ပကတိအားဖြင့် မရှိတဲ့ ကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်တရားကို အထင်သေး
အမြင်သေးမှု မရှိနဲ့။ ဘာလုပ်လုပ် အကျိုးမရှိဘူး မထင်နဲ့။
ယနေ့ နိုင်ငံရေးစည်းဝိုင်း
ယနေ့ကမ္ဘာကြီးဟာ လူသားအချင်းချင်း ထိန်းကျောင်းကြတဲ့ စနစ်ကြီးတစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာကြပါပြီ။ ဒီစနစ်ကြီးဟာ ရွေ့မသွားဖို့ (ရွေ့မသွားအောင်) အရေးကြီးပါတယ်။ ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ ထိန်းကျောင်းခြင်း ဆိုတဲ့ ဝေါဟာရဟာ တန်ဖိုးကြီးတဲ့ “ဒဿန”တစ်ခုပါ။ ထိန်းကျောင်းခြင်းနဲ့ဆိုင်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေ လောကမှာ အများကြီး တွေ့နိုင်ပါတယ်။ မြင်နိုင်ပါတယ်။ မထိန်းကျောင်းရဘဲ ပကတိရှိတဲ့(တည်တဲ့)အဖြစ်ဟာ လူသားတွေနဲ့ မဆိုင်ပါ ဘူး။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်တွေနဲ့ ဆိုင်ပါတယ်။ ထိန်းကျောင်းပြီး အတူတူ အမှီပြုကြတဲ့ စနစ်ဟာ အရေးကြီးလို့ အရာကျယ်လာပါတယ်။ ဒီစနစ်ကို လူသားတွေ ဆန်းသစ်တီထွင်နေကြတာကို တွေ့ရလို့ ယနေ့ နိုင်ငံရေးစည်းဝိုင်းထဲမှာလည်း ထိန်းကျောင်းတဲ့စနစ်များ ရောက်လာတာကို (ဖြစ်လာတာကို) တွေ့ရတယ်။
လူတန်ဖိုးမြင့်စနစ်
လူမှုရေးအသိုင်းအဝိုင်းကို လေ့လာပါ။ တစ်ဦးကိုတစ်ဦး ထိန်းကျောင်းတဲ့စနစ်၊ တစ်ဖွဲ့နှင့် တစ်ဖွဲ့ ထိန်းကျောင်းတဲ့စနစ်၊ တစ်နိုင်ငံနှင့် တစ်နိုင်ငံ ထိန်းကျောင်းတဲ့စနစ်၊ တစ်ကမ္ဘာလုံး ထိန်းကျောင်းကြတဲ့ စနစ်ကြီးတွေဟာ အံ့သြစရာ ဖြစ်လောက်ပါရဲ့။ ဒီ ထိန်းကျောင်းတဲ့စနစ်ထဲက နိုင်ငံရေးထိန်းကျောင်းတဲ့စနစ်ကို လေ့လာကြည့်ပါ။ မြင်ရ တွေ့ရ တာတွေ အများကြီးပါပဲ။ အဆိုးကို ထိန်းကျောင်းတဲ့စနစ်၊ အကောင်းကို ထိန်းကျောင်းတဲ့စနစ်နဲ့ အချင်းချင်း ထိန်းကျောင်းတဲ့စနစ်တွေဟာ လူ့ဘဝမှာ လူသားတွေရဲ့ နေထိုင်ကျင့်သုံးတဲ့ လူတန်ဖိုးမြင့် စနစ်ကြီးတွေ တွေ့မြင်လာရတယ်။ “လူတန်ဖိုးမြင့်စနစ်” ဆိုတာ အဆိုးကို မဆိုးအောင် ထိန်းကျောင်းပေးပြီး အကောင်းကို မြဲအောင်၊ ပိုကောင်းအောင် ထိန်းကျောင်းပေး နိုင်ကြတဲ့ စနစ်ပါပဲ။ လူမှုရေးဟာ အကောင်းဆုံးသက်သက် မရှိပါ။ ဆိုးမိုက်ဖို့သက်သက် လည်း မရှိပါ။
