၊ မသုံးသပ်နိုင်ကြတဲ့ လူဟာ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်ကို ရွေးချယ်နိုင်ကြမှာ မဟုတ်ပါ။ အရူးတစ်ယောက်ဟာ သန်းနှင့်ချီသော လူတွေကို ခေါင်းဆောင်မလုပ်နိုင်ပါ။ လူကောင်း တစ်ယောက်သာ သန်းနဲ့ချီသော လူတွေရဲ့ ခေါင်းဆောင် မှုအလုပ်ကို လုပ်နိုင်ကြတာပဲ ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် ခေါင်းဆောင်ဆိုတာ အနိုင်ယူတတ်သူ၊ အပြစ် ယူတတ်သူ၊ သည်းမခံနိုင်သူ ဖြစ်ရင် တိုင်းပြည်အတွက် အသက်ပေါင်း များစွာ ဒုက္ခရောက်ကြရတာပါပဲ။ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင် သို့မဟုတ် လူတွေအတွက် ဦးဆောင်တဲ့သူဟာ ပါရမီရှင်၊ ပညာရှင်၊ ဂုဏ် ကျက်သရေရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်ထူး ပုဂ္ဂိုလ်မြတ် ဖြစ်ရမယ်လို့ မသတ်မှတ်ပါ။ ကုန်ကုန်ပြောရရင် ခေါင်းဆောင်ဆိုတာ ဘာတွေကို ခေါင်းဆောင်ရမည်လဲ ဆိုတာကို နားမလည်သော ခေါင်းဆောင်ဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက် ခေါင်းဆောင် မဟုတ်ဘူးဆိုတာ သိစေချင်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် အရှင်တို့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး သမိုင်းမှာ ခေါင်းဆောင်တိုင်း လိုလိုပါပဲ၊ ဘာကို ခေါင်းဆောင်ရမလဲ ဆိုတာကို နားမလည်လို့ ခေါင်းဆောင်အဖြစ် ရွေးထားမိလို့ ပြည်သူတွေ ဝမ်းမြောက် ကြည်နူးစွာ မနေထိုင်ကြရဘဲ သူတို့ရဲ့ မှားယွင်းမှု၊ မိုက်မဲကြမှု ပတ်ဝန်းကျင် တွေမှာပဲ ဆင်းရဲဒုက္ခမျိုးစုံ ခံစားနေကြ ရတယ်။ သန်းနဲ့ချီတဲ့ ငါတို့ရဲ့အားနည်းချက်နဲ့ မမှန်ကန်တဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေကို အရွေးအကောက် မှားခဲ့ကြတဲ့ နိုင်ငံရေး သင်ခန်းစာ ဇာတ်အိမ်ဟာ ရွှေ့ကွက်ပျက်တဲ့ ဇာတ်အိမ်လို့ပဲ ခေါ်ရတော့မယ် မဟုတ်လား။ 

နိုင်ငံရေးအသွင်အပြင်တွေ ပျက်စီး 

နိုင်ငံရေး ဇာတ်အိမ် ပျက်လာတဲ့ မြန်မာပြည်ဟာ ခုချိန်ထိပဲ နိုင်ငံရေးနဲ့ ပတ်သက်သမျှတဲ့ အရာတွေဟာ မတည်မငြိမ် နိုင်ကြသေးပါဘူး။ သူတစ်မင်း ငါတစ်မျိုးနဲ့ နိုင်ငံရေးကို စီမံခန့်ခွဲ လုပ်ကိုင်ချင် နေကြတယ်။ သူ့ဝါဒ ကိုယ့်ဝါဒနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်ချနေကြတယ်။ ပြည်သူ့အတွက် နိုင်ငံရေးမူဝါဒ ကောင်းတွေ မချမှတ်နိုင်ကြဘဲ အမြင်ကျဉ်းမြောင်းတဲ့ နိုင်ငံရေး ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ဖိနှိပ်ကြတယ်။ အလွန် ရိုးသား၊ အလွန်ထက်မြက်တဲ့ စိတ်ဓာတ်တွေမရှိ (မထား )ကြဘဲ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သား အထိုင်းဆုံးစနစ်ပြတဲ့ နိုင်ငံရေး ဦးတည်ချက်တွေ ကြိုးစားကြတယ်။ အကျိုးမရှိတဲ့ ကြွေးကြော်မှုတွေ၊ အားထုတ်မှုတွေ၊ ထင်ပေါ်မှုတွေ ဖြစ်ကြပြီး နောက်ပိတ်ဆုံးတော့ ပုဂ္ဂိုလ်စွဲအင်အားစု အပေါ်နဲ့ပဲ နိုင်ငံရေးတွေ ကျဆုံး နေကြတယ်။ ကျယ်ပြန့်တဲ့ ဆင်ခြင်သုံးသပ်ချက်တွေ ပျောက်ပြီး အမှားဆုံးဖြတ်ချက် အမျိုးမျိုးနဲ့ တိုင်းပြည်ကြီးကို ဖျက်ဆီးကြတယ်။ ရည်ရွယ်ချက်မဲ့တဲ့ အကျိုးဆက်တွေနဲ့ ပြည်သူတွေမှာ ခံစားကြရပြီး မပြီးဆုံးနိုင်တဲ့ နိုင်ငံရေး အကျိုးဆက်တွေနဲ့ သံသရာ ကျင်လည်နေကြရတယ်။ ဒါကြောင့် နိုင်ငံရေး အကျိုးဆက်တွေနဲ့ သံသရာ ကျင်လည်နေကြရတယ်။

ဒါကြောင့် နိုင်ငံရေး မဟာဗျူဟာစီမံချက် မရေးဆွဲတတ်တဲ့ လူမျိုး သို့မဟုတ် တိုင်းပြည်ဟာ ဒီခေတ်ကြီးမှာ အရာရာတိုင်း အရှုံးနဲ့ ဖြစ်ကြရမှာပါပဲ။ အဲဒီအထဲ အရှင်တို့ မြန်မာတွေမပါဖို့ သတိအကြိမ်ကြိမ် ပေးခဲ့ပါတယ်မဟုတ်လား။ သတိပေး (အကြံဉာဏ်ပေး) နေတာကို အသိဉာဏ်စိတ်နဲ့ မမြင်ဘဲ အဖျက်အမှောင့်ကြီးလို မြင်ခဲ့ကြတဲ့ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တွေကြောင့် နိုင်ငံရေးအသွင်အပြင်တွေ ပျက်စီးပြီး အမျိုးသားရေး လက္ခဏာရပ်ပါ ပျောက်ဆုံးခဲ့ရတယ်။ မမှားတဲ့အကြံကို လက်မခံခဲ့တာ ဘယ်သူတွေပါလဲ။ 

