အဝိဟိံသာနိုင်ငံရေး (၁၉)

ကြောက်ရိပ်အောက်က လွတ်အောင် မိမိကိုယ်မိမိ မလှည့်ဖြားဖို့ အရေးကြီးတယ်။

အရှိန်မတူတဲ့ ပြောင်းလဲမှု
အရှင်တို့ဟာ –
(၁) နိုင်ငံရေးဆန္ဒ
(၂) အပြုသဘောဆောင်သည့်ဆန္ဒ

တရားနှစ်ပါးကို အလိုအလျောက် နားလည်ကြပြီး ဖြစ်ကြပါလိမ့်မယ်။ အရှင်တို့ တွေဟာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အသိုင်းအဝိုင်းထဲက အတူတူ နေထိုင်ကြတဲ့သူတွေ ဖြစ်တာ ကြောင့် အလုပ်နဲ့လည်း အတူတူ လုပ်ကိုင်ကြရမယ့်သူတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။ ယနေ့ မြန်မာ ပြည်နိုင်ငံရေး ပြောင်းလဲပုံ ပြောင်းလဲနည်းဟာ အရှိန်မတူတဲ့ ပြောင်းလဲမှု (ပြောင်းလဲပုံ) ဖြစ်ပါတယ်။ အရှိန်မတူတဲ့ ပြောင်းလဲမှုဟာ-
၁။ နိုင်ငံရေးဆန္ဒရှိသူတွေက သတ္တိရှိရှိနဲ့ ပြောင်းလဲချင်တာကို တွေ့ရတယ်။
၂။အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုအရှိန်ကို လိုချင်တဲ့သူတွေက ပုံ မှန် ပြောင်းလဲမှုကို လိုချင်ကြတယ်။
၃။ မျှော်လင့်ချက်အရှိန်ကို မလျှော့ချနိုင်တဲ့ အရှိန်ပြင်းတဲ့သူတွေက တူညီမျှတသော ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ဖော်ဆောင်သော နိုင်ငံရေးမူဝါဒကို အလျင်အမြန် ချမှတ်ပေးဖို့ လိုချင်နှစ်သက်နေကြတာကို တွေ့ရတယ်။

အပြုသဘောဆောင်တဲ့ဆန္ဒ

အရှင်တို့ဟာ လိုလားနှစ်သက် တောင့်တချက် ရှိကြပါတယ်။ အရှင်တို့ရဲ့ ဘဝကိုအသွင်အားလုံး ကူးပြောင်းပေးနိုင်တဲ့ လူမှုဘဝနိုင်ငံရေး (ဒီမိုကရေစီ)ကို အမြန်ဆုံး မြင်နိုင်ရန် လိုပါတယ်။ နိုင်ငံရေးလမ်းစဉ်ကို မမြင်မတွေ့ရဘဲ အလွဲလွဲ အချော်ချော်သော နိုင်ငံရေး လမ်းစဉ်ကို လျှောက်လှမ်းခဲ့ရရင် မြန်မာဟာ တိုးတက်မှုအပေါင်း နောက်ဆုတ်ခြင်း ဖြစ်လာ နိုင်စရာ အများကြီးရှိပါတယ်။ နယ်တွေ၊ အစွန်တွေမှာ ခက်ခဲတဲ့ပြဿနာတွေ အများကြီးပါပဲ။ ဒီပြဿနာတွေဟာ တူညီမှုနဲ့ မျှတမှု အားနည်းတဲ့ အချိန်အခါနဲ့ ရောက်သွားရင် (ဆုံသွားရင်) ကြီးမားတဲ့ စိုးရိမ်မှုများ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ ဒီအကြောင်းအရာတွေဟာ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ဆန္ဒအနေနဲ့သာ သုံးသပ်ပြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချမှတ်ပေးရမယ်