ထိန်းကျောင်းခြင်းစနစ်
မမှားအောင်၊ မဆိုးအောင် အချင်းချင်း ထိန်းကျောင်းရခြင်းဟာ လူသားတစ်ရပ်လုံးရဲ့ တာဝန်ပဲ။ သူမပိုင် သူမဆိုင်၊ ကိုယ်မပိုင် ကိုယ်နဲ့မဆိုင်တဲ့စနစ်မဟုတ်တဲ့ လောကမို့ အားလုံး က တစ်ခုတည်းသော ပိုင်ဆိုင်ခြင်းနဲ့ တစ်ခုတည်းသော စုပေါင်းခြင်းပါပဲ။ ဒီသဘောတရား ကို နားလည်ရင် နိုင်ငံရေးထိန်းကျောင်းခြင်းစနစ်ဟာ မြင့်တက်လာဖို့ အမှန်ပါပဲ။
လက်နက်နဲ့ အဆုံးသတ်စရာ မလို
ယနေ့ကမ္ဘာတစ်ဖက်စောင်း တင်းကျပ်နေအောင် နေနေတဲ့ နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်း ရှိပါသေးသလား။ ဒါမှမဟုတ် ခေါင်းမြီးခြုံ ငုံ့တုံ့တုံ့၊ မလှုပ်မယှက်ရတဲ့ နိုင်ငံရေးကော ရှိသေးသလား။ ဓားမိုးလှံမိုး အာဏာတန်ခိုးထွားပြီး အကျင့်ဆိုးစနစ်ဆိုးတဲ့ နိုင်ငံရေးမူဝါဒရော ရှိသေးတယ်လို့ မြင်သေးလို့လား ဆိုတဲ့ အဆိုးတရား မြှင့်တင်တဲ့ နိုင်ငံရေးမူဝါဒတွေဟာ ပကတိလူသားတွေရဲ့အလယ်မှာ အလိုအလျောက် ပျောက်ကွယ်သွားကြပြီ။ ဤမျှလောက် ဆိုးသွမ်းတဲ့စနစ်ကြီး လွယ်ကူစွာ ပျောက်ကွယ်သွားရတာဟာ အကောင်း၊ အဆိုး ထိန်းကျောင်း တဲ့ နိုင်ငံရေးထိန်းကျောင်းပေးကြတဲ့ စနစ်ကြောင့်ပါပဲ။ လက်နက်နဲ့ အဆုံးသတ်စရာမလိုဘဲ ဝိုင်းဝန်းကူညီ ထိန်းကျောင်းပေးလိုက်ရုံနဲ့ လူမှုဘဝ ပြောင်းလဲသွားနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ဒီအချက်ကို နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများ သိမြင်နိုင်ပါတယ်။
ပြောင်းလဲလုပ်သူများတာဝန်
လူမှုဘဝ ပြောင်းလဲတဲ့နေရာမှာ အစပြောင်းလဲခြင်းတစ်မျိုးကို ပြောပြချင်ပါတယ်။ ဥပမာ မူဝါဒတစ်မျိုး ပြောင်းတိုင်းမှာ လူမှုဘဝ တစ်မျိုးပြောင်းခြင်းပါပဲ။ မူဝါဒတစ်ခုလုံး ပြောင်းအောင် ပါဝင်ပတ်သက်တဲ့သူတွေအားလုံးဟာ နောက်တစ်မျိုးသော လူမှုဘဝ အပြောင်း ကို ရိုးရိုးသားသားနဲ့ ပြောင်းလဲပေးနိုင်ရင်တော့ အကောင်းဆုံးပါပဲ။ ရိုးရိုးသားသား၊ အေးအေး