အမျိုးသားခေတ်နိုင်ငံရေး 

နိုင်ငံရေးအသွင်အပြင် မပီနိုင်သေးတဲ့ မြန်မာပြည်ဟာ မျှော်လင့်ချက် ထားလွန်းတဲ့ ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံရေးကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကြီးကျယ်ဆုံး ကျဆုံးနေကြပြီ ဆိုပြီးတော့ နိုင်ငံရေးသမားအချို့က သုံးသပ်ဝေဖန်ထားခဲ့တာ တွေ့ရတယ်။ နိုင်ငံရေးဆိုတာ လူတွေရောက်ရှိတဲ့ ဘဝကို ဒါမှမဟုတ် ပန်းတိုင်ကို ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်ပေးနိုင်ရမယ်။ ဥပဒေနားလည်တဲ့သူဟာ ဥပဒေကို လေးစားလိုက်နာ ကျင့်ကြံနေထိုင် သလိုပါပဲ။ နိုင်ငံရေးသမားဟာ ပြည်သူ့ပန်းတိုင်ကို အားထုတ်ကြိုးစား ဆောင်ရွက်နိုင်ရမယ်။ ပြည်သူ့ဘဝ၊ ပြည်သူ့လောက အကြောင်းကို မလေ့လာဘဲ ငါ့အလုပ် ငါ့နိုင်ငံရေး ငါပဲသိတယ်ဆိုတဲ့ ကလေးဆိုးကြီး တစ်ယောက်လိုတော့ လုပ်လို့ မရပါ။ တိုင်းပြည်အင်အား တိုးတက်စေလိုတဲ့ သူဟာ (ပုဂ္ဂိုလ်ဟာ) တိုင်းပြည်အပေါ် သစ္စာစောင့်သိ ရိုသေရမယ်။ အမျိုးသား ခေတ်နိုင်ငံရေး စနစ်ရှိရမယ်။ နိုင်ငံရေးက သင်ပေးတဲ့အတိုင်း (အတွေ့အကြုံက သင်ပေးတဲ့အတိုင်း) မိမိရဲ့ နိုင်ငံရေး အသိုင်းအဝိုင်းကို တစ်ဦးတစ်ယောက်တည်းရဲ့ ယူဆချက်နဲ့ မဖြစ်စေရဘဲ ထူးခြားချက် နိုင်ငံရေးမူဝါဒ အသွင်အပြင် လက္ခဏာကို ချမှတ်အားထုတ် နိုင်ရမယ်။ 

နောင်လာမယ့် နှစ် ၁ဝဝ ပြည်မြန်မာ 

အရှင်တို့ တိုင်းပြည်ဟာ (နိုင်ငံဟာ) တစ်နေရာတည်းမှာ လူတစ်ဦးသာ နေထိုင်ကြတဲ့ တိုင်းပြည်မဟုတ်ပါ။ စုစည်း (စုဖွဲ့) ပြီး နေထိုင်ကြတဲ့ ပြည်ထောင်စု တိုင်းပြည်ကြီး ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို အမြဲတမ်း မှတ်ယူရမယ်။ ပြည်ထောင်စုတိုင်း ပြည်ကြီးတစ်ပြည်ရဲ့ ဂုဏ်ထူးဝိသေသဟာ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးပါပဲ။ အမျိုးသားနိုင်ငံရေးကို မကြိုးစားဘဲ ပါတီအကျိုးအမြတ် နိုင်ငံရေး ကြိုးစားကြတဲ့ နိုင်ငံရေးဟာ နောက်ဆုံးတော့ လူမုန်းခံရတာပါပဲ။ ခေတ်အဆက်ဆက် မြန်မာပြည် ပါတီသမိုင်းတွေကို ပြန်လေ့လာကြည့်ပါ။ အထောက်အထားမဲ့ ဆိုခဲ့တာ (ပြောခဲ့တာ) မဟုတ်ပါ။

ယနေ့ မြန်မာပြည် အခြေအနေဟာ နောင်လာမယ့် နှစ် ၁ဝဝ ကာလကျရင် (နောင်နှစ် ၁၀၀ မှာ) – 
(၁) တစ်မျိုးသားလုံး တစ်စုတစ်ဖွဲ့ စုစည်းနိုင်ကြမည်လား။ ဒါမှမဟုတ် 
(၂) နိုင်ငံတော်တစ်ခုတည်းရဲ့ စစ်မှန်တဲ့ အသွင်းအပြင် လက္ခဏာ ပြည့်ပြည့်စုံစုံနဲ့ ဖြစ်လာနိုင်မည်လား ဆိုတာကို တွေးထားကြပါရဲ့လား။ 

သမိုင်းနှင့် ယှဉ်ကြည့်ပါ 

အရှင်တို့ မြန်မာပြည်ဟာ ချမ်းသာ ကြွယ်ဝတဲ့သူတွေ၊ အသိဉာဏ် ကြွယ်ဝတဲ့သူတွေ ရှားပါးတဲ့ တိုင်းပြည်မဟုတ်ပါ။ ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ နိုင်ငံရေးမှာ ထင်ရှားတဲ့ တိုင်းပြည်ကြီးပါ။ သဘာဝတရားကြီးက ပေးထားခဲ့တဲ့ အနှောင်အဖွဲ့ တိုင်းပြည်ကြီးပါ။ ပထဝီအနေအထားအရ အလွန်သာယာလှပတဲ့ တိုင်းပြည်တစ်ပြည်ပါ။ ဒီလို တိုင်းပြည်ကြီးမျိုးဟာ ခုံမင်နှစ်သက်ကြတဲ့သူတွေ မရှိဘူးလို့ မထင်မိပါနဲ့။ နိုင်ငံရေး နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ် တတ်သိ ကျွမ်းကျင်တဲ့ လူတွေဟာ ဒီတိုင်းပြည်ကြီးကို အာရုံခံစားမှုရှိကြလို့ပဲ နယ်ချဲ့ခံထားရတဲ့ ပြည်သူဂဏ တိုင်းပြည်ကြီးပါ။ ဟိုခေတ်က ဟိုအခါဆိုရသလို ဒီခေတ်က ဒီအခါမှာ လူသားအခွင့်အရေးကို အကြောင်းပြပြီး ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး စနစ်သစ်နဲ့ သွယ်ဝိုက်တဲ့နည်းနဲ့ သိမ်းပစ်ချင်တဲ့ သူတွေ မရှိတော့ဘူးလို့ မထင်မြင်မိပါနဲ့။ လောကမှာ လောဘမဲ့တဲ့သူ မရှိသလောက် နိုင်ငံရေး လောဘသားတွေရဲ့ လက်ချက်နဲ့ တိုင်းပြည်ကို မဖျက်ဆီးလို့ (မသိမ်းယူဘူးလို့) သတိမပေါ့ကြဖို့ အကြိမ်ကြိမ် အခါခါ သတိပေးခဲ့ပါပြီ။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးဟာ အင်အားသစ် ခေတ်တစ်ခေတ် စလာနေတာကြောင့် ဒီမိုကရေစီကို ဗဟိုပြုထားကြတဲ့ နိုင်ငံတိုင်းရဲ့ ယဉ်ကျေးမှု အခြေအနေဟာ အရေးမစိုက်ဘဲ မရပါ။ နိုင်ငံရေး ခေတ်တစ်ခေတ် အသစ်စတင်ရင် အဲဒီနိုင်ငံရေး အကြောင်းကို ပိုမိုပြီး လေ့လာသိရှိထားရပါတယ် မဟုတ်လား။

ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံရေးခေတ်ထခဲ့တဲ့ ၁ဝ နှစ်အတွင်းမှာ (၂၀၁၀ မှ ၂၀၂၀ ခုနှစ်အတွင်း) မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု အခြေအနေတွေ၊ မြန်မာ့အမျိုးသားရေး အခြေအနေတွေ၊ မြန်မာ့စိတ်ဓာတ်ပိုင်း အခြေအနေတွေ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အခြေအနေတွေ ဘယ်လိုပုံစံ အသွင်နဲ့ ပြောင်းလဲပြီး ဘယ်လိုအကျိုးရလဒ်တွေ ခံစားခဲ့ကြရသလဲ ဆိုတာကို ပြန်သုံးသပ်ကြရမယ် မဟုတ်လား။ နိုင်ငံရေးကောင်းမှ၊ စီးပွားရေးကောင်းမှ အရာရာအားလုံး ကောင်းမယ်လို့ ထင်နေကြတာပါ။ လောကအနေနဲ့ ကြည့်ရင် အကျင့်ကောင်းမှ နိုင်ငံရေး စီးပွားရေး ကောင်းမွန်မယ်ဆိုတာကို သတိမထားမိကြပါဘူး။