မကြာမီ အရှိန်ပြင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးများ မြန်မာ့လူမှုနယ်ပယ်မှာ ပြောင်းလဲမှုကြီးတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ရင် ငါတို့မြန်မာတွေ အဲဒီပြောင်းလဲတဲ့အရှိန်ကို ဘယ်ပုံ၊ ဘယ်နည်း ဖြေလျှော့ရမယ် ဆိုတာကို ကြိုတင် စဉ်းစားထားရမယ်။ ဥပမာ –

(၁) တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး၊ အထူးသဖြင့် လွတ်လပ်စွာ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံခြင်းနှင့် ပြောဆိုခြင်းတို့ ပါဝင်သော လူ့အခွင့်အရေးများ လေးစားခြင်းကို အခြေခံသည့် အားလုံး ပါဝင်သော လူမှုဘဝနိုင်ငံရေးထုံးတမ်းကျင့်စဉ် (ဒီမိုကရေစီထုံးတမ်း ကျင့်စဉ်)(Democratic Culture) ဖော်ဆောင်ရန်နှင့်

(၂) လူမှုလူတန်းစား အဖွဲ့အစည်းနှင့် လူမျိုးစုများ၏ အခွင့်အရေးများကို ကာကွယ် သည့် ဥပဒေများ၊ ချမှတ်ချက်များ ပြောင်းလဲမှု လုပ်ပေးရမယ်ဆိုရင် လုပ်ဆောင် ပေးနိုင် မပေးနိုင်၊ ဒါမှမဟုတ် ဘယ်လိုစိတ်ထားနဲ့ ဖြေလျှောက်ကြမယ် ဆိုတာကို တွေးမိကြပါသလား။ အရှင်တို့ဟာ အမျိုးသားသင့်မြတ်ရေးအတွက် စိုးရိမ်စရာ မရှိပေမယ့် အမျိုးသားအခွင့်အရေးကော်မရှင် ဖွဲ့စည်းရေးဟာ အစဦးဆုံး စတင်ရမှာ မဟုတ်လား။

အရှင်တို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုဟာ လူမှုအဖွဲ့အစည်းမျိုးစုံ ပါဝင်နေပါတယ်။ တစ်မျိုးသားလုံး နားလည်မှု၊ စည်းလုံးမှု၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို လေးစားတန်ဖိုးထားရ မှာပါ။ တိုင်းပြည်ဖွံ့ဖြိုးဖို့အတွက် တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု လုပ်ရမယ်။

တိုင်းပြည်ငြိမ်းချမ်းတည်ငြိမ်ဖို့အတွက် –
(က) လူ့အခွင့်အရေး
(ခ) ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု လုပ်ငန်းစဉ် (Reform Agenda)
(ဂ) သဘောတရားဆိုင်ရာ ဦးစားပေးချက်များ ချမှတ်ပေးရမယ်။

မတောင်းဆိုပါနှင့်

အရှင်တို့ရဲ့ အမျိုးသားရေးလုပ်ငန်းစဉ်ဟာ လွှတ်တော်မှာ ဆောင်ရွက်နိုင်မှု အခွင့် အရေး (အခွင့်အလမ်း) ပိုမိုရှိပေမယ့် စစ်မှန်တဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမျိုး မရှိရင် တစ်မျိုးသား လုံးရဲ့ ကျက်သရေဟာ ညှိုးညှိုးနွမ်းနွမ်း ဖြစ်ကြမှာကို စိုးရိမ်မိပါတယ်။ တကယ်တော့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတစ်ခုဟာ တစ်မျိုးသားလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်နေပါတယ်။ အစိုးရတစ်ဖွဲ့တည်းနဲ့ မလုပ်ဆောင်နိုင်ပါ။ တစ်ပါးသူတွေကို ကူပါကယ်ပါလို့လည်း အကူအညီ မတောင်းကောင်း ပါ။ မျက်နှာအို မျက်နှာငယ်ရသော ကူညီမှုအတွက် တောင်းဆိုတာဟာ မြန်မာပြည်သူတွေမှာ သင်ခန်းစာ မတွေ့ကြစေလိုပါ။ ကူညီရန်အတွက် အဆင်သင့် ရှိတဲ့သူတွေဆီက အကူအညီတောင်းရင် အရန်သင့်၊ အဆင်သင့် ကူညီကြမယ့်သူတွေ အများကြီးပါပဲ။

ပြုပြင်တည်ဆောက်ကြရမှာ

နိမ့်ကျသူကို ကူညီသူများက အပူအကပ်ပါတဲ့ ကူညီမှုမျိုး ရှေးရှေးက မြန်မာအစိုးရ တွေ ခံစားခဲ့ရပြီးပြီ။ ကူညီရန် အသင့်ရှိတဲ့သူကို အကူအညီတောင်းဖို့ မကြိုးစားကြပါနဲ့။ အချင်းချင်း ညီညီညွတ်ညွတ် ဆောင်ရွက်လုပ်ကိုင်ကြပါ။ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီး၊ လူငယ် လူရွယ်၊ ကျေးလက်နေ ရွာသူရွာသား၊ တိုင်းရင်းသားများ၊ ဘာသာရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊ လူမှုလူတန်းစားများ ကဏ္ဍအသီးသီးမှာ ပါဝင်ကူညီဖို့ ပြင်ဆင်ထားစရာမလို ရှိနေကြပါတယ်။ တူညီမှုနဲ့ တရားမျှတမှုအပေါ် အခြေခံထားတဲ့ ငါတို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးအရှိန်ဟာ ဘယ်သူကမှ တည်ဆောက်နိုင်ကြမှာ မဟုတ်။ မိမိ တစ်မျိုးသားလုံးနဲ့သာ ပြုပြင်တည်ဆောက်ကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

နေ့ညမပြတ်

အရှင်တို့ဟာ ပုဂ္ဂိုလ်စွဲ ကိုးကွယ်မှုအသစ်တစ်မျိုး လုပ်တာတွေ မလုပ်ဖို့ အရေးကြီး တယ်။ ဘာဘဲလုပ်လုပ် ပုဂ္ဂိုလ်အပေါ်မှာ အခြေခံမထားဘဲ ခိုင်မာတဲ့အခြေခံမူများအပေါ်မှာပဲ အခြေပြုကြရမယ်။

နိုင်ငံရေးကို ဦးဆောင်တဲ့သူဟာ –

(၁) ပေးကမ်းစွန့်ကြဲနိုင်ရမယ်၊
(၂) ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းမွန်ရမယ်၊
(၃) ကိုယ်ကျိုး စွန့်နိုင်ရမယ်၊
(၄) စိတ်ထားဖြောင့်မတ်ရမယ်၊
(၅) ကြင်နာသနားတတ်ရမယ်၊
(၆) (ခြိုးခြံတတ်ရမယ်) (ချွေတာတတ်ရမယ်) ခြိုးခြံနိုင်ရမယ်၊ 
(၇) (အမျက်မထွက်ခြင်း ရှိရမယ်) အမျက်မထွက် အောင်နိုင်ရမယ်၊ 
(၈) (အကြမ်းမဖက်ခြင်း ရှိရမယ်) အကြမ်းမဖက် အောင်နိုင်ရမယ်၊ 
(၉) သည်းခံနိုင်ရမယ်၊
(၁ဝ) ပြည်သူ့အလိုကို မဆန့်ကျင်ခြင်း ရှိရမယ်
ဆိုတဲ့ ဦးဆောင်သူ (မင်း)များ ထားအပ်တဲ့ လူမှုရေးအသိတရားကို နေ့ညမပြတ် နှလုံးသွင်းရမယ်။