ဆေးဆေးနဲ့ မပြောင်းဘဲ ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချ၊ ပြစ်တင်ဝေဖန်၊ လှုပ်လှုပ်ခါခါ၊ နာနာကျင်ကျင်နဲ့ ပြောင်းလဲသွားအောင် လုပ်ပြီး (စနစ်တစ်ခု ပြောင်းအောင် လုပ်ပြီး) ပါဝင် ပတ်သက်ကြသူအားလုံးဟာ စနစ်နောက်တစ်မျိုးရဲ့ ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ရပ် တည်ငြိမ်အောင် နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲ လုပ်သူများက တာဝန်ရှိပါတယ်။
သတ္တိမွေးရမယ်
မိမိကြောင့် ပြောင်းလဲသွားတဲ့စနစ်တစ်ခုကို နောက် စနစ်တစ်ခု (အသစ်တစ်ခု) သို့ မကူးပြောင်းမီစပ်ကြား ပြည်သူပြည်သားတွေရဲ့ ခံစားရတဲ့ ဝေဒနာအားလုံးဟာ စနစ် တစ်ခုပြောင်းအောင်၊ သို့မဟုတ် ပြောင်းလိုတဲ့သူတွေအားလုံးရဲ့ (အားလုံးမှာ) တာဝန်ရှိသွားပြီ။ ဒီတာဝန်ကို ယူနိုင်သူမဟုတ်ဘဲ ခလောက်ဆန်သက်သက်နဲ့ လုပ်ရင်တော့ သမိုင်းဝင်သူ ဖြစ်မှာပဲ။ ဒီအကြောင်းအရာကို မသိသေးတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေက သမိုင်းတရားခံ၊ လူမှ တရားခံ၊ ကံတရားရဲ့တရားခံ လုပ်ချင်နေကြတယ်။ ဘာသာရေးနဲ့ မဆိုင်တဲ့ တရားခံအရာမို့ အများနဲ့ ဆိုင်တဲ့ကံတရားဟာ ငရဲမခံရဘူးလို့ မထင်နဲ့။ လုပ်ရဲရင် ခံရဲဖို့ သတ္တိမွေးရမယ်။
လုပ်ပေးရမယ့်တာဝန်
စနစ်အပြောင်းအလဲတစ်ခု လုပ်တိုင်းမှာ လူမှုဘဝ ဘယ်ရွေ့ဘယ်မျှ ခံစားတွေ့ကြုံရ သလဲ ဆိုတာ (ဥပမာ ၁၉၈၈ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၀ နှစ်အတွင်း မြန်မာပြည်လူမှုဘဝ တွေ့ကြုံရတဲ့ အဖြစ်)ကို တွေ့နိုင်ပါတယ်။ အရှင်တို့တိုင်းပြည်ဟာ ၁၉၈၇ ခုနှစ်ကာလက ရိုးရိုးစားသုံးတဲ့ ဆန်တစ်ပြည်ဟာ နှစ်ကျပ်သာသာလေးပဲ ဈေးရှိတယ်။ အဲဒီ နှစ်ကျပ်သာသာလေးပဲ ရှိတဲ့ ဆန်ဈေးကို ၁၉၈၈ ခုနှစ် စနစ်တစ်ခု ပြောင်းတာနဲ့ ဆန်တစ်ပြည်ဟာ ခုနစ်ကျပ်ဖြစ်သွားပြီး ၂၀၁၂ ရောက်လာတဲ့အခါ သတ်မှတ်ဆန် အကောင်းစား တစ်ပြည်ကို ကျပ်တစ်ထောင့်ခုနစ်ရာ ဈေးရှိသွားပါတယ်။ စားသောက်ကုန်တစ်ခုတည်းနဲ့ ဤမျှဈေးနှုန်းပမာဏများရင် အခြားသော စားသုံးကုန်များ မည်မျှ ဈေးမြင့်တက်လေမလဲ ဆိုတာ စဉ်းစားနိုင်ပါတယ်။ စားဝတ်နေရေး သုံးပါးနဲ့ အမြဲမပြတ် တစ်ဆက်တည်းနေကြရတဲ့ ပြည်သူတွေဟာ မိသားစုအရေး ဘယ်ရွေ့ ဘယ်မျှ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်ပြီး ဒုက္ခများစွာ ခံစားနေကြရသလဲ ဆိုတာ မိသားစုကို ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်ရတဲ့သူများ သိနိုင်ပါတယ်။ မိသားစုအားလုံးရဲ့ တရားခံဟာ စနစ်ပြောင်းလိုသူ၊ သို့မဟုတ် စနစ်ပြောင်းအောင် တောင်းဆိုသူ၊ ပါဝင်သူတွေ့ရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်ပါပဲ။ ဒီ လုပ်ဆောင်ချက်ကြောင့် လူမှုဘဝ အထိတ်တလန့်ဖြစ်ခဲ့ရတယ်။ အကြောက်မရှိသော၊ အဆင့် ပြောင်းသော၊ စနစ်ပြောင်းသော လူမှုဘဝနိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှုရောက်အောင် တာဝန်ရှိတဲ့သူ တွေ လုပ်ပေးရမယ့်တာဝန်ကို မမေ့ဖို့ လိုပါတယ်။
မပျောက်ကွယ်သောအရာ
ဒီတာဝန်ကို ပြည်သူတွေက ယူပါလို့ အစကတည်းက မတောင်းဆိုပါ။ ပေးလည်း မပေးထားပါ။ ခံဝန်ပြုထားတဲ့တာဝန် မဟုတ်ပါ။ ဘယ်သူမပြု မိမိမှုဖြင့် ယူထားတဲ့တာဝန် ဖြစ်လို့ ကျေပွန်အောင် ပြည်သူကို ပြန်လုပ်ကျွေးရမယ်။ ပျက်စီးယိုယွင်းသွားခဲ့တဲ့ ပြည်သူ တွေရဲ့ မိသားစုဘဝ အဆောက်အအုံကို ပကတိအတိုင်း ပြန်ဖြစ်အောင် ပြန်လုပ်ပေးရမယ်။ အသက်ဖြင့် သော်လည်းကောင်း၊ ဥစ္စာဖြင့် သော်လည်းကောင်း ရေ၊ မြေ၊ တိုင်းပြည်ဖြင့် သော်လည်းကောင်း ပကတိအတိုင်း ပြန်ဖြစ်အောင် ပြန်လုပ်ပေးရမယ်၊ (ပြန်လုပ်ကျွေးရမယ်)။ ဖျက်ဆီးပစ်ပြီး ပြန်ပြီးမလုပ်ပေးနိုင်ရင် သမိုင်းမှာ အကြွေးတင်တဲ့သူ၊ ကံတရားမှာ အပြစ်ရှိသူ အဖြစ် တည်နေ မှတ်နေမှာပဲ။ ပျောက်ကွယ်သွားတတ်တဲ့အရာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာကို နိုင်ငံရေး လုပ်သူများ သိထားရမယ်။
ပြောင်းလဲလိုတဲ့သူတွေ