ဒါကြောင့် အင်အားသစ် ခေတ်တစ်ခေတ် ထလာပြီဆိုရင် အင်အားသစ်ကို စတင်ပေးတဲ့ ဦးဆောင်သူတွေရဲ့ အပြုအမူကို ပိုသတိထားပြီး လေ့လာထားရပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ တိုးတက်မှု အဓိပ္ပာယ်ကို သမိုင်းနဲ့ယှဉ်ပြီး ကြည့်ရမယ်။

ဆက်ရန်

အဲးခိုး

တို့ဘိုးဘွားအမွေစစ်မို့ (၃) – မဟာပညာ (mahar.asia)

တို့ဘိုးဘွားအမွေစစ်မို့ (၂) – မဟာပညာ (mahar.asia)

တို့ဘိုးဘွားအမွေစစ်မို့ (၁) – မဟာပညာ (mahar.asia)

အဲးခိုး

အုပ်စုကွဲ၊ လူမျိုးစွဲ၊ ဝါဒကွဲတွေနဲ့ တစ်စုနဲ့တစ်စု ဖဲ့နေကြတယ်။ ကွပ်မျက်နေကြတယ်။ ဒီလုပ်ရပ်တွေဟာ လူသားအတွက် အန္တရာယ်ကြီးလို့ မမြင်ကြဘဲ ဆိုးသွမ်းစွာချေမှုန်းတိုက်ခိုက်ကြတယ် အကျိုးအကြောင်း ဆင်ခြင်နိုင်တဲ့သူတွေရဲ့ အကြံပေးဉာဏ်ပြုမှုကို အထင်သေးအမြင်သေးကြပြီး နိုင်ငံရေး …  ပျက်ကွက်ရောက်အောင် တွန်းပို့ကြတယ်။ ဒီအနေအထားဟာ အနာဂတ်ကာလတစ်ချိန်ချိန်မှာ ရောက်လာလိမ့်မယ်ဆိုတာကို မျှော်လင့်ထားဖို့ပါပဲ … 

အတွဲ(၁၁)၊ အမှတ်(၂၉)၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၈၄၊ သီတင်းကျွတ်လဆန်း ၁၃၊ ၇-၁၀-၂၀၂၂၊ မြန်မာသံတော်ဆင့် (The Myanmar Herald) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

(ယခင်တစ်ပတ်မှအဆက်)

ပိုးဖလံမီးတိုး 

နည်းပညာမတိုးတက်တဲ့ တိုင်းပြည်ကို ကြည့်လိုက်ပါ။ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ နှေးကွေးနေတာကို တွေ့ရမယ်။ ယနေ့ ကမ္ဘာ့နည်းပညာ တိုးတက်နေတာကို မကြိုက်မနှစ်သက်ကြတဲ့သူတွေက တစ်ပုံတစ်သီကြီးပါပဲ။ ကြီးပွားရေးကို ကြီးပွားရေးလို မမြင်ဘဲ (မသုံးစွဲဘဲ) တစ်ယူသန်အဖွဲ့နဲ့ ကြည့်လို့ နည်းပညာမပါတဲ့ နိုင်ငံရေးအလှည့်အပြောင်းတွေ လုပ်နေကြတယ်။

မတတ်တတတ်နဲ့ နိုင်ငံရေးကို တက်အုပ်ချုပ်ကြတယ်။ ခေတ်စနစ်ကို မကြည့်ဘဲ ငါစနစ်နဲ့ ကြဲနေကြတယ်။ တိုင်းပြည်မွဲနေကြတယ်။ အချင်းချင်း လက်နက်ကိုင်စွဲပြီး တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးကြတယ်။ ဒေါသအာဃာတ တရားတွေ မထိန်းသိမ်းနိုင်ကြဘဲ သတ်ပွဲကို အလုပ်တစ်ခုလို သတ်မှတ်ကြတယ်။ အုပ်စုကွဲ၊ လူမျိုးစွဲ၊ ဝါဒကွဲတွေနဲ့ တစ်စုနဲ့တစ်စု ဖဲ့နေကြတယ်။ ကွပ်မျက်နေကြတယ်။ ဒီလုပ်ရပ်တွေဟာ လူသားအတွက် အန္တရာယ်ကြီးလို့ မမြင်ကြဘဲ ပိုးဖလံမျိုးမီးကိုတိုးဆိုတဲ့ ဥပမာစကားလိုပဲ ဆိုးသွမ်းစွာ ချေမှုန်းတိုက်ခိုက်ကြတယ်။ အဲဒီထဲမှာ မြန်မာတွေလည်း ပါနေကြပြီ မဟုတ်လား။ 

အကျိုးမဲ့မှု ယှဉ်ပြိုင် 

ယနေ့ကမ္ဘာမှာ နည်းပညာရပ်ကို အကြောင်းပြုပြီး နိုင်ငံတိုင်းလိုလိုက ဟိုက်ဒရိုကာဘွန် (ကာဗွန်) နေရာမှာ အစားထိုးဖို့ စွမ်းအင်အသစ်တွေ ရှာဖွေနေကြပြီ မဟုတ်လား။ စစ်ပွဲကြီးဖြစ်လာရင် သုံးဖို့ဆိုပြီး ကြိုးစားနေကြတယ်။ စစ်ပွဲကြီးကို … ချင်နေကြတဲ့သူတွေရဲ့ စိတ်ဓာတ်ဟာ ကြောက်ရွံ့စရာပါပဲ။ သီအိုရီအရ ပြောရရင် ယနေ့ကမ္ဘာပေါ်မှာ နေရောင်ခြည်သုံး စွမ်းအင်က အကောင်းဆုံး (အထိရောက်ဆုံး) ဆိုပြီးတော့ ဆိုနေကြတယ်။ နေရောင်ခြည်သုံး စွမ်းအင်ကို သုံးစွဲဖို့အတွက်ဟာ စွမ်းအင်ကို လက်ခံမယ့်ပစ္စည်းတွေ အမြောက်အမြား လိုအပ်ပါမယ်။

အဲဒီစွမ်းအင်ကို လက်ခံမယ့် ပစ္စည်းတွေဟာ ကမ္ဘာ့မျက်နှာစာပေါ်မှာ နေရာတွေ အများကြီးယူထားရင် ပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှု ဘယ်လောက်များ ရှိကြမည်လဲ (မလဲ) ဆိုတာ စဉ်းစားသာ ကြည့်ပေါ့။