လုပ်ကျွေးပေးကမ်းပါ

နေ့စဉ်မပြတ် ပြည်သူ့အကျိုးကို ကောင်းအောင် လုပ်ပေးနိုင်တဲ့သူဟာ သာမန် လူတန်းစားတစ်ယောက် မဟုတ်ပါ။ သာမန်မဟုတ်တဲ့ အုပ်ချုပ်သူတစ်ယောက်ဟာ လူထု အတွက် သာယာလှပ စည်ပင်ဝပြောအောင်၊ နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားအားလုံးတို့၏ စားဝတ်နေရေး အလုံအလောက်(လုံလောက်) ရှိအောင်၊ အလုပ်လက်မဲ့ပြဿနာ မရှိအောင်၊ အခြေခံ အခွင့် အရေးများ မဆုံးရှုံးအောင် အလုပ်ပေးနိုင်ရမယ်။ ဒါမှမဟုတ် လုပ်ကျွေးနိုင်ရမယ်။ ပေးကမ်း ဝေငှနိုင်ရမယ်။ တာဝန်သိသော အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်တစ်ရပ်ရဲ့ အခြေခံပဓာန အကျဆုံး တာဝန် တစ်ခုမှာ ပြည်သူလူထုတို့ရဲ့ အကျိုးစီးပွားရေး ခိုင်မာမှုပါပဲ။ အကျိုးစီးပွားရေး ခိုင်မာ တောင့်တင်းရင် အကြောင်းဆိုးတွေ ဆက်ဖြစ်လာနိုင်စရာ မရှိပါ။

တိုင်းပြည်အတွက် တည်ငြိမ်

သာမန်မဟုတ်တဲ့ အုပ်ချုပ်သူတစ်ယောက်ဟာ –
(က) အသက်မသတ်ခြင်း၊
(ခ) မခိုးခြင်း၊
(ဂ) အကျင့်မမှားခြင်း၊
(ဃ) စကားမှန်ခြင်း၊
(င) အရက်သေစာမသောက်ခြင်း ဖြစ်တဲ့ ကိုယ်ကျင့်သီလတရား ရှိရမယ်။ 

အကျင့်ကောင်း အကျင့်မြတ် ရှိတာကြောင့် ပြည်သူတွေ ယုံကြည်မှု၊ လေးစားမှု၊ ရိုသေမှု ရတယ်။ ကိုယ်ကျင့်ကောင်းတရားကို မထိန်းသိမ်း မဆောက်တည်တဲ့သူဟာ အကျင့် ကောင်းကို မထိန်းသိမ်း မဆောက်တည်တာကြောင့် ပြည်သူ့အလုပ်ကို ထမ်းဆောင်ဖို့ ဖောက် ပြန်တတ်တယ်။ အလုပ်ပေါ် ဖောက်ပြန်ရင် ပြည်သူအများ ဆင်းရဲခြင်းအမျိုးမျိုး ကြုံရတတ်တယ်။တိုင်းပြည်တစ်ပြည်ရဲ့ ကြမ္မာအဆိုး အမျိုးမျိုး ကြုံကြတဲ့ အခြေခံအရင်းအမြစ်ဟာ အုပ်ချုပ်သူများ ကိုယ်ကျင့်တရား ပျက်ပြားမှုက စတင်နေတာပါ။
ဘေးအမျိုးမျိုး၊ ရန်အသွယ်သွယ် ဖြစ်ပေါ်မှုများတဲ့ တိုင်းပြည်ဟာ အုပ်ချုပ်သူတွေရဲ့ ကိုယ်ကျင့်တရားအပေါ် မူတည်တယ်။ သမာဓိအားကောင်းတဲ့ အုပ်ချုပ်သူဟာ တိုင်းပြည် အတွက် တည်ငြိမ်တယ်။