ကိုလိုနီခေတ်က ကျူးကျော်စစ်နဲ့ ယူထားတဲ့ပိုင်နက်တွေ၊ ပိုင်နက်ထဲကရှိတဲ့လူတွေ ကို မတရားမှုနဲ့ ကျုးခဲ့တာတွေ အများကြီးပါပဲ။ အဲဒီမတရားမှုနဲ့ ကျူးခဲ့ကြတဲ့ အပြစ်တွေဟာ ပြန်ပြီးတော့ ပေးဆပ်မှုမလုပ်ကြဘဲ ခပ်တည်တည်နဲ့ ယနေ့ကမ္ဘာမှာ နေနေကြတယ်။ သေကျေ ပျက်စီးဆုံးရှုံးသွားကြရတဲ့ အပြစ်မဲ့လူသားတွေရဲ့ မိသားစုကို ကျူးကျော်သူတွေက ဘာတွေများ ပြန်လာလုပ်ပေးတာ ရှိခဲ့သလဲ။ အိမ်ရာနေရာများလည်း ဘာတွေများ ပြန်လာပေးတာ ရှိခဲ့ သလဲ။ မတရားမှုတွေအမျိုးမျိုး ကျူးလွန်ခဲ့တာတွေကို သမိုင်းမှာ ပျောက်ကွယ်သွားမယ်လို့ ထင်သလား။ အပြစ်သားဟာ ဘယ်တရားမှ ခွင့်မလွှတ်ပါဘူး။ ကာလသုံးပါးလုံး အကြောင်း ဆက် အကျိုးဆက်(အဆက်ဆက်) အကျိုးပေးလို့ ဆုံးမှာမဟုတ်ဘူး ဆိုတာကိုတော့ ကိုလိုနီ နိုင်ငံရေးသမားတွေကို အသိပေးသလို ခေတ်သစ်၊ စနစ်သစ်ကို ပြောင်းလဲလိုတဲ့သူတွေကို လည်း သတိပြုစေချင်ပါတယ်။
မှားယွင်းမှုနဲ့ ဝိုင်းဝန်းပိတ်ဆို့
ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု ဆိုတာ ပကတိအရာတွေ တည်ငြိမ်မှု ရှိမှ ရတယ်။ ဘယ်အရာမှ မတည်ငြိမ်ဘဲ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရင် ထင်သလို မဖြစ်ဘဲ ဖြစ်သလိုပဲ ဖြစ်သွားမယ်။ ပြောင်းလဲ သွားတဲ့ အရာဝတ္ထုကြောင့် ပြောင်းလဲပုံ မူမမှန်ရင် မနိုင်ဝန်ထမ်းရတဲ့သူ မဖြစ်ဘဲ မရှိပါ။ ယခုလည်း ပြောင်းလဲရေးကို လိုလားတဲ့သူနဲ့ ပြုပြင်ရေးကို လိုလားကြတဲ့သူတွေရဲ့ ပူးပေါင်းမှု ကြောင့် မြန်မာပြည်နိုင်ငံရေးပြောင်းလဲမှုဟာ စိန်ခေါ်မှုတွေ အမျိုးမျိုးနဲ့ တွေ့ရတယ်။ အထူး သဖြင့် စီးပွားရေး(ကြီးပွားရေး) ပိတ်ဆို့မှုနဲ့ ရင်ဆိုင်ရတယ်။ ဒီလိုရင်ဆိုင်ရခြင်းဟာ ပြောင်းလဲ လိုသူတွေရဲ့လုပ်ရပ်နဲ့ စေတနာဟာ ရိုးသားမှုအပြည့်အဝ မပါတာရယ်။ မှားယွင်းမှုနဲ့ ဝိုင်းဝန်း ပြီးတော့ ပိတ်ဆို့ကြတာရယ်ကြောင့်ပါပဲ။
မဆုံးနိုင်တဲ့ ပဋိပက္ခတွေ
တကယ်တော့ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲလိုသူတွေဟာ ကိုလိုနီသမား၊ ဖက်ဆစ်သမား၊ အာဏာရှင်သမားတွေ မဟုတ်ကြပါဘူး။ အဲဒီပုဂ္ဂိုလ်တွေ မဟုတ်ကြပါရက်နဲ့ ပြောင်းလဲမှုမှာ ဘာကြောင့် နိုင်ငံတကာမှာ ပိတ်ဆို့မှုများ လိုက်လံပြီး တားဆီးပိတ်ပင်ကြရ ပါသလဲ။ ပြောင်းလဲမှု၊ ပြုပြင်လိုတဲ့သူတွေရဲ့ စိတ်ဓာတ်ဟာ လူမှုဘဝနိုင်ငံရေးကို