ကိုယ်တွေအနေနဲ့ နိုင်ငံကြီး တစ်နိုင်ငံမှာ အဲဒီလို နေရောင်ခြည်ထုတ်လုပ်တဲ့ စွမ်းအင်အနီးမှာ ခရီးတစ်ခုမှာ ဖြတ်သန်းခဲ့ဖူးတယ်။ အဲဒီအနီးအနား ဝန်းကျင်တွေဟာ သဘာဝအပင်အကြီးအငယ် မပေါက်တော့ဘဲ အေးစက်နေတဲ့ ကားခန်းမှာ အပူရှိန် ချက်ချင်းဝင် ရောက်လာတယ်။ အဲဒီကနေ အတော်လေးကြာအောင် ကျော်သွားမှ ပုံမှန် အအေးပြန်ရတယ်။ ဒါကြောင့် နေရောင်ခြည် စွမ်းအင်သုံးတဲ့ ကိစ္စတွေမှာလည်း နေ့နဲ့ည သံသရာလည်နေမှုအတွက် အကျိုးမဲ့ဖြစ်သွားမှာပါပဲ။ လူတွေဟာ ဘာကြောင့် သတ္တဝါတွေ အကျိုးမဲ့မှု အလုပ်တွေကို လုပ်ချင်နေကြရပါသလဲ။ ယှဉ်ပြိုင်မှု (ပြိုင်ဆိုင်မှု)ရဲ့ အဖြေဆိုတာ အကျိုးမဲ့မှုပဲလားဆိုတာကို စဉ်းစားမိပါလေရဲ့။ 

လူဦးရေပေါက်ကွဲမှုနဲ့ ပျောက်ဆုံးမှု 

ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် ကမ္ဘာ့စစ်ပွဲမှာ အာကာသ (ကောင်းကင်)ကို အခြေခံတဲ့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပြည့်စုံဖို့ဟာ အဓိက ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ ယူဆချက်ဟာ နိုင်ငံတိုင်းမှာလိုလိုပါပဲ။ အာကာသကနေ ထုတ်လွှင့်ပေးတဲ့ လျှပ်စစ်ကြောင်းကနေ ကမ္ဘာ့မြေပြင်ပေါ်မှာ မိုက်ခရိုဝေ့ဖ်ရောင်စဉ် ပုံစံနဲ့ ရောက်ရှိလာမယ်။ ရောင်စဉ်တန်းပေါ်မှာပဲ စစ်ရေးသုံး အာဏာသယာဉ်တွေ လွှတ်တင်ကြမယ်။ ယနေ့ အရှင်တို့ အမြဲသုံးစွဲနေတဲ့ အင်တာနက် လိုပေါ့။

စွမ်းအင် အသစ်အဆန်းတွေနဲ့ စစ်ရေး၊ စီးပွားရေးတွေအတွက် သုံးကြမယ်လို့ တွက်ထားကြတယ်။ အဲဒီအချိန် ကျရင် ကမ္ဘာကြီးမှာ လူဦးရေတိုးနှုန်းက မကျဆင်းဘဲ စိတ်ကြိုက်တိုးနေရင်တော့ ကမ္ဘာကြီးတစ်ခုလုံး ကူပါ ကယ်ပါလို့ ကြားရလို့ ပြီးဆုံးမှာမဟုတ်တော့ဘဲ ခေတ်မီတိုးတက်တဲ့ တိုင်းပြည်တွေ အတွက် အန္တရာယ်အများဆုံးတွေ တွေ့ ကြရမှာပါပဲ။

ကမ္ဘာ့သိပ္ပံပညာရှင်တွေက တော့ ၂၁ ရာစုပြည့်တဲ့အချိန်မှာ လူဦးရေ ပေါက်ကွဲမှု ကုန်ဆုံးသွားပြီလို့ တွက်ဆထားကြတယ်။ ဘာအတွက်နဲ့ ကုန်ဆုံးသွားမည်လဲ ဆိုတာကိုတော့ ထုတ်မပြောပါဘူး။ စိတ်ဝင်စားစရာတစ်ခုက ၂ဝ၅ဝ ပြည့်နှစ်ရောက်ရင် ခေတ်မီတိုးတက်တဲ့ စက်မှုနိုင်ငံကြီးတွေမှာ လူဦးရေနှုန်း ကျဆင်းမယ်လို့ ခန့်မှန်းထားကြတယ်။ ဖြစ်နိုင်၊ မဖြစ်နိုင်တော့ ဒီ ၂ဝ၂၁ ကနေ အစထားပြီးတော့ ကိန်းသစ်တစ်ခု ထွင်ပြီး တွက်ကြည့်ကြပေါ့။ မမှန်နိုင် ဘူးလို့တော့ ပြောလို့မရပါ။ ဒါကြောင့် ကမ္ဘာ့သက်တမ်းနဲ့ လူဦးရေတိုးသက် တမ်းတွေကို မှတ်တမ်းပြုထားကြတဲ့သူတွေရဲ့ အတွေ့အကြုံဟာ ဖြစ်ပျက်မှုအတွက် လွဲခဲ့တာ နည်းပါးပါတယ်။ 

မှားယွင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးယူဆချက် 

ကမ္ဘာ့အတွေ့အကြုံရှိတဲ့သူတွေက အေဒီ ၂၁ဝဝ ပြည့်ရင် မဖွံ့ဖြိုးသေးတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ လူဦးရေမွေးဖွားနှုန်း မြင့်တက်လာမယ်။ အဲဒီနိုင်ငံတွေမှာ လူဦးရေ တည်ငြိမ်မှု ရရှိကြမယ်ဆိုပြီး ခန့်မှန်း ထားကြတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၃၅၀ အထက်က (၁၇၅ဝ ပြည့်နှစ်က) တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ လူဦးရေတိုးမှုစနစ်ကို ရေးထားတာကို တွေ့ရလို့ဆိုပြီး သာဓက ထုတ်ပြထားတယ်။ အခုဆိုရင် အလုပ်သမားတွေ များလာတယ်။ သုံးစွဲကြသူတွေ များလာတယ်။ စစ်မှုထမ်း (စစ်သည်)တွေ များလာတယ်။ ဒီအချက်ဟာ ဒီအတိုင်းပဲ ရှိနေရင် ကမ္ဘာကြီးဟာ ကုန်ထုတ်လုပ်မှု စနစ်တစ်ခု ပြောင်းသွားအောင် လုပ်ရတော့မယ်။

ဘယ်လိုနည်းပညာစနစ်နဲ့ ပြောင်းကြမည်လဲ (မလဲ) ဆိုတာကို စဉ်းစားနေကြရပါပြီ။ အလုပ်သမားအစား စက်ရုပ်တွေ အစားထိုးဝင်လာပေမယ့် လိုသလောက် ခရီးမပေါက်နိုင်ပါဘူး။ မျိုးပွားအင်္ဂါရပ်တွေ အတွက်ကတော့ ကြီးမားတဲ့ သုတေသနလုပ်ငန်းတွေ စတင်ကြိုးစားနေကြရပြီ ဆိုဟာကိုတော့ တွေ့ရပြီ။

ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိကြတဲ့ နိုင်ငံတိုင်းလိုလိုဟာ လူမှုရေး သင်ခန်းစာတွေ၊ အုပ်ချုပ်ရေး သင်ခန်းစာတွေ၊ အကြမ်းဖက်မှု သင်ခန်းစာတွေဟာ လူတွေအတွက် အမျိုးမျိုးဒုက္ခတွေ ပေးနေကြပါပြီ။ မျှော်မှန်းမထားကြတဲ့ လူသား ပဋိပက္ခတွေလည်း မပြီးနိုင် မဆုံးနိုင်လို့ ကမ္ဘာကြီးဟာ အနာဂတ်ကာလ ဖြစ်လာနိုင်စရာတွေ များစွာထဲက မှားယွင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးယူဆချက်သုံးတဲ့ မြန်မာပြည်လည်း ကမ္ဘာ့ဆင်းရဲတဲ့ တိုင်းပြည်ထဲမှာ ရောက်သွားလေမည်လား (မလား)ပါပဲ။ 