စွန့်လွှတ်နိုင်သူ

သာမန်မဟုတ်တဲ့ အုပ်ချုပ်သူတစ်ယောက်ဟာ ကိုယ်ကျိုးစွန့်နိုင်ရမယ်။ ကိုယ်ကျိုး စွန့်ခြင်းဟာ ပေးကမ်းစွန့်ကြဲခြင်းပါပဲ။ အများအကျိုး သယ်ပိုးဆောင်ရွက်တဲ့သူဟာ ကိုယ်ကျိုး မစွန့်လွှတ်နိုင်သူ မရှိပါ။ ကိုယ်ကျိုးကို စွန့်မှ မြတ်တယ်။ ကိုယ်ကျိုးစွန့်မှ ကျေနပ်နိုင်ကြမယ် ဆိုရင် အချိန်မရွေးဘဲ စွန့်နိုင်ရမယ်။ မိမိအသက်ခန္ဓာ တိမ်းပါးမှုကို အစဉ်တစိုက် အားထုတ် သူနဲ့ ဆုံရင်လည်း မိမိအသက်ကို ကျေကျေနပ်နပ်နဲ့ စတေးနိုင်ရမယ်။ အသက်နဲ့ ခန္ဓာပါ စွန့်လွှတ်နိုင်တဲ့သူဟာ သူတော်ကောင်းလမ်းစဉ် မဟုတ်ပါလို့ ဘယ်သူမှ မငြင်းဆိုနိုင်ကြပါ။ အသီးအခြား ကြိုးစားအားထုတ်ယူစရာမလိုတဲ့ အမြင့်မြတ်ဆုံးအကျင့်(အလုပ်)ကို (မိမိ သီလကို) ကြည်ညိုခြင်းဖြင့် ပြည်သူ့ဘဝ တိုးတက်အောင် စွန့်လွှတ်နိုင်သူ ဖြစ်ပါစေ။

မဖောက်ဖျက်သူ

သာမန်မဟုတ်တဲ့ အုပ်ချုပ်သူတစ်ယောက်ဟာ စိတ်ထား ဖြောင့်မတ်ရမယ်။ တာဝန် ထမ်းဆောင်ရာမှာ ဖောက်ပြန်မှုမရှိ ကင်းကင်းရှင်းရှင်း ရှိရမယ်။ ဆက်ဆံရေးလည်း ဖြောင့်ဖြောင့် မတ်မတ် ရိုးရိုးသားသား ရှိရမယ်။ ပေးသောကတိ တည်ရမယ်။ အုပ်ချုပ်မှုမှာ သစ္စာတရားကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ရမယ်။ သစ္စာတရားနဲ့အညီ အုပ်ချုပ်ရမယ်။ လူထုအများ အထင်မှားမှု၊ အမြင် မှားမှု မရှိရ။ လိမ်လည်မှု မရှိစေရ။ အလုပ်တာဝန်ဝတ္တရား မပျက်ကွက်ရ။ ကိုယ်ကျင့်တရား မဖောက်ဖျက်ရ။

အများအတွက်သူ

သာမန်မဟုတ်တဲ့ အုပ်ချုပ်သူတစ်ယောက်ဟာ ကြင်နာခြင်း၊ သို့မဟုတ် စိတ်ထား နူးညံ့မှု ရှိရမယ်။ လူထုအကျိုးအတွက် စိုးရိမ်ပူပန်ကြောင့်ကြမှုကို ခံစားနိုင်သူ ဖြစ်ရမယ်။ မိမိ အခွင့်အရေးကို ပယ်သတ်နိုင်ရမယ်။ ငြင်းဆန်ရမယ်။ အများအကျိုးကို ဂရုစိုက်ရမယ်။ တာဝန်ယူရမယ်။ အများအတွက် လုပ်ပေးရဲရမယ်။

သင်ယူလေ့ကျင့်ပေးသူ

သာမန်မဟုတ်တဲ့ အုပ်ချုပ်သူတစ်ယောက်ဟာ ခြိုးခြံနိုင်ရမယ်။ ရိုးသားသောအကျင့် ရှိရမယ်။ လိုက်နာရမယ်။ မိမိကိုယ်မိမိ ထိန်းသိမ်းရမယ်။ ကွပ်ကဲရမယ်။ ကောင်းသော စိတ်ဓာတ် ရှိရမယ်။ စိတ်အလိုမလိုက်ရ။ အလွန်အကျွံ ဖြုန်းတီးတတ်သော ပြည်သူကို ပညာပေးရမယ်။ ချစ်အားမခြား မေတ္တာထားပြီး ခြိုးခြံချွေတာရေး အကျင့်တရားရှိအောင် ပြည်သူပြည်သားကို ကိုယ့်လုပ်အားထဲကဖြစ်တဲ့ ပစ္စည်းကို သုံးဆောင်ဖို့ သင်ယူလေ့ကျင့် ပေးရမယ်။