ဂရုမစိုက်လို့ ပါပဲ။ လူမှုဘဝနိုင်ငံရေးကို ဂရုမစိုက်ဘဲရှိနေတဲ့ တိုင်းပြည်ဟာ ပြောင်းလဲမှုကို ပြောင်းချင်တိုင်း ပြောင်းလဲလို့ မရပါ။ ပြဿနာနဲ့ ပြောင်းလဲရတဲ့ နိုင်ငံရေးဟာ မဆုံးနိုင်တဲ့ ပဋိပက္ခတွေနဲ့ပဲ ရှိနေမယ် (ဖြစ်နေမယ်)။ ပဋိပက္ခရှိတဲ့ နိုင်ငံရေးဟာ “နိုင်ငံရေးကို နိုင်ငံရေးနည်းနဲ့ ဖြေရှင်း မယ်” ဆိုတဲ့ စကားနဲ့ တူသယောင် ဖြစ်နေတယ်။
ရေသေမှာ သောင်တင်တဲ့ဖောင်
နိုင်ငံရေးကို ငြိမ်းချမ်းရေးနည်းလမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းမယ်ဆိုရင် ရနိုင်တဲ့ အခွင့်အလမ်း မရှိဘူးလား၊ ဒါမှမဟုတ် ငြိမ်းချမ်းရေးနည်းနဲ့ ဖြေရှင်းတဲ့ နိုင်ငံရေးကော မရှိဘူးလား။ ပဋိပက္ခ (နှစ်စု၊ နှစ်ဖွဲ့) အသင်းသင်း ဖြစ်နေကြတဲ့သူတွေရဲ့ စိတ်ဓာတ်ဟာ နိုင်ငံရေးကို ဦးတည်တာလား။ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဦးတည်တာလား။ လူမှုရေးကို ဦးတည်တာလား။ စာပေ၊ လူမျိုး၊ ပိုင်နက် စတာတွေကို ဦးတည်နေကြတာလား။ ဘယ်ကို ဦးတည်နေကြသလဲဆိုတာ ကို နိုင်ငံရေးလုပ်သူများ သိထားရမယ်။ ဦးတည်ချက်မပါဘဲ ငြင်းဆိုတဲ့ နိုင်ငံရေးဟာ ရိုးရှင်းတဲ့နိုင်ငံရေးမဟုတ်။ မရိုးသားတဲ့နိုင်ငံရေးဟာ အငြင်းပွားစရာ များတယ်။ ဦးတည်ချက် လည်း မမှန်၊ လုပ်ဆောင်ချက်လည်း မှန်မည် မဟုတ်။ ဆောင်ရွက်လုပ်ကိုင်မှ မမှန်ရင် ရေသေမှာ သောင်တင်တဲ့ဖောင်နဲ့ တူသွားပြီ။ နိုင်ငံရေးသောင်တင်ရင် လူရောမူပါ ပြင်ရမယ်။ မပြင်ဘဲ ဆက်ပြီး ကျင့်သုံးရင် အသုံးမကျတဲ့ နိုင်ငံရေးစနစ်တွေ ဖြစ်မယ်။ အဲဒီစနစ်နဲ့ တည်နေတဲ့နိုင်ငံရေးဟာ အရာခပ်သိမ်း (အစစအရာရာ) ကို ဆုံးရှုံးတယ်။ ဆုံးရှုံးမှုများတဲ့ နိုင်ငံရေးဟာ တည်ငြိမ်မှု အားနည်းတယ်။ တည်ငြိမ်မှုအားနည်းရင် ဦးတည်ချက်မဲ့တဲ့ (ဦးတည်ရာမဲ့တဲ့) နိုင်ငံရေး ဖြစ်သွားပြီ။
ဦးချိုကျိုးသော နွားလားပမာ