အပိတ်အဆို့တွေ ခံစားကြရမယ် 

မြန်မာပြည်ဟာ အနာဂတ်နိုင်ငံတော်အတွက် ဘယ်လိုမျိုးမျှော်လင့်ချက် ထားကြပါသလဲ။ ကမ္ဘာ့အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးဆက်ဆံမှုဟာ ဟိတ်ကြီးဟန်ကြီး မရှိကြတော့ပါဘူး။ ကိုယ်ကျိုးစီးပွား ကြည့်တာတွေ၊ ရေတို ကြည့်တာတွေပဲ ဖြစ်နေကြတယ်။ နိုင်ငံရေး ခန့်မှန်းသူတစ်ဦးက ယခုလာမယ့် ၂ဝ၅ဝ ပြည့်ရင် စစ်ပွဲကြီးဖြစ်မယ်လို့ ပြောဆိုထားတာ တွေ့ရတယ်။ သူ့ရဲ့ အမြင်က ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်နိုင်စွမ်း မရှိတဲ့ လူတွေဟာ အနာဂတ်ကို ကြိုတင်ကြည့်ရှုရာမှာ အားနည်းတတ်ပါတယ်လို့ ပြောဆိုထားတာ တွေ့ရတယ်။ တစ်ခါ (တစ်ဖန်) သူကပဲ ခေတ်ဟောင်းက လက်ဝဲ ယိမ်းကြတဲ့သူတွေရဲ့ စကား (ဆောင်ပုဒ်) ဖြစ်တဲ့ “လက်တွေ့ကျပါ၊ မဖြစ်နိုင်စရာ တွေကို တောင်းဆိုပါ” ဆိုတဲ့ စကားအစား ကို “လက်တွေ့ကျပါ။ မဖြစ်နိုင်စရာတွေကို မျှော်လင့်ထားပါ” လို့ဆိုပြီး ပြောင်းလဲပြင်ဆင်လိုတယ် ဆိုတဲ့သူရဲ့ အတွေးစကားတွေလည်း လေ့လာခဲ့ရပါတယ်။ 

မှန်ပါပြီ။ “လက်တွေ့ကျပါ၊ မဖြစ်နိုင်စရာတွေကို မျှော်လင့်ထားပါ” ဆိုတဲ့ သူရဲ့စကားအတိုင်း အရှင်တို့ မြန်မာပြည်အတွက် ဘာတွေကို လက်တွေ့ကျ ဖို့လိုပါသလဲ။ မဖြစ်နိုင်စရာတွေကို ဘာတွေကို မျှော်လင့်ထားကြပါသေးလဲ” ဆိုတဲ့ ကြိုတင်တွေးခေါ်ထားမှု ပြင်ဆင်ကြရတော့မည်လား ဆိုတာကို တွေးထားမိပါလေရဲ့။ အရှင်တို့ရဲ့ မြန်မာပြည် အနာဂတ်ကာလ ဘဝအခြေအနေဟာဒီနေ့ဒီတိုင်းသာ နေထိုင်ကြရင်တော့ မဖြစ်နိုင်စရာတွေ ဖြစ်လာခဲ့ရင်တော့ အရင့်အရင်က မျှော်လင့် (မျှော်မှန်း) ထားကြတဲ့ နိုင်ငံရေးခရီးလမ်းတွေ အပိတ်အဆို့တွေ ခံစားကြရမှာပါပဲ။ 

တစ်ချိန်ချိန်မှာ ရောက်လာလိမ့်မယ် 

ကမ္ဘာပေါ်မှာ ရှိကြတဲ့လူတွေဟာ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး ဆက်ဆံရေးတွေ၊ အမြင်တွေဟာ တဖြည်းဖြည်းပဲ ရိုးစင်းမှုတွေ နည်းပါးလာနေကြပါပြီ။

စဉ်းစားတွေးခေါ်ဆင်ခြင်တဲ့ တရားတွေ နက်နဲမှုကို ခက်ခဲတယ်ဆိုပြီး လူမှုပစ်ပယ်မှု အလုပ်တွေ တွင်တွင်ကြီး လုပ်နေကြတယ်။ ကိုယ်ကျိုးတရားတွေ ကြည့်လွန်းလို့ ကမ်းမမြင် လမ်းမမြင်ကြပါပဲ။ မမြင်ရတဲ့ အကြောင်းတွေကို အရေးမစိုက်ကြဘဲ မဆီမဆိုင်တဲ့ ပါဝင်ပတ်သက်မှုတွေကို အားပေးအားမြှောက်ကြတယ်။ ကောင်းတဲ့ အလေ့အထတွေကို ယုံကြည်မှုမဲ့အောင် နိုင်ငံရေးအာရုံ ပြောင်းလဲအောင် လုပ်တယ်။

မကောင်းမှု အကျိုးစီးပွားရလွယ်မှုကို အမူအကျင့်ထားပြီး ကြိုးစားကြတယ်။ အရည်အချင်းကောင်းတွေ မရှိကြတော့ဘဲ နိမ့်ကျတဲ့ ပုံဖော်မှုကို ကြိုးစားအားထုတ်နေကြတယ်။ အနိမ့်ဆုံး ရေတိုအကျိုးကို စုပေါင်း လုပ်ကိုင်ကြတယ်။ အကျိုးအကြောင်း ဆင်ခြင်နိုင်တဲ့ သူတွေရဲ့ အကြံပေးဉာဏ်ပြုမှုကို အထင်သေးအမြင်သေးကြပြီး နိုင်ငံရေး … ပျက်ကွက်ရောက်အောင် တွန်းပို့ကြတယ်။ ဒီအနေအထားဟာ အနာဂတ် ကာလတစ်ချိန်ချိန်မှာ ရောက်လာလိမ့် မယ်ဆိုတာကို မျှော်လင့်ထားဖို့ပါပဲ။ 

(ဆက်ရန်)

အဲးခိုး

တို့ဘိုးဘွားအမွေစစ်မို့ (၂) – မဟာပညာ (mahar.asia)

တို့ဘိုးဘွားအမွေစစ်မို့ (၁) – မဟာပညာ (mahar.asia)

အဲးခိုး

အမေရိကန်ရဲ့ နိုင်ငံရေးကမ္ဘာဟာ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်ခြင်းနဲ့ သက်ဆိုင်သွားပါပြီ။ အမေရိကန်ဟာစစ်ပွဲနဲ့ စစ်အောင်နိုင်မှုကို လိုလားနှစ်သက်တဲ့တိုင်းပြည်မဟုတ်လို့ဆိုပြီး နိုင်ငံရေးကျွမ်းကျင်သူတွေက ပြောဆိုထား … ကမ္ဘာပေါ်မှာ လူဦးရေအဆများစွာ များပြားလာနေတာကြောင့် လူသားပေါင်းများစွာကို အထောက်အပံ့၊ အကူအညီပေးနိုင်သော တိုင်းပြည်တွေကပဲ ကမ္ဘာကို (ယာယီ) သြဇာလွှမ်းမိုးနိုင်တော့မှာ ဖြစ်ပါတယ် …