ဦးတည်သူ

သာမန်မဟုတ်တဲ့ အုပ်ချုပ်သူတစ်ယောက်ဟာ – 
(က) အမျက်မထွက်ခြင်း (ဒေါသကင်းခြင်း)၊ 
(ခ) အကြမ်းမဖက်ခြင်း၊
(ဂ) သည်းခံခြင်း

တရားသုံးပါးနဲ့ အညီအညွတ်ထား၍ နေရမယ်။ မလိုမုန်းစိတ် မပွားရ။ ကာယကံ မြောက်တဲ့ ဒေါသစိတ် မရှိရ။ ထင်သလို ဒေါသထားပြီး အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေ မလုပ်ရ။ သဘောထားကြီးသူပီပီ စစ်မှန်တဲ့ ခန္တီတရား (သည်းခံခြင်းအကျင့်) ထားရမယ်။ မေတ္တာနဲ့ အောင်ချင်သူသည် ဒေါသထိန်းရမယ်။ သီလနဲ့ မညီညွတ်တဲ့ အင်းအားသုံးခြင်းမျိုး မပြုရ (မကျင့်ရ)။ ကြမ်းတမ်းခက်ထန်မှု မရှိရ။ အရာခပ်သိမ်း အောင်နိုင်ရန် တရားအောင်ခြင်းသာ ဦးတည်ထားရမယ်။

အာမခံနိုင်သူ

သာမန်မဟုတ်တဲ့ အုပ်ချုပ်သူတစ်ယောက်ဟာ ပြည်သူ့အလိုကို မဆန့်ကျင်ရ။ ပြည်သူ့တောင်းဆိုမှုကို အလေးပြုရပါတယ်။ ပြည်သူ သဘောတူညီချက်မပါတဲ့ ပြည်သူပိုင် ပစ္စည်းကို အလွဲသုံးစားခြင်း မပြုရ။ စည်းကမ်းနဲ့ တာဝန်လေးစားရမယ်။ ချို့တဲ့မှု၊ ကြောက်ရွံ့မှ ကင်းဝေးအောင် အာမခံနိုင်ရမယ်။

ကိုယ်ပိုင်အကျိုးစီးပွား မလုပ်

အရှင်တို့ဟာ လူသားစစ်စစ်ထဲက လူတွေပါ။ မည်သည့် နိုင်ငံရေးဝါဒစနစ်နဲ့မှ အရွဲ့အစောင်း တိုက်လို့မရပါ။ အရှင်တို့ ရထားတဲ့ နိုင်ငံရေးတန်ဖိုးဟာ အသက်တန်ဖိုးထား သလို အဆုံးမရှိပါ။ လူသားကို နိုင်ငံ့ကုန်ပစ္စည်းမျိုး မထားပါ။ နိုင်ငံရေးကို ထင်သလိုလုပ်၊ထင်သလို ကိုင်တွယ်မှု မလုပ်ပါ။ အရှင်တို့ဟာ သွေးရူးသွေးတန်း ဖုံးကွယ်ခံထားရသူတွေ မဟုတ်ပါ။ ကျဉ်းမြောင်းသော ကိုယ်ပိုင်အကျိုးစီးပွားတွေ မလုပ်ပါ။