ယနေ့ မြန်မာပြည်နိုင်ငံရေးဟာ မတည်ငြိမ်သေးတဲ့ နိုင်ငံရေးမြေပြင်နေရာလို ဖြစ်နေပါတယ်။ ပြည်သူ့ဘက်ကို ကြည့်ရင် ပြည်သူတွေက မငြိမ်မသက်နဲ့ အုပ်ချုပ်သူတွေ ဘက်ကလည်း ယိမ်းယိုင်ချင်သလို ဖြစ်နေတယ်။ တကယ်တော့ အုပ်ချုပ်သူနဲ့ ပြည်သူတွေဟာ တစ်သွေးတည်း၊ တစ်သားတည်းဖြစ်ဖို့ (ရှိဖို့) လိုပါတယ်။ အများဆန္ဒ သဘောတူထားကြတဲ့ နိုင်ငံတော် (ပြဋ္ဌာန်းထားသော) ဥပဒေကို သူသူငါငါ လိုက်နာရမယ်။ တိုင်းပြည်တည်ထောင် မည့် ဥပဒေကို မလိုက်နာဘဲ နေကြရင် မြန်မာ့လူ့ဘောင်ဟာ ဖရိုဖရဲပြိုကွဲတဲ့ ပုံစံမျိုးလိုပဲ ဖြစ်နေမယ် (ရှိနေမယ်)။ တိုင်းပြည်တစ်ပြည်မှာ အုပ်ချုပ်သူနဲ့ ပြည်သူ (အုပ်ချုပ်ခံ) ကြည်ဖြူမှု အားနည်းကြရင် ညီညွတ်ရေးအတွက် အားပျက်တတ်တယ်။ အားနွဲ့အားပျက်တဲ့ တိုင်းပြည် တစ်ပြည်ဟာ နောက်ပိတ်ဆုံး အစည်းအရုံး (စည်းရုံးမှု)ပါ ပျက်ပြားနိုင်တယ်။ အဲဒီလို အစည်းအရုံး ပျက်မဆုံးနိုင်တဲ့ တိုင်းပြည်မျိုးဟာ ဦးချိုကျိုးသော နွားလားပမာ မာန်နုံပြီး အားယုတ်သွားတတ်တယ်။
ကြေညာမောင်းခတ် သိကြားစေ
အရှင်တို့ရဲ့ တိုင်းပြည်ဟာ သဘာဝရေမြေတောတောင်တွေ၊ ရေထုမြေထုလေထုတွေ ပိုင်စိုးတဲ့ တိုင်းပြည်တစ်ပြည်ပါ။ လူထုအားနဲ့ တည်ထောင်တဲ့ တိုင်းပြည်ပါ။ လူထုနည်းနဲ့၊ သို့မဟုတ် အလိမ္မာနည်းနဲ့ သူတစ်ပါးတို့ရဲ့ လက်ထဲကနေ အရပြန်ယူထားတဲ့တိုင်းပြည်ပါ။
ဒီတိုင်းပြည်ဟာ-
(၁)စီးပွားရေးခြယ်လှယ်ချင်သောသူ၊
(၂) နိုင်ငံရေးလှည့်ကွက်ဆင်သောသူ၊
(၃) လူမှုရေးဖောက်ပြန်မှု ဖြစ်ပေါ်အောင် အကွက်ဆင်သောသူ၊
(၄) ပြည်ထောင်စုစနစ်ကို ဖုံးကွယ်လိုသောသူ၊
(၅) တိုင်းရင်းသားလူထုအပေါ်မှာ နိုင်ထက်စီးနင်း ပြုမူလိုသောသူများ မြေပြင် နေရာ(တိုင်းပြည်) မဟုတ်ကြောင်း ကြေညာမောင်းခတ် သိကြားစေလိုပါတယ်။
ဦးတည်ချက်မပါဘဲ ငြင်းဆိုတဲ့နိုင်ငံရေးဟာ ရိုးရှင်းတဲ့နိုင်ငံရေး မဟုတ်။
မရိုးသားတဲ့ နိုင်ငံရေးဟာ အငြင်းပွားစရာ များတယ်။ ဦးတည်ချက်လည်း မမှန်၊ လုပ်ဆောင်ချက်လည်း မှန်မည်မဟုတ်။ ဆောင်ရွက်လုပ်ကိုင်မှု မမှန်ရင် ရေသေမှာ သောင်တင်တဲ့ဖောင်နဲ့ တူသွားပြီ။
ကိုးကား။ တောမှီရဟန်း၏ “အဝိဟိံသာနိုင်ငံရေး (၂၀၁၆)၊ စာမျက်နှာ ၁၉၅-၂၀၀၊ အဝိဟိံသာနိုင်ငံရေး (၂၂)” မှကောက်နုတ်ရေးသားဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။