အတွဲ(၁၁)၊ အမှတ်(၂၈)၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၈၄၊ သီတင်းကျွတ်လဆန်း ၆၊ ၃၀-၉-၂၀၂၂၊ မြန်မာသံတော်ဆင့် (The Myanmar Herald) မှ ကောက်နုတ်ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

(ယခင်တစ်ပတ်မှအဆက် )

အနာဂတ်ကမ္ဘာ 

ကမ္ဘာကို ပြဿနာတွေအမျိုးမျိုး ဖန်တီးပေးနိုင်တဲ့ တိုင်းပြည်ဟာ ဘယ်တိုင်းပြည်လဲဆိုတာ သိလိုက်ပါ။ အဲဒီလို ဖန်တီးခွင့်ရအောင်လည်း ဘယ်သူ(ဘယ်ပုဂ္ဂိုလ်)က ချည်းကပ်ခွင့်ပေး လိုက်ကြသလဲဆိုတာကော သိကြရဲ့လား။ ယနေ့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေး အလှည့်အပြောင်းအကြောင်းကို လေ့လာကြည့်ပါ။ အထောက်အထားမဲ့ အဖြစ်အပျက် စုံလင်နေအောင်လုပ်နိုင်တဲ့ တိုင်းပြည်ကပဲ ကမ္ဘာကို လွှမ်းမိုးသွားမယ်ဆိုတာကို သိထားစေချင်ပါတယ်။ ယနေ့ စုရုံးပြီး အားကိုးအားထားကြတဲ့ ပါဝါအင်အားကြီးတဲ့ နိုင်ငံတွေဟာ စီးပွားရေး၊ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး စတဲ့ အရေးအားလုံးကို သူတို့ကို စိန်ခေါ်နိုင်ကြတဲ့ တိုင်းပြည်တွေရှိကြရဲ့လား။ ဘာကြောင့် သူတို့ကို စိန်မခေါ်နိုင်ကြသလဲ ဆိုတာကို တွေးကြည့်ကြပါ။ စစ်ပွဲကို အကြိမ်ပေါင်း များစွာ တိုက်နိုင်တဲ့သူတွေဟာ ကမ္ဘာ့ပါဝါကြီးမားတဲ့ တိုင်းပြည်ဖြစ်လာကြတာပါပဲ။ စီးပွားရေးအောင်ပွဲမဟုတ် စစ်အောင်ပွဲနဲ့ တက်ကြွနေကြတဲ့ အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေရဲ့ လျှို့ဝှက်ချက်ဟာ အနာဂတ်ကမ္ဘာကြီးအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာကို သိထား လိုက်ပါ။ 

နောက်နှစ်ပေါင်း ၁ဝဝဝ မြန်မာပြည် 

ဘယ်နိုင်ငံမှ စိန်မခေါ်နိုင်တဲ့တိုင်းပြည်ဟာ ကမ္ဘာကြီးကို သူတို့လက်ထဲမှာပဲ ရှိနေတာကို သူတို့မြင်နေကြတယ်။ စစ်မက်ကိုလည်း သူတို့မမှု(မကြောက်) သလို နိုင်ငံရေးအာဏာတွေအတွက်လည်း သူတို့မကြောက်မရွံ့ကြပါဘူး။

ဒီလို ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးလာတဲ့ နိုင်ငံတွေရဲ့ အချက်အလက်အကြောင်းတွေကို လေ့လာကြည့်ရင် သူတို့စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး နည်းမဟာဗျူဟာတွေဟာ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၅ဝဝ အထက်လောက်က ကြိုးစားအားထုတ်ထားခဲ့ပြီးသားပါ။ ကမ္ဘာ့စနစ်ကြီးကို တစ်ကမ္ဘာလုံးလွှမ်းခြုံနိုင်ဖို့(ထိန်းနိုင်ဖို့) သူတို့ရဲ့ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေးဗျူဟာတွေ ဘယ်လိုပြောင်းလဲပြုပြင်ထားကြသလဲဆိုတာ သူတို့နိုင်ငံရေး အရုဏ်ဦးကို လေ့လာရင် မြင်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ အရှင်တို့မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေးမဟာဗျူဟာမှာ တစ်ကမ္ဘာလုံးအတွက် (ကမ္ဘာကြီးအတွက်) ဘယ်လိုလွှမ်းခြုံ ထားနိုင်ကြမည်လဲ(မလဲ) ဆိုတာကို နောက်နှစ်ပေါင်း ၁ဝဝဝ လောက်မှာ မြင်ရမယ်လို့ ရည်ရွယ်ချက်ထားပါရဲ့လား။ 

လွှမ်းမိုးချက်မတူ 

ဒီကမ္ဘာမှာ(ဒီကမ္ဘာကို) ၁၉ရာစုနှစ်က ဗြိတိသျှတို့က ကမ္ဘာကို လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့တယ်။ ၂၁ရာစုနှစ်ခေတ်မှာ(နှစ်မှာ) အမေရိကန်က ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံ ဖြစ်လာတယ်။ ဗြိတိသျှကမ္ဘာကို လွှမ်းမိုးတဲ့ခေတ်က နယ်ချဲ့လုပ်ငန်း၊ အမေရိကန် အင်အားကြီးမှုက ဘာတွေပါလဲလေ့လာကြည့်ပါ။ အမေရိကန်ရဲ့ နိုင်ငံရေးကမ္ဘာဟာ.. ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်ခြင်းနဲ့ သက်ဆိုင်သွားပါပြီ။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုရင် အမေရိကန်ဟာ စစ်ပွဲနဲ့ စစ်အောင်နိုင်မှုကို လိုလားနှစ်သက်တဲ့ တိုင်းပြည်မဟုတ်လို့ဆိုပြီး နိုင်ငံရေးကျွမ်းကျင်သူတွေက ပြောဆိုထားကြတာကို တွေ့ ရပါတယ်။ ဤအရှင်က အမေရိကန်ဟာ သူ့ရဲ့စိန်ခေါ်ဘက်ကို ချေမှုန်းချက်ပြုမယ့် တိုင်းပြည်မဟုတ်ပါ။ (မဖြစ်နိုင် ပါ) သြဇာလွှမ်းမိုးမှု ကြိုးစားနေကြတဲ့ တိုင်းပြည်တွေနဲ့ လူသားယဉ်ကျေးမှု ကမ္ဘာကို မပျက်စီးဖို့ကိုပဲ အားထုတ်ကြိုးစားကြမယ်လို့ မြင်တွေ့ပါတယ်။ 