ယုံဇာတ်သွင်းနိုင်ငံရေး မယုံ

အရှင်တို့ဟာ မယုံကြည်မှုရှိတာကို မယုံကြည်ပါလို့ပဲ ပြောမယ်။ လိမ်ပြီး မပြောပါ။ ထပ်တလဲလဲလည်း မမေးပါ။ မဖြေဆိုပါ။ အဆုံးအဖြတ်မပါဘဲ ဟုတ်ပြီ၊ မှန်ပြီလို့ မဆုံးဖြတ် ပါ။ အယုံတိုက်ရင်လည်း ဘယ်တော့မှ မယုံပါ။ အတင်းယုံခိုင်းလည်း ပို၍ မယုံပါ။ ကြားဖူးနားဝရှိရုံနဲ့ မယုံကြည်နိုင်ပါ။ သတင်းစကား၊ အတင်းစကား ကြားရရုံလေးနဲ့ လုံးဝ မယုံပါ။ ကိုယ်တိုင်ကျင့် ကိုယ်တိုင်သိတဲ့ သဘောတရားကသာ အပြီးအပြတ် ယုံကြည်မယ်။ မသိရသော အသိမပါသော အရာအားလုံးကို ဘယ်တော့မှ မှန်တယ်လို့ မယူဆပါ ဆိုတဲ့ ခံယူချက်ဟာ အရှင်တို့ရဲ့ဘဝကို အမြင်ဖွင့်မယ့် နိုင်ငံရေးကိုသာ လေ့လာပြီး ယုံမယ်။ အထပ်ထပ် ယုံဇာတ်သွင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးမျိုး မယုံကြည်နိုင်တဲ့အပြင် အလွန်စက်ဆုပ်ပါတယ်။

မသွေဖည်ရေး

အရှင်တို့ဟာ သန္ဓေပါ နိုင်ငံရေးဂုဏ်သိက္ခာကို တန်ဖိုးထားပါတယ်။ အရှင်တို့ (တိုင်းပြည်မှာ နေထိုင်ကြတဲ့) ပြည်သူတွေကို နိုင်ငံသားတိုင်း ခံစားပိုင်ခွင့် ရရှိထိုက်သော အခွင့်အရေးကို ဘယ်တော့မှ အဆုံးရှုံး မဖြစ်စေရ (မခံရ)။ ကြီးမားတဲ့ ကွာဟမှု မရှိရ။ ကြီးမားတဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှု မရှိရ။ ကြီးမားတဲ့ ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်မှု မရှိရ။ နေရာတကာမှာ ကြောက်နေရတာတွေ မရှိရ။ အရှင်တို့ရဲ့ ခံစားချက်ကို အများသူငါ သိရမယ်။ ကြေညာ ရမယ်။ ဒီလိုလွတ်လပ်မှုမရှိဘဲ ဆင်းရဲခပ်သိမ်းကို ပေးမယ့် နိုင်ငံရေးမူဝါဒကို မြန်မာပြည်မှာ ရှင်းလင်းစရာမလို ဖြစ်ရမယ်။ ပြည်သူကို တန်ဖိုးမထားတဲ့နိုင်ငံရေး၊ ပြည်သူ့ဘဝကို ညှိုးနွမ်းမှ ဖြစ်အောင် လုပ်တဲ့နိုင်ငံရေး စိုးစိမျှ မရှိရ။ ပြည်သူကို သွေဖည်ကန့်လန့်မှုပြုသော နိုင်ငံရေး အားထုတ်မှုလည်း ဘယ်တော့မှ မရှိရပါ။