ကြောက်ရွံ့သွားပါလိမ့်မယ် 

လူတွေကတော့ စစ်မတိုက်ကြဘဲ ရှိတဲ့တိုက်ပွဲကို စစ်အေးတိုက်ပွဲလို့ တင်စားခေါ်ဆိုနေကြတယ်။ စစ်အေး တိုက်ပွဲကာလမှာ နိုင်ငံတကာရဲ့ အလှည့်အပြောင်းတွေက ဘာတွေများ ပြင်းထန်လာခဲ့ကြဦးမလဲ ဆိုတာကို ကြည့်ချင်နေကြတယ်။ ဤအရှင်လည်း မြင်တွေ့ ချင်ပါလေရဲ့။ ဆိုဗီယက်ယူနီယံ ပြိုကွဲပြီးသွားလို့ ဩဇာကြီးမားလာရေး အတွက် ကြိုးစားလာတာက ရုရှားနိုင်ငံပါပဲ။ ရုရှားဟာ တစ်နေ့နေ့မှာ ကမ္ဘာ့သြဇာအရှိဆုံးတိုင်းပြည် ဖြစ်၊ မဖြစ် မခန့်မှန်းနိုင်ကြပါဘူး။ အချို့ ဝေဖန်ထားကြတာက အောင်မြင်မှုပန်းတိုင် မရောက်နိုင်ဘူးလို့ပဲ ဝေဖန်ထားကြတယ်။ အဲဒီအချက်ကို အရှင်လည်း မြင်ပါတယ်။ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ပဲ မြင်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လည်းဆိုရင် သြဇာကြီးမားဖို့ ကြိုးစားတဲ့နိုင်ငံရေးပုဂ္ဂိုလ်တွေရဲ့ အတွေးအခေါ်ဟာ ရုရှားနိုင်ငံမှာ ဖြစ်လာ(ရှိလာ)မှာ မဟုတ်လို့ပါပဲ။ စစ်အေးလောကမှာ နိုင်ငံတကာဩဇာ ကြီးမားဖို့ဆိုတာ လွယ်ကူသောကိစ္စတော့ မဟုတ်ပါ။ ဒါပေမဲ့ လူဆိုတာ မရှိတာကိုရှိအောင် လုပ်တတ်သော သတ္တဝါမျိုးဖြစ်လို့ မဖြစ်နိုင်တာကိုလည်း ဖြစ်အောင်လုပ်တတ်ချင်တာတော့ အမှန်ပါပဲ။

ကြောက်ရွံ့သွားပါလိမ့်မယ် 

ကမ္ဘာ့ကမ္ဘာကြီးမှာ နိုင်ငံတကာနိုင်ငံရေး သြဇာလွှမ်းမိုးနိုင်ဖို့ ကြိုးစားအားထုတ်တဲ့ အထဲမှာ အရှင်တို့ မြန်မာပြည်လည်း စဉ်းစားထားပါသလား။ အကယ်၍ စဉ်းစားထားခဲ့ရင် မြန်မာတွေ အခြေခံနိုင်ငံရေးသိပ္ပံ ဘယ်လောက် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာမှု ရှိထားသင့်သလဲဆိုတာကို ဒီကမ္ဘာအကြောင်းကို လေ့လာပါ။ ယနေ့ကမ္ဘာရဲ့ လူမှုရေးအကြောင်းဟာ ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုအတွက် ဖြစ်ပျက်နေကြတယ်လို့ မြင်မိပါသလား။ ဒါမှမဟုတ် ယနေ့ ကမ္ဘာ့လူမှုရေး ပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဉ်ဟာ နိုင်ငံပိုင်နယ်မြေချဲ့ထွင်တဲ့ လုပ်ငန်းမဟုတ်တော့ပါ။ ယနေ့ ကမ္ဘာပေါ်မှာ လူဦးရေအဆများစွာ များပြားလာနေတာကြောင့် လူသားပေါင်းများစွာကို အထောက်အပံ့၊ အကူအညီပေးနိုင်သော တိုင်းပြည်တွေကပဲ ကမ္ဘာကို (ယာယီ)ဩဇာလွှမ်းမိုးနိုင်တော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ထာဝရသြဇာလွှမ်းမိုးနိုင်ခြင်းတော့ မရှိနိုင်တော့ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ဗြိတိသျှ၊ အမေရိက၊ ရုရှား၊ တရုတ်စတဲ့ ဒီအင်အားပြတဲ့ တိုင်းပြည်တွေဟာ နက်ရှိုင်းတဲ့ သူတို့ရဲ့ ပြဿနာတွေ၊ အားနည်းတဲ့သူတို့ရဲ့ လူမှုရေးအခြေခံတွေကြောင့် တစ်နေ့နေ့တော့ တစ်ချိန်ချိန်မှာ သူတို့တွေ ဩဇာကြီးမားရေးဆိုတဲ့ ကြိုးစားမှုဟာ သူတို့တွေ ကြောက်ရွံ့သွားပါလိမ့်လို့ ဝေဖန်ချင်ပါတယ်။ 

စိတ်ကူးယဉ်အထင် 

ဒီနေ့ကမ္ဘာမှာ ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးမားအောင် လုပ်ပေးတဲ့ တိုင်းပြည်မရှိပါ ဘူး။ သူတို့နိုင်ငံရေး သြဇာလွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်နိုင်မှုကိုသာ ကြိုးစားနေကြတာပါ။ တစ်နိုင်ငံနဲ့ တစ်နိုင်ငံ ကြီးကြီးကျယ်ကျယ် မစိန်ခေါ်ရဲကြပါဘူး။ အားနည်းချက်တွေ အမျိုးမျိုးရှိကြတဲ့ တိုင်းပြည် တွေချည်းပါပဲ။ လူတွေက တစ်နေ့တစ်ချိန်ချိန်မှာ တရုတ်က ထိပ်တန်းမှာ ရောက်မယ်၊ ရှိနေမယ်ဆိုပြီး နိမိတ်ကောင်းတွေ ဖတ်ကြတယ်။ တချို့က အမေရိကန်ကို မလွှမ်းမိုးနိုင်ဘူးလို့ဆိုပြီးတော့ ဝေဖန်ထားကြတာတွေ တွေ့ရပါတယ်။ တရုတ်တိုင်းပြည် အနေအထားနဲ့ အမေရိကန်တိုင်းပြည် အနေအထားဟာ တူစရာအကြောင်းမရှိတာကြောင့် ကမ္ဘာကြီးကို သြဇာလွှမ်းမိုးနိုင်မယ့် အနေအထားဟာ နှစ်နိုင်ငံစလုံးက မရှိပါဘူး။ အကုန်ပြောရရင် ကမ္ဘာကိုဘယ်တိုင်းပြည်မှ သြဇာမလွှမ်းနိုင်တော့ပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် ခေတ်သစ်ပညာရေးစနစ်ဟာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးအတွက် လွှမ်းမိုးနိုင်ဖို့အတွက် ကြိုးစားချက်မဟုတ်လို့ပါပဲ။ အာဏာကို စိတ်ကူးယဉ်အထင်နဲ့ ရေးသားနေကြတာပါပဲ။ (တွေးထားကြတာပါပဲ။) 

ဝရုန်းသုန်းကား 

လူတွေဟာ နိုင်ငံရေးကိုအကြောင်းပြပြီး (အကြောင်းပြုပြီး) စီးပွားရေး ဆုံးဖြတ်ချက်ချတတ်ဖို့လိုပါတယ်။ ဆုံးဖြတ်ချက်မချတတ်ရင် (မမှန်ရင်) အကျင့်ပျက် ခြစားမှုတွေ ဖြစ်မှာပါပဲ။

မြန်မာ့နိုင်ငံရေးကို လေ့လာကြည့်ပါ။ ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံရေးကို အကြောင်းပြပြီး စီးပွားရေး ဆုံးဖြတ်ချက်မှားကြလို့ နောက်ဆုံး ဘာဖြစ်သွားကြသလဲဆိုတာကို ကိုယ့်တွေ့ပါပဲမဟုတ်လား။ ပြင်ပကမ္ဘာနဲ့ ဆက်စပ်ပြုတဲ့နေရာမှာ စနစ်မကျလို့ပါပဲ။ တိုင်းပြည်ရဲ့ စီးပွားရေးကို သေသေချာချာမလေ့လာဘဲ ချမ်းသာမှုကို ထိန်းညှိနေသလိုလို၊ ဆင်းရဲမှုကို ထိန်းညှိနေသလိုလိုမျိုးနဲ့လုပ်ပြီး ရှုပ်ထွေးတဲ့ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းကို နားမလည်လို့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးဟာ ဘာမှလုပ်စရာမလိုဘဲနဲ့ ပြိုကွဲယိုင်လဲသွားတယ်။ အဲဒီလိုဖြစ်တော့ အချင်းချင်း ဒုက္ခတွေပေးကြတော့တာပဲပေါ့။

ဒီလိုမဖြစ်အောင် နိုင်ငံရေးဘောင်မူဝါဒတွေ အမျိုးမျိုးရှိနေတာကို အရေးမစိုက်ကြဘဲ အင်အားကြီးမားတဲ့ လူမှုရေး နိုင်ငံရေးနောက်ကို လိုက်သလိုလို၊ စီးပွားရေးကြီးမားတဲ့ နိုင်ငံကို စိန်ခေါ် သလိုလိုလုပ်တော့ နောက်ဆုံးတော့ တိုင်းပြည်ဟာ ဝရုန်းသုန်းကား အခြေအနေ ရောက်ခဲ့ရတယ်။ ဘယ်သူ့မှာ တာဝန်ရှိကြသလဲဆိုတာ စဉ်းစားကြပေါ့ ပြည်သူတို့ရယ်။ 

အမှီအခိုကင်းရမယ် 

မျက်မှောက်ဒီအချိန်မှာ အရှင်တို့ရဲ့ အိမ်နီးနားချင်းတိုင်းပြည်ကြီး နှစ်ပြည်ဟာ အရှိန်အဟုန်နဲ့ တိုးတက်အောင် လုပ်နေကြတယ်။ ရေရှည်အောင်မြင်အောင် သူတို့တွေ ကြိုးစားနေကြတယ်။

သူတို့မှာ လုံခြုံရေးလည်း အားကောင်းတယ်။ စီးပွားရေးလည်း အသင့်အတင့် ရှိနေပြီးသားဖြစ်လို့ သူတို့ရဲ့နောက်မှာ ဘယ်ပါဝါကြီးတဲ့ အင်အားကြီးတဲ့နိုင်ငံတွေက မနေ(မရှိ) ပေမယ့် သူတို့မှာ တည်ငြိမ်တဲ့ နိုင်ငံရေး အခြေအနေတွေ ရှိကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် လူအင်အားနဲ့ အလုပ်ကြိုးစားမှုကတော့ ဘယ်သူမှ (ဘယ်နိုင်ငံမှ) မယှဉ်နိုင်ကြပါဘူး။ အနာဂတ်ကာလ(အနာဂတ်ကမ္ဘာ)မှာ သူတို့တွေ ကြီးပွားအောင်မြင် နေကြမှာပါ။ တစ်ချိန်က ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးမားခဲ့ဖူးကြတဲ့ တိုင်းပြည်တွေကို ပြန်လေ့လာကြည့်ပါ။ အခြားနိုင်ငံတွေအပေါ်မှာ မှီခိုနေရတဲ့ တိုင်းပြည်ဖြစ်လို့ သူတို့တွေ အင်အားကြီးချင်သလောက် မကြီးပွားနိုင်ကြပါဘူး။

စစ်ဝါဒီနိုင်ငံတွေ ဖြစ်တာရယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးတွေကို မလုပ်ဆောင် ပေးနိုင်တာတွေရယ်၊ နောက်ပြီး တိုင်းပြည်ထဲမှာ လူဦးရေမတန်တဆများပြား နေတာရယ်ပဲ သူတို့တွေမှာ သူတို့ ပြဿနာတွေနဲ့ပဲ ရှုပ်ထွေးနေကြတာကို တွေ့ရတယ်မဟုတ်လား။ ဒါကြောင့် အင်အားကြီးအောင် လုပ်ချင်တဲ့ တိုင်းပြည်တွေဟာ သူတစ်ပါးနိုင်ငံနဲ့ မှီခိုမှ အင်အားကြီးပွားရမယ်ဆိုရင်တော့ စောစောစီးစီးငြိမ်နေလိုက်တာပဲ ကောင်းပါတယ်။ ဒီခေတ်ကြီးမှာ ကမ္ဘာစစ် မဖြစ်နိုင်တော့ဘူးဆိုတာကို သိထားဖို့တော့ လိုနေပြီပေါ့။ စစ်အေးခေတ် (စစ်အေးတိုက်ပွဲ) ဖြစ်နေပြီဆိုတာကိုတော့ မြန်မာတွေလည်း သိထားရတော့မယ် မဟုတ်လား။ 

နည်းပညာရှိရမယ် 

ယနေ့ ကြီးမားလာတဲ့ စီးပွားရေးနဲ့ နည်းပညာရပ်တွေဟာ ပြည်သူကို အလုပ်အကျွေးဖြစ်သလား ဒါမှမဟုတ် စစ်ပွဲတွေကို ထောက်ပံ့အားပေးနေကြပါသလားဆိုတဲ့ ဒီအချက်ကိုလည်း လေ့လာကြည့်ပါ။ ကမ္ဘာ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေးဟာ စစ်ပွဲ(စစ်)ထောက်ပံ့ရေးဘက်ကို ယိုင်များယိုင်နေကြသလား ဆိုတာကို တွေးမိပါတယ်။ သာမန် စီးပွားရေးလောက အကြောင်းကို လေ့လာကြည့်လိုက်ရင် ယနေ့ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဟာ နိုင်ငံပြိုကွဲမယ့် အရိပ်အယောင်တွေ၊ မကြုံဖူးတဲ့ စီးပွားရေးပြိုလဲမှုတွေ ဖြစ်လာကြမလားဆိုတာကို တွေးကြည့်ပါ။

နိုင်ငံတိုင်းမှာ စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ မွေးမြူရေးတွေကို အလေးထားဆောင်ရွက် လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြတာ မရှိကြဘဲ သုံးစွဲမှု အားလုံးကို အင်အားကြီးတဲ့တိုင်းပြည်တွေကိုပဲ မှီခိုအားထားနေကြတယ်။ ဒီအချက်ဟာ မရှိ (မဖြစ်) သင့်တဲ့ အချက်ပါပဲ။ အရှည်အဝေး(ရှည်ရှည်ဝေးဝေး) မကြည့်ပါနဲ့။ အရှင်တို့ရဲ့ မြန်မာပြည်ကိုပဲ ကြည့်လိုက်ပါ။ စိုက်ပျိုးရေးနဲ့ မွေးမြူရေးအတွက် လူဦးရေတိုးပွားလာမှုနဲ့ အတူ ကုံကုံလုံလုံ (လုံလုံလောက်လောက်) သုံးစွဲနိုင်ကြပြီလားဆိုတာကို ပြန်လေ့လာပါ။

လူတွေဟာ ကမ္ဘာကြီး ကို မှီခိုကြတယ်။ ကမ္ဘာက ငါတို့ကို ဘာမှလက်ဆောင် မပေးနိုင်ကြဘူးဆိုတာကို သိထားဖို့တော့ လိုနေပြီ။ ဒီကမ္ဘာကို အရှင်တို့ကပဲ နည်းပညာရပ်တွေနဲ့ပဲ တိုးတက်အောင် အားထုတ်ရမယ် မဟုတ်လား။

(ဆက်ရန်)

အဲးခိုး

တို့ဘိုးဘွားအမွေစစ်မို့ (၁) – မဟာပညာ (mahar.asia)