နောင်တရရန် အကြောင်းမရှိ

အရှင်တို့ဟာ ကဲ့ရဲ့ခံရခြင်းသက်သက် လောကဓံကို ရင်မဆိုင်ပါ။ ချီးမွမ်းခြင်းခံယူဖို့ သက်သက်လည်း မဟုတ်ပါ။ အကြိုက်လိုက်၊ အကြိုက်ဆောင်၊ အကြိုက်ချီးမွမ်းတာကိုလည်း မလိုလားပါ။ ချီးမွမ်းခံရလို့ ပီတိတွေ အလွန်ဖြစ်မယ့်သူ မဟုတ်သလို လွယ်လွယ်လေးနဲ့ သဘောကျ ကျေနပ်မိတဲ့အကျင့်လည်း မနေပါ။ လူတွေဟာ ပစ္စည်းဥစ္စာ ဆင်းရဲသွားတဲ့ အခါ၊ ရာထူးကျဆင်းသွားတဲ့အခါ(မရှိတော့တဲ့အခါ)ကျော်စောမှုများ မရှိတော့တဲ့အချိန်မှာအရှင်တို့ကို မပေါင်းသင်းချင်တော့တဲ့သူတွေ ရှိမှာပါ။ အဲဒီအချိန်မှာအပေါင်းအသင်းမရှိ တော့တဲ့ လောကသား ဖြစ်သွားပေမယ့် အရှင်တို့အဖို့ နောင်တရရန် အကြောင်းမရှိပါ။ ဝီမံသာ အဓိပတိတရား အပြည့်အဝ ရှိပါတယ်။

ဟန်မဆောင်ပါ

များသောအားဖြင့် နိုင်ငံရေးလောကမှာ သဘောကျလို့ ချီးမွမ်းတာမျိုး မရှိပါ။ ကဲ့ရဲ့ချင်တဲ့သူတွေချည်းပါပဲ။ တစ်ဖက်သား မြှောက်ပင့်မှုကို ကြိုတင် သိထားပြီးပါပြီ။ မိမိရဲ့အကြိုက်ကို လိုက်ပြီး ချီးမွမ်းပြောဆိုတာမျိုး၊ မိမိအကျိုးကို တကယ်လိုလားတဲ့ ပုံစံမျိုး နဲ့ အချိုးမမျှတဲ့သူတွေရဲ့သဘောကို နိုင်ငံရေးလောကမှာ (ပုထုဇဉ်တွေရဲ့လောကမှာ) တွေ့ကြ ရင်လည်း အကြိုက်လုပ်ပြီး ပြန်မချေပပါနဲ့။ ဘက်လိုက်ခြင်းအလုပ်ကို မလုပ်ပါနဲ့။ မနာလို မရှုစိမ့် မဖြစ်နဲ့။ အကျိုးအားလုံးကို လိုလားသယောင် မဖြစ်နဲ့။ အထင်သေးမှု၊ အမြင်လွဲမှ မဖြစ်နဲ့။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ဆက်ဆံပါ။ ရှေ့နောက် အပြုအမူ မှန်ပါစေ။ နှစ်ဖက်သား မျက်နှာအတူတူ လှပပါစေ။ ကျေနပ်ကြည်နူးဝမ်းသာပါ။ မုန်းတီးတဲ့သူ ဒုက္ခရောက်တဲ့စိတ်မျိုး မထားနဲ့။ ပညာသားပါတဲ့ဟန်ဆောင်မှုတွေ ကင်းရမယ်။ ပိပိရိရိနဲ့ ဟန်လုပ်တာမျိုး မဖြစ် စေနဲ့။ မရှိကို အရှိမလုပ်ပါနဲ့။နောက်ဆုံး စိတ်ဓာတ်ပျော့ပျောင်းတဲ့၊ သဘောကောင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားလည်း မဖြစ်စေပါနဲ့။

အရှင်တို့ဟာ ပုဂ္ဂိုလ်စွဲကိုးကွယ်မှု အသစ်တစ်မျိုး လုပ်တာတွေ
မလုပ်ဖို့ အရေးကြီးတယ်။
ဘာပဲလုပ်လုပ် ပုဂ္ဂိုလ်အပေါ်မှာ အခြေခံမထားဘဲ
ခိုင်မာတဲ့ အခြေခံမူများအပေါ်မှာပဲ အခြေပြုကြရမယ်။

ကိုးကား။ တောမှီရဟန်း၏ “အဝိဟိံသာနိုင်ငံရေး (၂၀၁၆)၊ စာမျက်နှာ ၁၇၇-၁၈၄၊ အဝိဟိံသာနိုင်ငံရေး (၁၉)” မှကောက်နုတ်ရေးသားဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။